Het heeft een aantal jaren mogen duren, maar met City Burials is het Zweedse progressieve metal-gezelschap Katatonia weer terug als nooit tevoren. De nieuwste langspeler van het gezelschap borduurt op prettige wijze voort op de eerder ingeslagen weg en biedt een eclectische afwisseling aan tracks met een flinke dosis melancholie, verpakt in een prachtige productie.
Het was in 2016 dat Katatonia hun vorige album The Fall Of Hearts uitbracht. In 2018 meldde de Zweden dat er een pauze ingelast zou gaan worden, die mede werd veroorzaakt door een ziekenhuisopname van gitarist Roger Öjersson. De band die in 1991 werd opgericht door Jonas Renkse en Anders Nystrom geniet net als landgenoten Opeth inmiddels een goede naam binnen progressieve kringen. Er zijn meer raakvlakken tussen beide bands en dankzij onderlinge vriendschappen en gezamenlijke tours is er natuurlijk sprake geweest van (positieve) kruisbestuivingen in de stijlen van beide bands.
De pauze van ruim een jaar deed in rock- en metal minnende kringen wel een stille hoop opgaan voor het opnieuw leven inblazen van persoonlijke projecten van de twee bandoprichters, zoals bijvoorbeeld het magistrale black metal-project Diabolical Masquerade van Nyström, dat in de jaren negentig werd opgericht. Niets bleek minder waar toen Katatonia hun elfde langspeler aankondigde. Onlangs werd City Burials, zoals het album gedoopt werd, een feit en na enige vertraging wegens de coronacrisis werd hier in huize De Boer de recensie-LP aangeleverd.
Zoals het de grootmeesters van de melancholie betaamt, kreeg ook City Burials een diepere betekenis mee. City Burials staat conceptueel voor het afscheid nemen van de stad die je jeugd en verleden vormde, afscheid nemen van herinneringen, en accepteren dat het heden anders is geworden. Natuurlijk opgesmukt door een flinke muzikale diversiteit, een prachtig samenspel van vocalen en instrumenten en een progressief karakter. De progressieve weg die met Dead End Kings ingeslagen werd, krijgt zo logischerwijs op deze plaat een vervolg. Katatonia voelt zich prettig bij deze stijl, die zowel versterkt als semi-akoestisch prachtig overeind blijft staan.
Geen grote vernieuwingen op City Burials, dus. Katatonia doet waar het goed in is, met een prachtig en welluidend resultaat. Vanaf de indringende en atmosferisch geladen albumopener Heart Set To Divide weet je als luisteraar meteen dat de band verder is gegaan met het perfectioneren van hun uitgesponnen klanken, slepende riffs en fraaie melodielijnen. Af en toe gaat het gas er spreekwoordelijk op, Behind The Blood is daar een prachtig voorbeeld van met fantastisch gitaarwerk van Öjersson. De vocalen van frontman Renkse blijven indringend en worden af en toe fraai gelardeerd met een tweede stem (Nyström?) om de intensiteit met succes te vergroten.
Ook wat dieper gaat het fraaie The Winter Of Our Passing, dat als typische Katatonia-track te boek mag staan. Afwisseling is er bijvoorbeeld met het rustigere Vanishers, waar Katatonia door het toevoegen van meer elektronische elementen en gastvocalen van Anni Bernhard (van Full Of Keys) voor variatie zorgt. Maar de grote klappers van City Burials zijn nummers als Rein en City Glaciers, die laten horen dat Katatonia de weg van perfectie heeft gevonden en een uitermate verfijnde balans weet te hanteren tussen progressief gitaarwerk in al haar vormen, kracht en verfijnde dynamiek, prachtig baswerk en niet te vergeten een enorme gelaagdheid tussen de verschillende componenten die de composities hun melancholische ondertoon geven. Met het intrinsieke stemgeluid van Renkse als houvast.
City Burials mag dan weinig vernieuwing bieden, het album geeft wel aan dat Katatonia in absolute topvorm is. En na enkele luisterbeurten groeit het album meer en meer als geheel, terwijl enkele tracks het ook prima op zichzelf kunnen redden. Wat ook in het voordeel van de plaat werkt, is de erg fraaie productie, die ook echt nodig is om de muziek volledig tot haar recht te laten komen. De term audiofiel is wellicht nog steeds niet op zijn plaats, maar gezien het genre is dit wel een van de betere analoge uitgaven die op het Peaceville label zijn verschenen in de afgelopen tijd. Ik voorspel dat City Burials (net als het jongste album van het Britse Paradise Lost) een terechte notering zal gaan krijgen in diverse jaarlijsten aan het eind van het nogal bewogen jaar waarin we ons bevinden. En wellicht is de melancholie in de muziek op die albums juist wel om die reden zo fijn. Zoals de ets in de vierde plaatkant aanduidt: “The road tot the grave is straight as an arrow”, zo zeker mag je ervan zijn dat Katatonia de weg van het leven bezingt en verzacht. Ga ervoor zitten, liefst in de schemering en vrij van storende elementen van buitenaf, en geniet van deze intense dubbel-LP. Het zal je goeddoen.
Muziek: 9,1
Klank: 8,7
Kwaliteit persing: 8
Label: Peaceville (via Suburban)
Speelduur: 53:54 minuten
Website: katatonia.com