SAMENVATTING

Sonos heeft deze zomer een nieuwe premium-soundbar gelanceerd die de opvolger moet zijn van de Playbar én de Playbase. De nieuwe Sonos Arc komt met HDMI en bezit extra bovenliggende speakers om Dolby Atmos weer te kunnen geven. We hebben de nieuweling eens uitgebreid in meerdere huiskamers aan de tand gevoeld.

Trendsetter Sonos

Je mag vinden van Sonos wat je wil – in de hifi-wereld zijn de meningen op z’n minst gesteld verdeeld – maar op bepaalde vlakken is het merk objectief toonaangevend. Qua ondersteuning voor muziekdiensten bijvoorbeeld, en ook qua gebruiksgemak. Andere merken hebben inmiddels hun achterstand ingehaald; een audiotoestel instellen via Google Home is ook heel gemakkelijk. Maar toch, de Sonos-app maakt het je wel erg eenvoudig om de Arc in te stellen. Heb je al andere Sonos-apparaten in huis, dan ben je sowieso snel rond. Indien de Arc je eerste Sonos is, vereist het een paar stappen meer. Ook het koppelen van muziekdiensten heb je zo geklaard.

In de Sonos-app is ondersteuning voorzien voor nagenoeg elke muziekdienst die je kunt bedenken – en een aantal waarvan je zelfs nog nooit gehoord hebt. Rivalen zoals Bluesound doen hun best, maar Sonos behoudt op dat vlak absoluut zijn voorsprong, onder meer dankzij de aanwezigheid van Apple Music en YouTube Music in de app. Overigens heb je bij Sonos ook de unieke keuze tussen Spotify binnen de Sonos-app gebruiken of Sonos-speakers vanuit de Spotify-app bedienen. Dezelfde keuze heb je ook bij sommige andere diensten, waaronder Tidal. Eigen bestanden afspelen kan, en sinds kort zelfs hi-res. Of ja, de lat qua hi-res ligt wel héél laag: ALAC of FLAC in 24-bit en 48 kHz. Mensen die geven om hi-resformaten zullen hier niet echt veel waarde aan hechten, maar die kijken dan ook beter gewoon naar alternatieven als Bluesound, Denon HEOS of Yamaha’s MusicCast.

Even sterk is het multiroom-luik bij Sonos, waardoor je hetzelfde liedjes simultaan kunt afspelen op de Arc en andere Sonos-speakers in huis. Of elk familielid kan in zijn kamer een andere playlist afspelen. Het is ook praktisch dat iedereen van het gezin gewoon de Sonos-app moet installeren om toegang te krijgen tot alle speakers. Er is hier en daar wel kritiek mogelijk, maar eigenlijk werkt het gewoon heel vlot en is helemaal helder. Een kanttekening moeten we wel maken: sinds de introductie van de S2-app is het Sonos-universum in twee gedeeld. Waar je vroeger in de Sonos-app elk Sonos-apparaat kun bedienen, is dat niet langer het geval. Oudere apparaten moet je besturen via de S1-app, de nieuwere moet je eigenlijk bedienen via de S2-app – en het is een of het andere. In een situatie waarbij je oudere en nieuwe Sonos-toestellen bezit, betekent dat je niet langer alle speakers in één groep kunt stoppen. Meer daarover vind je dit artikel.

Sonos Trueplay

Lange tijd was Trueplay een unieke feature in het soundbarlandschap. Inmiddels is dat niet langer het geval, want steeds meer soundbars krijgen een kamercorrectiefunctie. Maar wat is dat precies? Met Trueplay voer je een meting uit om de akoestische eigenschappen van je kamer te ontdekken. De Sonos Arc zal die gegevens gebruiken om de klank bij te stellen zodat het meer in balans is. Iets gelijkaardigs heb je bij AV-receivers, maar Trueplay is minder gesofistikeerd (en dus ook eenvoudiger te gebruiken). Je hoeft eigenlijk niet te begrijpen wat het doet: gewoon de aanwijzingen volgen in de Sonos-app, die overigens via een heldere video worden gepresenteerd. Het duurt ook niet lang: eerst een minuutje in de bank meten, daarna moet je nogmaals een minuut door de kamer lopen terwijl er een testtoon afspeelt.

Vervolgens zal de app een filter berekenen die de klank aanpast. In onze ervaring is het zeker de moeite om Trueplay op z’n minst te proberen. Je kunt het altijd uitschakelen als het je niet bevalt. Vergeet ook niet dat de Sonos-app een eenvoudige equalizer biedt waarmee je de treble of bas kunt aanpassen.

Het grootste struikelblok bij Trueplay is dat het enkel kan ingesteld worden via een iOS-toestel. Heb je enkel een Android-apparaat? Dan kun je het niet gebruiken. Dat komt, zegt Sonos, omdat enkel Apple-toestellen consequent dezelfde microfoons met dezelfde karakteristieken bevatten, waardoor Sonos zijn software kan corrigeren voor de microfooneigenschappen.

eARC: nodig of niet?

Net zoals bij de kleinere Beam en de oudere Playbar vind je bij de Arc geen overvloed aan ingangen. Waar high-end soundbars doorgaans meerdere HDMI-ingangen bezitten om randapparaten zoals spelconsoles aan te sluiten, vind je hier enkel één HDMI-aansluiting om een verbinding met de televisie te leggen. De bedoeling is duidelijk: je hangt de Arc aan je tv-scherm en externe videotoestellen (zoals je digitale tv-decoder) koppel je aan de tv zelf. Omdat de Arc de nieuwe eARC-standaard ondersteunt, zal zelfs een audio-bitstream afkomstig van een Ultra HD Blu-ray-speler door je tv-toestel naar de Arc worden gestuurd. Voorwaarde is wel dat jouw televisie ook die eARC-standaard ondersteunt, wat enkel het geval is bij heel recente apparaten. eARC is immers de opvolger van HDMI-ARC (Audio Return Channel), de technologie die toeliet dat het tv-geluid over een HDMI-kabel naar een soundbar kan gaan. HDMI-ARC had echter zijn beperkingen (zoals het onvermogen om ongecomprimeerde surround te vervoeren en soms wispelturig gedrag), dus werd eARC uitgevonden. eARC heeft een veel hogere bandbreedte en kan daardoor Dolby Atmos in de hoogste kwaliteit vervoeren.

Dus eARC is noodzakelijk om van Dolby Atmos te genieten? Niet helemaal. Er zijn namelijk twee uitvoeringen van Atmos: op basis van het gecomprimeerde Dolby Digital Plus en op basis van Dolby TrueHD. De eerste variant wordt gebruikt door streamingdiensten als Netflix (omdat het veel minder bandbreedte nodig heeft), het tweede vind je bij (Ultra HD) Blu-ray-schijven.

eARC is zonder twijfel de toekomst, maar als je een oudere tv bezit ga je wellicht geen Atmos-stream afkomstig van een externe speler bij de Arc krijgen. Is dat belangrijk? Wel als je inderdaad naar films wil kijken die op fysieke schijven staan en over een Atmos-soundtrack beschikken. Sonos gokt echter dat steeds meer mensen in de toekomst hun tv-avond gaan regelen via Netflix, Disney+ en gelijkaardige diensten die via een app op de tv zelf wonen. Het lijkt ergens wel op de gok die Sonos vele jaren geleden maakte op vlak van muziek; het bedrijf was een van de eerste die bijna volledig inzette op streamingdiensten. Nu doet het bedrijf hetzelfde qua filmgeluid.

Als je dus echt alles uit de Arc wil halen moet je ofwel een televisie bezitten met eARC ofwel een iets ouder toestel met HDMI-ARC maar die toch Atmos-ondersteuning biedt via Netflix. In alle andere gevallen ga je een beperktere surround ervaren. Op zich doet de Arc het niet slecht met 5.1-content, al vinden we het spijtig dat Sonos niet voorziet dat die 5.1 opgewaardeerd wordt naar Atmos-niveau. Hierdoor worden de bovenliggende speakers van Arc amper gebruikt als je naar 5.1 of stereo luistert, wat je ook merkt als je een Atmos-soundtrack vergelijkt met andere content. Sonos zegt zelf dat het upmixen bekeken werd maar dat de ontwerpers het resultaat te kunstmatig vonden klinken. Het is hun goed recht om dat te vinden, maar het betekent wel dat de Arc enkel echt optimaal presteert in specifieke omstandigheden. Je moet dus goed checken dat je tv en hoe je kijkt naar film past bij de Arc.

Een complex verhaal

Er zijn dus wel wat randvoorwaarden bij het gebruik van de Arc. De soundbar werkt altijd wel, ook als je kijkt naar een tv-uitzending met enkel een stereospoor. Je ervaart op dat moment al een mooie upgrade ten opzichte van typische ingebouwde tv-speakers, al zaten we op zo’n moment nu ook niet verbluft in onze stoel. De Arc presteert met de 5.1-soundtrack die we bij de tweede seizoen van ‘The Umbrella Academy’ geserveerd krijgen op sommige vlakken wel prima. Tijdens het climaxgevecht, waarbij honderden huurmoordenaars van de Commissie – al dan niet met konijn-, kikker of ander dierhoofd - de disfunctionele familieleden bestormen die zich schuilhouden op een Texaanse ranch, brengt de Arc de rauwe actie goed over. Dialogen komen goed los van de hectische geluidseffecten, waardoor je de verbale steken tussen de broers en zussen goed kunt volgen. Aan het centerkanaal heeft Sonos veel aandacht besteed, zowel qua verstaanbaarheid als plaatsing. De soundbar staat bij ons net onder een muurgemonteerde tv en de stemmen lijken ook echt uit het scherm te komen – precies wat je wil.

Muziekweergave is waar Sonos eerst en vooral mee bezig is, wat deze soundbar ten opzichte van vele concurrenten toch een streepje voor geeft. De begeleidende tracks – en dit tweede seizoen van de Umbrella Academy heeft nog meer gekke covers van bekende nummers dan ooit – worden prima neergezet. Ook opvallend is hoe volwassen de basweergave van de Arc is, vooral omdat we zonder aparte draadloze subwoofer aan het luisteren zijn. De Trueplay-functie bewijst wel zijn waarde. Zonder Trueplay overheersen de lage vette orgelklanken van Hans Zimmer in ‘Interstellar’ enorm in onze woonkamer, met is er toch iets meer balans. Trueplay inschakelen is dus een enorme aanrader, maar je hebt er dus wel een iPhone of iPad voor nodig. Of toch voor de initiële meting; daarna kun je op een Android-toestel de functie in of uitschakelen.

De Arc klinkt dus verre van slecht met 5.1-audio, al zijn we niet zeker dat de soundbar op dat moment zijn 899 euro waard is. Die overtuiging komt pas als je effectief Atmos binnenkrijgt, in ons geval geleverd werd via de Netflix-app (en een aantal andere diensten) op een 55-inch C9-OLED-tv. Dan hebben alle elf speakers van de Arc een eigen rol te spelen en krijg je een breed en gedetailleerd surroundveld gepresenteerd. Hoogtekanalen voegen verrassend veel bij toe aan het realismegevoel, zeker als ze juist worden ingezet door de filmmakers.

Wel is het zo dat de Arc – zoals wel meer Atmos-soundbars – enkel twee hoogtekanalen vooraan biedt, terwijl een uitgebreide thuisbioscoop vier of meer speakers in de hoogte bezit. Als gewone kijker valt dat niet meteen op, al blijven sommige effecten daardoor echt vooraan aan de tv ‘hangen’. Als er een geluidseffect van vooraan naar achteraan door de kamer beweegt, dat ervaar je niet helemaal het correcte effect. Maar dit is natuurlijk iets dat je wel met meer soundbars ervaart.

Een van de betere bronnen voor films met Dolby Atmos is Disney+, waar je onder meer alle Star Wars- en Marvel-films terugvindt met een 5.1.4-soundtrack. Helaas zitten er een aantal bij die qua dynamiek wat flets zijn, maar ‘Captain Marvel’ hoort daar niet bij. Neem nu de heftige re-entry van onze heldin in de Aardse atmosfeer recht een videotheek in, of later bij het luchtgevecht. In beide scènes worden geluidseffecten betrekkelijk accuraat geplaatst om de sensatie van snelheid te geven, telkens eindigden in een crash die hard door kamer weerklinkt.

Als actieliefhebber ben je wellicht tevreden.  Films en tv-reeksen met Dolby Atmos vind je sinds kort weer bij Amazon Prime Video, nadat de dienst een tijdje de Atmos-streams had uitgeschakeld vanwege de verhoogde netwerkvraag tijdens de coronapiek in het voorjaar. De eigen Jack Ryan-productie is er zo eentje, een spionagereeks gebaseerd op de bekende personage uit de boeken van Tom Clancy, net zoals de grauwe fantasyreeks ‘Carnivale Row’. Waar bij die eerste de Arc sporadisch voor net meer immersie zorgt (vooral bij actiescènes), is het vooral bij Carnival Row dat de Sonos-soundbar veel bijdraagt aan sfeervorming. Bij de vele straatscènes wordt het vele rumoer van een stad breed uitgestraald, bijna – maar net niet – omhullend. Vergeleken met heel wat Atmos-soundbars weet de Arc te overtuigen, al blijft het weergeven van een omhullend 3D-geluidsveld toch wel een taaie opdracht voor een soundbar. Dankzij de bovenliggende speakers zit er heel wat meer diepte in het geluidsbeeld dan bij een klassieke soundbar.

Betere ervaring met meer speakers

Een troef bij Sonos is dat je twee extra speakers kunt inzetten om zo omhuld te worden door geluid. Die mogelijkheid heb je bij steeds meer high-end soundbars, onder meer bij LG en Samsung, het verschil bij Sonos is dat je de keuze hebt uit verschillende speakermodellen. Eigenlijk kun je elke Sonos-speaker hiervoor gebruiken, zolang je maar twee dezelfde modellen in je bezit hebt. Ook de goedkope Ikea Symfonisk-speakers zijn geschikt, wat de upgrade best betaalbaar maakt. De aangewezen keuze is wat ons betreft een set One SL’s.

Op dezelfde manier kun je de Arc ook uitbreiden met een Sonos Sub. Het bedrijf heeft het wel slim aangepakt: als je paar speakers achteraan in de kamer en/of een Sonos Sub toevoegt, dan zal de Arc de weergave via zijn ingebouwde speakers aanpassen. Dat hoor je dadelijk als je in de Sonos-app de extra speakers in/uitschakelt. Het verschil is dag en nacht. Het meeste impact heeft de toevoeging van twee rear-speakers. Dat laat je toch een hele stap richting omhullend surroundgeluid zetten, wat een filmliefhebber echt op prijs zal stellen. De Sonos Sub die we even tot onze beschikking hadden overtuigde minder. Niet omdat de subwoofer an sich slecht is, maar omdat de Arc het veel minder snel nodig heeft dan de Beam of de Playbar. In een typische woonkamer gaat de Arc het qua laagweergave zelf kunnen afhandelen, al zal een Sub uiteraard voor heel wat meer spektakel zorgen.

Conclusie

De Sonos Arc is een sterke opvolger voor zijn geliefde voorgangers. Op zijn voornaamste pluspunten – weergave van Dolby Atmos, veelzijdigheid qua streaming en een prima ondersteuning van je filmbeleving – scoort de kroonprins van de Amerikaanse streaming audio-gigant uitstekend, toch zeker gezien die bijna 115 centimeter lange staaf onder je televisie nog geen 9 centimeter hoog is. De Arc vermaakt zich prima in het ecosysteem van Sonos en heeft voor al zijn kunsten een prima prijs, zeker als stand-alone concurrent in de drukke markt van scrabblewoord televisiegeluidverbeteringsalternatieven. Al kom je wat ons betreft voor het betere home cinema-werk wel snel uit op de toevoeging van een Sub en twee Sonos achterkanalen. 

Daarnaast kan de Arc meer aan dan het leeuwendeel van de videocontent daadwerkelijk te bieden heeft; slechts een klein deel van bijvoorbeeld het Netflix-aanbod heeft een Dolby Atmos-mix. En niet iedere televisie kan dat zomaar aan. Zorg dus voor passende hardware.

Het feit dat Trueplay nog altijd voorbehouden is aan iOS, blijft een minpunt. Tegelijkertijd, als je 900 euro uitgeeft aan een soundbar, kun je vast ook wel een goed glas wijn of een speciaalbiertje in huis halen voor die vriend of vriendin met een iPhone, want het daadwerkelijk instellen via Sonos Trueplay kost je minder tijd dan het uitspreken van Lagunitas India Pale Ale. 

Sonos Arc
899 euro | www.sonos.com
Beoordeling 4 op 5