We schrijven in het FWD netwerk behalve over A/V-apparatuur over steeds meer producten, waaronder ook mobile, smarthome en wearables. Al deze categorieën komen echter steeds dichterbij elkaar te liggen en overlappen elkaar zelfs al deels. Met name op het gebied van bediening zien we één belangrijke trend vaak voorbij komen; spraakbediening.
Je leest nu een artikel uit het Grote FWD Jaarboek 2019, verkrijgbaar als losse editie of als onderdeel van een van onze abonnementen.
Spraakbediening is niet compleet nieuw; we doen het al een tijdje. Denk aan het bedienen van het navigatiesysteem in de auto en het geven van commando’s aan je smartphone. Sinds 2017 zien we echter compleet nieuwe toepassingen en mogelijkheden verschijnen. De meest duidelijke vernieuwing is de komst van de slimme speaker. Deze luidspreker is voorzien van een digitale assistent, in de vorm van bijvoorbeeld Amazon Alexa of de Google Assistant, en dient als een soort hub voor je diensten, media en smarthome-apparatuur. De slimme speaker kan middels stemcommando’s je favoriete muziek afspelen, je agenda voorlezen, vragen beantwoorden, het weer voorlezen en zelfs je smarthome-apparatuur bedienen. En onder die smarthome-apparatuur valt ook audio- en video-apparatuur. Zo is het mogelijk Alexa te vragen de live-weergave van de videodeurbel op televisie weer te geven, muziek van Spotify af te spelen op je receiver of je multiroom-systeem aan te sturen om overal in huis naar je favoriete muziek te luisteren.
Audio- en video-apparatuur wordt dan ook steeds vaker voorzien van ondersteuning voor spraakassistenten. Zo zien we dat Sonos inmiddels Alexa volledig ondersteunt en werkt aan ondersteuning voor de Google Assistant. Denon en Marantz kennen ook al integratie van Alexa en diverse draadloze speakers van grote merken zijn inmiddels voorzien van Alexa of de Google Assistant. Op het gebied van televisies krijgen tv’s met Android TV-software automatisch toegang tot de Google Assistant, maar ook LG’s WebOS biedt ondersteuning voor de spraakassistent van Google. De bediening kan vaak lopen via een microfoon die in de afstandsbediening verwerkt zit. Als apparatuur wel met ondersteuning maar niet met eigen microfoons komt moet de bediening lopen via bijvoorbeeld een slimme speaker.
De evolutie: smart displays
Een smart display is de evolutie van de slimme speaker, want naast een speaker met zijn bijbehorende mogelijkheden komt het apparaat met een scherm. Zie het als een tablet, vaak op een standaard. Dit display biedt nog meer mogelijkheden om de spraakassistent optimaal te gebruiken en je eigen media weer te geven. Denk aan het laten tonen van YouTube-video’s, het tonen van het weerbericht, het tonen van recepten tijdens het koken, het surfen op het internet, het bekijken van je agenda of zelfs het videobellen met familie of vrienden. De mogelijkheid om beeld te tonen ontsluit zoveel meer functies en steeds meer fabrikanten spelen hier op in. Ook worden er steeds meer interessante mogelijkheden ontwikkeld. Zo heeft Amazon in de VS de mogelijkheid om middels de Amazon Echo Show te winkelen in de Amazon-winkel, en je kunt zelfs dankzij de ingebouwde camera om kledingadvies vragen.
Smart displays zijn dus niet alleen gewone schermen; het zijn ook touchscreens. Dit betekent dat je niet alleen en compleet afhankelijk bent van spraakbediening. Je kunt dus middels je vingers het scherm bedienen en het apparaat als een tablet gebruiken. Dit is met name handig als je wat wilt browsen, snel iets wilt opzoeken of door foto’s wilt bladeren. Weet echter wel dat smart displays in veel gevallen geen volwaardige tablets zijn en dus met een vereenvoudigde interface komen die je snel kunt gebruiken en ook vanaf een afstandje kunt zien. Ook zijn niet alle smart displays, zoals de Google Home Hub, voorzien van een camera.
In Nederland lopen we wat spraakbediening betreft nog wat achter. Het merendeel van de consumenten heeft immers nog niet eens een slimme speaker thuis staan. Zodra de trend ook in Nederland echt voet aan de grond krijgt – wat gebeurt zodra de assistenten ook vloeiend Nederlands spreken en de producten de winkels bereiken – verwachten we dat het hard zal gaan. Misschien in eerste instantie voorzichtig; met een goedkopere slimme speaker. We zien in de toekomst meerdere van deze speakers door het huis, met één of twee smart displays als een soort hub, bijvoorbeeld in de woonkamer en slaapkamer. Deze producten bieden net wat meer mogelijkheden en staan dus op centrale punten in huis.
Een smart display voegt echt waarde toe aan het huis(houden) wanneer je de mogelijkheden optimaal benut. Heb je veel smarthome-apparatuur die je kunt koppelen en middels één platform wilt bedienen? Wil je graag recepten laten tonen in de keuken? Wil je naast je bed een display waarop je wat video’s of series kunt bekijken? Het is maar net hoe je de functies van het scherm wilt gaan gebruiken, en vooral ook hoe je het als gezin wilt gaan gebruiken. In tegenstelling tot een smartphone kan een smart display als hub voor het hele gezin dienen. Voor het bedienen van de muziek, het tonen van foto’s, het bedienen van de verlichting of het bekijken van het beeld dat van de videodeurbel komt.
De toekomst: praten met je apparatuur
We kunnen vandaag de dag dus stemcommando’s doorgeven aan smart speakers en smart displays, en hiermee gekoppelde diensten gebruiken en apparaten bedienen. Maar, echt natuurlijk communiceren kunnen we het nog niet noemen. Het blijft vaak bij één commando en een reactie, met in sommige gevallen een vraag terug van de spraakassistent en een reactie van de gebruiker daarop. De echte, natuurlijke interactie ontbreekt en dat ligt aan een aantal factoren.
Ten eerste is het in een wereld van duizenden talen, tienduizenden dialecten en nog veel meer accenten momenteel nagenoeg onmogelijk om een spraakassistent alles te laten begrijpen. En alles exact begrijpen is wel noodzakelijk om een echt gesprek te kunnen voeren en vooral ook te kunnen interpreteren wat de gebruiker bedoelt. En dat ligt niet alleen bij accenten of talen. Kinderen praten bijvoorbeeld op een andere manier dan volwassenen, en de stemcommando’s moeten dus op een andere manier geïnterpreteerd worden.
Daarnaast moeten spraakassistenten rekening houden met verschillende gebruikers; meerdere gezinsleden bijvoorbeeld. Ieder gezinslid heeft zijn eigen diensten, zoals een agenda of een favoriete afspeellijst op Spotify. De spraakassistent moet dus weten met wie hij/zij spreekt en daarop inspelen. Dit probleem wordt langzaam aan getackeld door partijen als Amazon en Google, maar het blijft vooralsnog een uitdaging dit perfect door te voeren.
Een andere factor die meespeelt is privacy, een serieus en hot topic de laatste jaren. Om namelijk effectief en continu met je te kunnen communiceren moet een spraakassistent eigenlijk continu met je meeluisteren. Elke keer een activatiewoord gebruiken of een knop indrukken maakt de gebruikservaring een stuk minder natuurlijk en maakt vervolgvragen - en dus het voeren van gesprekken - lastiger. Maar, willen we wel dat Amazon, Google, Apple en andere bedrijven continu meeluisteren in ons huishouden? En wat wordt met al die data gedaan? De data moet immers ergens opgeslagen en geïnterpreteerd worden om jou in de toekomst beter van dienst te kunnen zijn. Dit zijn vragen die nog niet even duidelijk te beantwoorden zijn en waar mogelijk strikte regels voor in het leven geroepen moeten worden.
Waar we naartoe willen is duidelijk; een natuurlijk gesprek voeren met die spraakassistent in je smartphone, je slimme speakers, je slimme displays of andere slimme apparatuur. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen om dat punt te bereiken is artificial intelligence, oftewel artificiële intelligentie. Simpel gezegd betekent dit dat een computer zo slim is dat hij met je mee kan denken, kan interpreteren hoe je iets bedoelt, op je verwachtingen in kan spelen en vooruit kan kijken en denken. Dit alles om jou te antwoorden of van dienst te zijn zoals een mens dat zou kunnen. En wellicht nog beter dan een mens zou kunnen.
Grote bedrijven als Facebook, Amazon en Google werken aan artificial intelligence en hier en daar zien we al wat implementaties in producten als smartphones en slimme apparatuur, waardoor deze apparaten weer iets beter met de consument mee kunnen denken en op de consument kunnen reageren. De weg is echter nog lang en voorzien van heel wat drempels, waaronder dus het interpreteren van al die verschillende mensen en het bewaken van de privacy. Dat we uiteindelijk naar natuurlijke gesprekken met een hele slimme spraakassistent gaan staat vast en de eerste stappen zijn inmiddels gezet. In 2019 en 2020 zal deze ontwikkeling nog harder gaan en de verwachting is dat er met name op het gebied van software - en dus artificial intelligence - belangrijke stappen gezet worden. Wij zien deze ontwikkeling met veel enthousiasme tegemoet aangezien het ons leven voorgoed zal veranderen, en hopelijk verbeteren.