Het in Zwitserland gevestigde Nagra Audio viert dit jaar zijn zeventigste verjaardag en om het jubileum luister bij te zetten heeft het bedrijf de Reference Anniversary Turntable gelanceerd. Volgens de fabrikant is werkelijk alles uit de kast getrokken om de ultieme draaitafel te bouwen. De Reference Anniversary Turntable is bovendien een exclusief ding want er zullen maar zeventig exemplaren worden gebouwd.

Nagra Reference Anniversary Turntable

De Reference Anniversary draaitafel van het Zwitserse Nagra markeert niet alleen de zeventigste verjaardag van het bedrijf, maar is ook een speciale gelegenheid voor een naam die synoniem staat voor analoog opnemen en afspelen. De ontwikkeling van de nieuwe draaitafel heeft volgens de fabrikant vier jaar in beslag genomen, maar het resultaat is naar eigen zeggen een grensverleggend ding geworden.

Het hart van de Nagra Reference Anniversary draaitafel, die tachtig kilogram weegt, is het aandrijfsysteem met meerdere motoren dat gebruikmaakt van dubbele, zeer nauwkeurige, ontkoppelde, borstelloze gelijkstroommotoren van Zwitserse makelij. Het bedrijf stelt dat deze opstelling zowel de koppel- als de snelheidsnauwkeurigheid optimaliseert.

Om de snelheidsstabiliteit te garanderen, is de draaitafel bovendien gekalibreerd met behulp van een versnellingsmeter die het zwevende chassis bewaakt om ervoor te zorgen dat het absoluut stabiel is; anders vindt kalibratie niet plaats. Als alles in orde is, vindt de kalibratie plaats over een venster van 20 seconden, gedurende welke tijd de snelheid van het plateau nauwkeurig wordt gekalibreerd tijdens het daadwerkelijke afspelen, dat wil zeggen met de stylus in de groef. Tijdens deze cyclus wordt de snelheid van het plateau vergeleken met een zeer nauwkeurige kwartsreferentie. Elke afwijking van deze absolute snelheidsreferentie wordt dienovereenkomstig gecorrigeerd.

Een gemakkelijk af te lezen duidelijke Nagra-modulometer op het bedieningspaneel aan de voorkant van de draaitafel maakt kalibratie eenvoudig. Tijdens het luisteren wordt geen actieve snelheidsregeling toegepast. Tijdens het luisteren draaien de motoren alleen in een closed-loop-modus. Cogging en bijbehorende neveneffecten op de beeldstabiliteit die door dergelijke systemen worden gegenereerd, worden vermeden door actieve snelheidsregeling te elimineren.

Voor de riem die in de motoraandrijving werd gebruikt, bekeek Nagra zijn eigen IV-2-tapemachine, voerde een chemische analyse uit van de riemsamenstelling van het originele hoogwaardige onderdeel en reproduceerde deze getrouw aangezien het bedrijf dat vroeger deze riemen maakte niet langer actief is . Als erkenning hiervan is de LP-drive van Nagra het Nagra IV - LXX-kaliber genoemd.

Voor het chassis en het subchassis zijn massieve platen van aluminium en fenol van vliegtuigkwaliteit nauwkeurig CNC-gefreesd om een lage resonantie, hoge stijfheid, gelaagde structuur van aluminium/fenol/aluminium sandwich te vormen.

Ondertussen werd een veersysteem bedacht dat de HD PREAMP en HD DAC X als inspiratie gebruikte, waarbij mechanische en hydraulische principes werden gecombineerd. De substantiële ophangpilaren maken gebruik van een veermechanisme naast een zeer stroperige vloeistof in een soort hydraulische configuratie. Deze combinatie zorgen voor ophanging en verplaatsing in drie dimensies. Het resultaat is een ongeëvenaarde weerstand tegen zowel zelfgegenereerde als kamer-/luchttrillingen en resonanties met geciteerde laboratoriummetingen die “een zelfresonantie van het hangende chassis van minder dan 3 Hz” genereren, aldus Nagra.

Nagra Reference Anniversary Turntable: draaiplateau

Het plateau van 6,5 kilogram van de Reference Anniversary Turntable bestaat uit een non-ferro legering met een zeer hoge dichtheid (60% dichter dan titanium), met extreem dempende eigenschappen. Deze legering heet Exium AM en is ontwikkeld door een Frans bedrijf op speciaal verzoek van de CNES (equivalent aan NASA in Frankrijk) in samenwerking met de beroemde Ecole des Mines de Paris. Het resultaat is een zeer inerte plaat en het allereerste audiocomponent dat is geproduceerd met een Exium AM-legering.

Onder het plateau bevindt zich een subplateau en een as/lagersysteem waarvan het meest opvallende kenmerk een subplateau is dat is vervaardigd uit hoogwaardig aluminium. Een fenolische tussenlaag wordt bovenop de subschotel aangebracht voor resonantie-ontkoppeling. De overgang van het subplateau naar het as/lagersysteem wordt bereikt via een machinaal bewerkte messing adapter die opnieuw wordt bewerkt terwijl hij is gemonteerd voor de kleinste toleranties. De as/lagerbehuizing is vervaardigd uit sferoïdaal grafietijzer.

De ultraprecieze schacht is gemaakt van inductief gehard staal dat is behandeld met behulp van een eeuwenoude horlogemaker afwerkingsprocedure. De asbus is vervaardigd uit gesinterd brons en onder hoge temperatuur en druk geïmpregneerd met olie voor een onderhoudsvrije werking. Het lager bestaat uit gestapelde hardmetalen kogels die zijn gepolijst tot de hoogst mogelijke kwaliteit.

Op de schaal is het antistatische 22 millimeter dikke transparante methacrylaatoppervlak een mooie afwerking. Net als bij een geskeletteerde horlogekast, is hierdoor het motoraandrijfsysteem van de Reference Anniversary-draaitafel zichtbaar. Een andere knipoog naar het Zwitserse horloge erfgoed zijn de gegraveerde woorden “Swiss Made”. Evenzo verschijnen delen van het aandrijfmechanisme in zowel wat Nagra noemt “Côtes de Genève” of Damaskeening als “soleillage” -afwerkingen.

De Reference Anniversary-draaitafel profiteert van Nagra's op supercondensatoren gebaseerde HD PREAMP en HD DAC X externe voedingen. Naast het gebruik van supercondensatoren in de externe voeding, is het motoraandrijfsysteem ontworpen om meerdere supercondensatoren te gebruiken bij vlakbij het te voeden component – dat is de motoraandrijving zelf – waardoor het enorme voordeel wordt gerealiseerd van het hebben van de energiebron direct naast de vraag.

Nagra Reference Anniversary Turntable: toonarm

De 10,5-inch lange Reference Anniversary toonarm is samen met de draaitafel ontwikkeld om een totale symbiose te garanderen. Met een dubbele concentrische koolstofvezelbuis, bevat de toonarmbuis een tussenlaag van hout. Het hout wordt gebruikt om vorm te geven en om mogelijke trillingen te elimineren. De fabrikant stelt dat dit resulteert in een ultrastijf platform met extreem lage resonantie voor de patroonverbinding en lagermontage. De interne zilveren monokristal bedrading is afkomstig van Crystal Cable.

Het lager van de toonarm is een eenvoudige, uiterst nauwkeurige, CNC-gefreesde, geharde stalen kegel die is gevangen in een resonantie-isolerende, siliconengedempte, ultrahoge dichtheid polyethyleen opvangbeker. Het traditionele contragewicht van de toonarm wordt aangevuld met een laaghangend zadelvormig gewicht dat stabiliteit biedt en tegelijkertijd de effectieve massa van de toonarm minimaliseert.

Nauwkeurige uitlijning van de stylusgeometrie in de groeven van een LP is van cruciaal belang. Om dit doel te bereiken is een geavanceerd magnetisch anti-skating mechanisme ontworpen. Bovendien kan de verticale volghoek van het element  al spelende worden aangepast. Een extra grote, zeer nauwkeurige roterende kraag maakt soepele, nauwkeurig fijne aanpassingen mogelijk en maakt een verticale verplaatsing tot 10 millimeter mogelijk. Ten slotte wordt de azimutafstelling van de cartridge vergemakkelijkt door wat Nagra beweert “een eenvoudig maar ingenieus excentrisch deel van de toonarm” te zijn, dat, via een bijbehorende wijzerplaat, een nauwkeurige aanpassing van deze kritische parameter mogelijk maakt.

Nagra Reference Anniversary Turntable: prijs en leveringsinformatie

We hebben nog geen officiële prijsinformatie voor de Benelux vernomen maar we hebben - ter indicatie - wel een prijs van 169.500 euro in het geruchtencircuit vernomen. De oplage is beperkt tot zeventig stuks. Elke draaitafel is inclusief in-home set-up en dial-in door Nagra fabrieksspecialisten en een uitnodiging om de Nagra fabriek te bezoeken voor een VIP-tour en exclusieve accessoires.