HiFi.nl is een uitgave van BVDO sinds 1 juli 2019. Dit artikel is een externe bijdrage van Home Emotion.

Wij Nederlanders moeten steeds langer doorwerken tot ons gestadig opschuivende pensioenen. De werkomstandigheden vallen menig verouderende werknemer echter steeds zwaarder. Daarnaast zijn er ook mensen met een gebrek of ziekte die graag aan het werk willen (blijven). Wat kunnen smart buildings, ergonomische kantoordomotica en e-health nu voor hen gaan betekenen?

Straks met pensioen op je 70ste? Voor menig werkende vormt 67+ al een fysiek en mentaal obstakel. Om het over mensen met een beperking, gebrek of chronische ziekte nog maar niet te hebben. Zij willen vaak wel met plezier nog aan de slag. Doch het lichaam en de overvraagde geest trekken het niet meer. Een ander punt vormt het grote tekort aan vakmensen door vergrijzing. Die houdt de werkgever liever langer met plezier on the job.

In plaats van het straks maar in de ziektewet gaan, rijst de vraag of domotica, ICT en e-health hiervoor geen oplossingen kunnen bieden? Bijvoorbeeld in de vorm van hospitality, zichzelf installerende ergonomische werkplekken, nieuwe vormen van communicatie en het ondersteunen van aandoeningen op de werkplek. De benodigde systemen zijn er vaak al. Je behoeft alleen nog maar bedrijfsmatig in deze nieuwe smart mogelijkheden te denken, het zogenaamde ‘Thinking in new boxes.’ Dan ontplooit zich een miljardenmarkt van goed inzetbaar arbeidspotentieel met meer welbevinden van de werknemers en een flinke besparing op de sociale zekerheids- en zorgkosten.

Huddlen

Al stevig in opkomst zijn nieuwe AV-vormen van videoconferencing, telecommunicatie en telewerken. Flexibele ruimtes op kantoor en ook thuis zijn eenvoudig te transformeren tot sfeervolle en goed functionerende communicatie- en vergaderplekken. De beeldschermen, microfoons, geluidsboxen, het comfortabele bijpassend meubilair en IP-netwerkverbindingen tot in de cloud zijn gewoon voor handen. Dankzij slimme domotica en bijbehorende vergader-hospitality.

Al enkele jaren spreekt men zogenaamde huddle rooms. Een snelgroeiende tak van de Unified Communication (UC, realtime teleconfereren/vergaderen op maat). In principe is een huddle room een video-, audio- en telecommunicatieplek voor het snel even kunnen samenkomen en werken (collaboration) voor minimaal drie a vier medewerkers. In een mum van tijd overal op kantoor of thuis op te zetten.

De voordelen zijn duidelijk. Geen reis- of verplaatsingstijden. Ideaal voor de minder mobiele werknemers. Direct beschikbaar. Een enorm bereik naar overal ter wereld waar een IP- of cloud-verbinding aanwezig is. En de communicatie-omgeving stelt zich optimaal af op de noden en behoeften van de aanwezigen. Ook zij met een ouderdomsbeperking (visueel, gehoor, rug e.d.), handicap, ziekte of gebrek. Zelfs aan te passen voor werknemers met problemen in het autistisch spectrum.

Nieuwe bedieningsinterfaces

Het bedienen van de slimme kantoor- en (thuis-)werkomgeving ondergaat een ware revolutie door de opkomst van nieuwe bedieningsinterfaces en kunstmatig intelligent ondersteunde visuele presentaties. Neem nu bijvoorbeeld de nieuwe spraakinterfaces (speech recognition). Hierbij zijn onder andere actief: Amazon Echo, Apple Siri, NEC domotica en Google Voice Assistent.

Daarbij zijn drie verschillende stromen te onderscheiden.

• Als eerste de zogenaamde Speech Api die op internet of in de cloud spraak in tekst en omgekeerd omzet. Dat kan in meerdere talen en als tolk tussen verschillende talen. Tegenwoordig vrijwel realtime en met een accuratess van tot rond de 80 %. Heel geschikt voor notuleren en het formuleren van bedrijfsstukken, projecten en aanvragen.

• Nummer twee is de spraakgestuurde assistent die de gegeven opdrachten uitvoert. Het praten tegen een slimme luidspreker, lamp, muurpaneel of ander slim gebruiksobject heeft het automatisch uitvoeren van de gevraagde handeling tot gevolg. Heel geschikt voor mensen met een handicap of zij die beeldschermen minder goed kunnen uitlezen. Ook van toepassing in de connected car bij navigatie-, communicatie-en besturingscommando’s.

• De derde vorm is de spraakrobot voor contactcentra. Zij handelen de doorgaans per telefoon binnenkomende vragen voor 70-80 % met een keuzemenu af. Ook zijn deze icombots in groeiende mate kunstmatig intelligent. Zij kunnen nuances, gevoelens, emoties en urgentie onderscheiden en daarop gepaste actie ondernemen.

Gebaren-, bewegings- en AV-sensoren

Andere snel opkomende nieuwe bedieningsinterfaces maken gebruik van sensoren voor gebaren, beweging, videobeelden en geluid. Gesture control, het omzetten van gebaren in bedieningsopdrachten, zijn al bekend van de remote controls. Heel geschikt voor mensen die minder goed met toetsenborden en touchscreens kunnen omgaan.

Bij de bewegings- en camerasensoren speelt vooral het detecteren van bewegingen en het voorspellen van de daaropvolgende benodigde reacties (actuation) een rol. Dat neemt onnodig werk uit handen, verschaft een flinke dosis hospitality (deze werknemer heeft dat nodig) en biedt ook veiligheid. Hetzelfde geldt ook voor de audiosensoren. Dat voorspellen en inspelen op de gewenste actuation komt steeds meer in handen van artificial intelligence (AI). Slimme AI-algoritmen herkennen, analyseren en leren van handelingspatronen en gebruikte persoonlijke instellingen.

Hospitality

In ICT-termen staat hospitality voor de gastvrije werkomgeving die de aanwezigen gastvrij ontvangt en alles naar hun wens en behoeften automatisch instelt. Dat betreft zowel herkennen van personen ter plekke als het gewoon onderweg en naar elders kunnen meenemen van de vertrouwde werkinstellingen.

Office 365 en Skype for Business zijn hier nog maar een eenvoudig voorbeeld van. Het gaat hier nog om het meenemen van de eigen ICT-kantooromgeving een close vorm van UC. In de nabije toekomst herkennen slimme gebouwen en huizen net als hotels hun gasten per camera, vingerafdruk, retinascan of RF-chip. Meteen past de omgeving zich qua licht, temperatuur, vochtigheid en de passende instelling van de werkplek aan. 

Ergonomie

In het verleden werden wij al geplaagd door RSI door muis en toetsenbord, hoofpijnklachten (beeldschermen) en rug/nekklachten door slecht passende bureaus en bijbehorende stoelen. In plaats van symptoombestrijding kunnen wij nu met behulp van domotica de bron rechtstreeks aanpakken Op basis van de eerdergenoemde hospitality, sensortechniek en AI stelt geavanceerd kantoormeubilair zich nu zelfstandig optimaal in op de betrokken werknemers. Het programmeren kan op het meubilair zelf of via een app op de smartphone. Hetzelfde geldt voor de klimaatcontrole en verlichting op de werkplek. Steeds meer programmeerbaar, in staat tot analyseren en anticiperen plus kunstmatig intelligent.

Een aparte vorm van ontlastende ergonomie zijn visuele presentaties die het overzicht op de te controleren werkprocessen vereenvoudigen. Hieronder vallen Geografische Informatiesystemen (GIS), controlrooms, logistieke monitoring, veiligheid en Data Gestuurde beslissingsmodules. Al of niet AI verschaffen deze systemen alle benodigde informatie snel, overzichtelijk en aanbevelingen over hoe te handelen. 

Robotica en domotica

Waarom het zelf als oudere werknemer doen als de robot het zware werk net zo goed kan uitvoeren? Niet voor niets betekent robot werker. En de robot is niet alleen sterk maar kan ook gemakkelijk werk onder zware of onveilige omstandigheden uitvoeren. De oudere werknemer wordt hierbij de superviserende en vaak ook creatieve operator op afstand. Heel geschikt voor magazijn- en bezorgwerk, onderhoud en industriële productieprocessen. Drones doen hun intrede als bezorgers en inspecteurs op (veilige) afstand.

Net als bij het smart home verzorgt de domotica op de werkplek een fijne sfeer & omgeving, adequate verlichting, een gezond klimaat, veiligheid, groen energiezuinig werken en multipurpose-gebruik van ruimten. De werkplek volgt de werknemer en diens uit te voeren taken op de voet. Domotica in smart buildings en fabrieken wordt steeds meer een belangrijke factor bij het langer doorwerken. Daar is echter nog niet altijd voldoende oog voor.

De rol van e-health

Het langer zelfstandig bij een goede kwaliteit van leven thuis blijven wonen met domotica en smart homes ging al voor. Daarna kwam het idem dito ondersteunen van gehandicapten en chronisch zieken thuis en op het werk. Nu is het de beurt en het onder goed welbevinden langer en plezierig blijven werken.

E-health is daartoe bij uitstek geschikt. Het zorgt voor ondersteuning bij een beperking of gebrek. Geeft coaching per app bij de uit te voeren taken, monitort de belasting & belastbaarheid en biedt veiligheid op de werkplek. Zij houdt de medicatie, bloedspiegels en vitale kenmerken in de gaten. En zorgt tevens voor het regelmatig ontspannen en doen van bewegingsoefeningen. Dit alles precies op maat en onder eigen regie van de werkende. In feite de transitie naar ‘quantified working’ op oudere leeftijd.

Tot slot…

Samenvattend biedt slimme techniek een enorme potentie om langer en met plezier te kunnen werken. Niet alleen een interessante groeimarkt maar ook bittere noodzaak om vacatures te vervullen en de kosten van de sociale zekerheid in de hand te houden.