Wat een uniek en veelzijdig kunstenaar is Laurie Anderson toch. Of ze nu muziek, poëzie, theater, beeldende kunst of een film maakt - de volkomen eigen identiteit is altijd meteen herkenbaar. Heart of a Dog is een soort hoorspel met beeld, quasi vrij associërend en meanderend rond het thema dood, met als centraal personage haar terriër Lolabelle.

Anderson heeft het flink voor de kiezen gehad qua sterfgevallen. Behalve de geliefde hond stierven ook haar moeder en, natuurlijk het meest bekend en aangrijpend, haar partner Lou Reed. Die is alleen aan het eind van de film even te zien en te horen in een song. Het ligt voor de hand de film te zien als een projectie van haar rouw voor haar man op de hond, maar dat is te plat gedacht. De film reikt veel verder dan het individuele, de inzet is universeel.

Anekdotes, gedachten en dromen die langskomen raken vele overledenen, zoals Andersons moeder die tijdens haar sterfproces dieren over het plafond ziet lopen. Een boeddhistisch leraar zegt dat het er om gaat te leren ‘how feel sad without being sad’.   

Dat haar baasje Lolabelle toen zij blind geworden was zelf ook tot kunstenaar verhief, ze gaf optredens op haar keyboard en schilderde, is veelzeggend: dit was niet zomaar een hond. Zij stond voor iets groters, maar geeft het zware thema ook veel lichtheid. Ook legt Anderson voortdurend verbanden met herinneringen en met de recente geschiedenis van de wereld. Vooral de impact van 9/11 krijgt veel aandacht.

De rustige, duidelijke articulerende stem van Anderson is dezelfde als van haar muzikale werk, zoals van haar onwaarschijnlijke hit O Superman uit 1981. Haar onnavolgbare manier van vrijelijk associëren demonstreert ze prachtig in een ‘interview’ bij de Nederlandse première van de film bij Filmfestival Rotterdam dat ontaardt in een lange monoloog, en daarmee een variatie is op wat er in de film te zien en horen is.  

Hoewel het geluidskanaal dominanter is dan bij de gemiddelde film - door het label Nonesuch op CD uitgebrachte soundtrack is letterlijk de soundtrack: gewoon de film zonder de beelden - is er ook veel te zien. De beelden illustreren de tekst met een collage van animatie, jeugdfilmpjes, opnames vanuit hond-perspectief, prachtig verstilde shots van bomen en nog veel meer. Vaak ziet het er uit alsof je door beregende, bevroren of bekraste ramen kijkt.

De film duurt slechts 72 minuten, maar heeft een enorme dichtheid aan informatie. Kijken vergt maximale concentratie - als Andersen even zwijgt zijn er teksten in beeld die zo kort getoond worden dat je ze maar net kunt volgen, het gaat maar door. Het mooie van een DVD is in dit geval dat je de film als hij afgelopen is meteen opnieuw kunt opzetten. Je blijft dingen ontdekken.

Fijn dat Arte France Laurie Anderson vroeg deze film te maken. Hij is geweldig.

Aanvullende informatie
Frankrijk, 2015
Speelduur: 72 minuten
Regie, scenario en muziek: Laurie Anderson
Productie: Laurie Anderson, Dan Janvey
Camera: Laurie Anderson, Toshiaki Ozawa, Joshua Zucker-Pluda
Montage: Melody London, Katherine Nolfi
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1
Uitgave: Cinemien www.cinemien.nl / Homescreen www.homescreen.nl