De recent geteste Boenicke W5 SE+ luidsprekers hebben mijn audiowereld volledig op zijn kop gezet. Zo klein en zo goed had ik weergevers nog niet eerder horen klinken. Maar gelukkig zijn er nog meer heerlijk eigenwijze ontwerpen op de markt. Producten die allemaal één ding met elkaar gemeen hebben en dat is ontwerpers die substantieel anders naar de materie kijken. Maar waar de Zwitserse Boenickes toch echt mini zijn, blijken de twee uit Duitsland afkomstige Höffner luidsprekers meteen een flink stuk groter. Dat je dit niet meteen als minpunt en eerder als een vast gegeven moet zien, zal ik in deze review uitleggen. 

Höffner Audiosysteme

Ontwerper Markus Höffner groeide op in een gezin waar muziek een belangrijke rol speelde. Als kind was hij al snel weg van de muziek van Johannes Brahms en Johann Sebastian Bach en doordat zijn vader professionele concertopnames maakte, kwam hij van jongs af aan in contact met hoogwaardige opname- en afspeelsystemen. Maar Markus kreeg de luidsprekermicrobe pas echt te pakken toen hij aan de slag ging in een elektronicawinkel. Zo’n leuke zelfbouwdetaillist die luidsprekerontwerpen verkocht en waar de belangrijkste chassisfabrikanten van die tijd, zoals Görlich, Peerless en Lowther regelmatig over de toonbank gingen.

Doordat zijn interesse steeds grotere hoogte bereikte, kwam hij op een gegeven moment terecht bij de ontwikkelafdeling van deze winkel. Hier kwam hij in aanraking met de invloed van gesloten en basreflex behuizingen. Ook maakte hij kennis met verschillende luidsprekerbezettingen, 2-weg, 3-weg of zelfs nog complexere luidsprekersystemen. Door zijn groeiende kennis en de nodige aanleg werd steeds duidelijker dat hij talent had voor het vak. Want in de jaren die volgden slaagde hij er erin om steeds meer luidsprekers te verkopen die hij zelf had ontwikkeld. In 2006 maakte hij de grote stap om van zijn hobby zijn beroep te maken en verkocht hij officieel gepersonaliseerde ontwerpen die werden aangepast aan de wensen en behoeftes van de klanten.

Door het toenemende succes kon hij steeds meer tijd en geld investeren in de ontwikkeling en productie van zijn luidsprekers en in 2012 was het dan eindelijk zover. Hij richtte Höffner – Audio System Manufactory op. Een team van ingenieurs, constructeurs en ontwerpers brengen sinds die tijd bijzonder types luidsprekers op de markt, waarvan de hier te bespreken H10 active en H20 Anniversary nieuwe vaste waarden in het programma zijn.

Höffner H10 actieve speaker

Terug nu naar Hifi Studio Wilbert in Utrecht, waar ik eerder voor het eerst kennismaakte met Boenicke, en waar bedrijfsleider Harald Warnier mij op een dag meldt dat hij opnieuw enkele hele bijzondere luidsprekers heeft staan. Dus reis ik op een mooie dag in september weer af naar de pittoreske Korte Jansstraat 11 in de Domstad.

De luidsprekers bespreek ik dit keer niet thuis, maar in de grote luisterruimte bij Wilbert op de eerste verdieping. Dat heeft te maken met het feit dat het hier om twee luidsprekers gaat en doordat ik de speakers graag met verschillende soorten aansturing in verschillende prijsklassen wil horen. Iets wat in een winkel sneller valt te realiseren dan thuis. Op het moment dat ik de luisterruimte binnenloop ben ik toch wel even sprakeloos. Niet alleen door de overigens prachtige luidsprekers, maar misschien nog wel meer door de perfecte presentatie.

Naadloze interieurintegratie

Want de in wit uitgevoerde H10 active die ik in de rest van het verhaal verder H10 noem, past wel zo prachtig bij de zwarte achterwand (die is volgehangen met fotolijsten met zwarte omlijsting en wit passe-partout), dat het ongekend goed bijpassend is. Harald: “Hahaha, zeker. Ook al hebben we deze wand al langer zo, de H10 past er inderdaad heel mooi bij." Nadat mijn aandacht weer terug verplaatst naar deze weergevers, krijg ik de volgende schok te verwerken. Want wat lijkt de basisvorm veel op de Bang & Olufsen Beovox RL (Red Line) 140 luidsprekers uit beginjaren negentig van de vorige eeuw?

Wanneer ik beter kijk is de H10 echt wel van nu en het B&O ontwerp van toen, maar het is wel duidelijk waar Markus door is geïnspireerd. Ik ga nog even kort verder met dit laatstgenoemde door Davis Lewis bedachte ontwerp. Iets wat vooral te maken doordat het idee achter de Red Line serie er één was van flexibiliteit. Het concept was namelijk zo ontworpen dat ze overal geplaatst konden worden en u raadt het vast al, dat aspect is ook één van de hoofddoelstellingen van Markus. Toch houden daar de verdere vergelijkingen mee op, want waar de H10 vandaag de dag technisch toe in staat is, kon Davis Lewis in die jaren alleen maar van dromen.

Wat is het?   

De Höffner H10 is een 2-weg gesloten luidsprekersysteem met een passief membraan dat door zijn mogelijkheden en principe ook heel geschikt is om dicht voor een wand te plaatsen. Qua luidsprekerbezetting is voornamelijk voor kwalitatief zeer goede Seas luidsprekerunits gekozen, waarbij de 22 cm woofer van een gecoate papieren conus is voorzien.

Ook de 17 cm bas- middentoner bezit een papieren conus maar is gecoat met nextel. De 2,54 cm grote dometweeter heeft tenslotte textiel voor de membraan keuze. Opvallend is dat de middentoner en tweeter asymmetrisch op de relatief brede baffle zijn geplaatst. Een situering die volgens Markus niet alleen de diffractie verbeterd, maar ook voor een extreem vervormingsvrije frequentierespons zorgt.

Een grote spreiding en een werkbereik tot meer dan 30 kHz completeren dit geheel. De H10 is met 33 cm breedte, 92 cm hoogte en 34 cm diepte, aanzienlijk breder dan vandaag de dag gebruikelijk. Daarbij is het eigenlijk geen echt vloerstaand systeem als ook geen monitor. Uiteindelijk noem ik het toch een vloerstaander en dat heeft te maken doordat het statief een vast onderdeel van het geheel vormt.

Deze zowel sierlijke als stevige voet is trouwens net als de rest van deze luidsprekers, prachtig en precies gemaakt van fraai bewerkt, gecoat metaal. Waar het verschil met veel andere high-end luidsprekers ontstaat is in de verdere werking. Want de H10’s zijn niet alleen actief, maar ook nog eens volledig DSP gestuurd. Hierdoor kunnen de frequenties nauwkeurig worden gescheiden binnen het ideale werkingsgebied van iedere driver, op een wijze zoals dit met conventionele filtering niet mogelijk is.

Bij de Höffner ontwerpen wordt daarbij vooral gelet op het optimaliseren van het fase- en tijdgedrag. De actieve H10 beschikt bovendien over 250 watt DSP-gestuurde klasse D-eindversterkers. Erg fijn is dat de ontwerpen hun klankmatige eigenschappen bij zowel laag als hoger volume volledig behouden.

Aansluitingen en klankmatige presets

In de koptekst van dit artikel heb je al 'Hybride' zien staan. Dat wil in dezen zeggen dat de actieve H10 is uitgerust met zowel analoge als digitale ingangen. Wanneer ik de luidsprekers aan de achterzijde bekijk zie ik deze aansluitingen dan ook keurig weggewerkt in een verzonken aansluitpaneel. De layout is duidelijk en er kan van zowel digitale AES/EBU, Toslink (optisch) als coaxiale S/PDIF-ingangen gebruik worden gemaakt.

Heel zinvol voor de gebruikersgroep is dat er dankzij de digitale technologie drie presets zijn gecreëerd om het H10-paar aan te passen aan de thuisomgeving of de persoonlijke smaak van de luisteraar. Standaard verhogen de presets P1 en P2 het basniveau met respectievelijk +3 en +6 dB, terwijl P3 de neutrale instelling is. Maar aangepaste presets zijn ook altijd op aanvraag mogelijk. Het hoog en middengebied blijven in alle gevallen hetzelfde.

Opzet en luisteren

Tijdens de voorbeschouwing had Harald mij al laten weten dat ze normaliter geen fan zijn van actieve luidsprekers. “De klank is vaak wat schraal, weinig 3D en synthetisch, het laag overdreven strak en minder natuurlijk en je kunt vaak ook te weinig de weergave eigenschappen bijsturen.” Ok, dat begrijp ik. Maar toch staan deze actieve luidsprekers nu hier in de winkel? “Wel, dat komt omdat we bij deze weergevers het actieve concept wél goed ingevuld zien en heel belangrijk, omdat er ook een (bijna) identieke passieve variant van bestaat. Voor klanten valt hier dus echt wat te kiezen.”

Luisteren met Naim Unity Atom Headphone

Doordat Hifi Studio Wilbert kan putten uit een breed assortiment aan mooie producten, heeft Harald voor mij een drietal -ieder in zijn eigen prijsklasse ijzersterke- digitale bronnen opgesteld. Een trio waarvan hij meent dat daar voor iedereen wel wat van zijn of haar gading bij zit. We starten met de kleine, maar qua vormfactor en bedieningsconcept bijzonder fraaie “all-in-one” Naim Unity Atom Headphone (2.999 euro). Een apparaat wat is voorzien van een topkwaliteit streamer/voorversterker, hoofdtelefoonversterker Google Cast en Apple AirPlay 2 en volledig bedienbaar is vanaf iPod/Pad, Android maar ook simpel en volledig bedienbaar met de afstandsbediening op de Naim Uniti Atom Headphone zelf.

Hoewel ik vooraf al een poosje heb kunnen wennen en luisteren naar de Höffner H10, is wanneer we overschakelen naar de Naim direct hoorbaar dat er een apparaat van deze fabrikant speelt. Want meteen is er het samenspel, de gloed en synergie tussen de muzikanten die zo typerend is voor dit merk. Ten opzichte van de duurdere MOON en zeker de nog kostbaardere dCS, komt de Atom wel wat ronder en qua stereobeeld compacter over. Maar mag het gezien de veel lagere prijs?

Luisteren met MOON 390 DAC, voorsterker, netwerkspeler

Dan is het tijd voor de MOON 390 voorversterker netwerkspeler met DAC aan boord. De prijs ten opzichte van de Naim verdubbeld nu tot ruim 6.290 euro en bij de eerste klanken is het verschil aanzienlijk. Zo zet de Moon een groter en beter gelaagd ruimtebeeld neer. Is de klank meer egaal, is het laag neutraler en sluit deze versterker vooral heel goed aan bij muziekliefhebbers die van een zelfsprekende, rustige weergave houden. Niets irriteert, niets stoort, er is veel informatie te horen en alles heeft zijn eigen plekje in het stereobeeld terwijl het nooit te veel op de voorgrond speelt. Heel fraai. Het valt nu ook nog meer op hoe mooi de H10 luidsprekers zichzelf weg kunnen cijferen in deze luisterruimte; niets stoort, alles is aanwezig en dat met speakers pal voor de wand en ongeacht het volumeniveau. Grote klasse! 

Luisteren met dCS Lina netwerk DAC met Master klok

Voor de laatste combi trekt Harald alle registers open. “Wie de actieve Höffner H10 op zijn allerbest wil horen en er qua vormgeving ook de mooiste match bij wil hebben, hoeft niet langer verder te zoeken.” Maar daar hangt ook wel een fors prijskaartje aan, vul ik dan zelf maar even in. Want de nieuwe dCS Lina Master klok kost namelijk 9.000 euro, terwijl de bijbehorende Lina netwerk DAC pas voor een heftige 15.500 euro over de toonbank gaat. Ja, dat is veel geld voor enkel de digitale aansturing. Maar het is ook best schokkend wat dit met de H10 luidsprekers doet. Want nog veel meer dan bij de andere twee merken komt de weergave nu nog meer los van de weergevers. De klank is nu ook het meest strak, prachtig expressief, natuurlijk verfijnd en het laag is nu echt “wauw”.

Niet zozeer in de zin van “aardbevingen”, maar veel meer het inzicht in het totale muzikale plaatje. Een prachtig gerealiseerde droom tussen een werkelijk mooi geluidssysteem en interieuracceptatie.

Höffner H20 Anniversary

“Maar we hebben nog een prachtig paar luidsprekers dat we jou graag willen laten horen. Het is de Höffner H20 Anniversary. Een speciaal model wat recent is uitgebracht vanwege het tienjarig jubileum van Höffner Audiosysteme. Het model is zelfs nog zo nieuw dat hier het allereerste productiepaar staat! Nee, het is geen groter model dan de actieve H10, maar het is wel een “conventioneel” passief ontwerp.” Net nu ik denk dat deze weergevers dan vast dezelfde kast en speakerbezetting zullen hebben, zit ik er toch deels naast. Want hoewel de afmetingen (H 92 x D 33 x B34 cm) en de vorm hetzelfde zijn, zijn de gekozen luidsprekerunits dat niet.

Het model is nog zo nieuw dat er zelfs op de website van de fabrikant nog niets over te vinden is. Maar gelukkig kan Harald mij er meer over vertellen. “De H20 Anniversary is een 2-weg systeem wat voor het diepe laag gebruikmaakt van een passieve radiator. Markus Höffner had de uitdaging om zijn actieve concept om te zetten in meer conventionele techniek en dat met behoud van alle kwaliteiten die de H10 zo uniek maken.

Om dat te bereiken moest de bas/middenunit een stuk groter worden. Die is daarom van 17 cm naar 22 cm gegaan. De woofer of in dit geval de passieve radiator is geen 22 cm maar 25, terwijl voor de tweeter niet voor een softdome maar een Berillium exemplaar is gekozen.”

De units zijn ook hier weer asymmetrisch op de baffle geplaatst en als ik zo kijk is hier duidelijk voor nog betere drivers gekozen. Een gegeven wat zich later uit in de hogere prijs voor de H20. Ook zie ik dat op de twee baffle’s een extra paneel is aangebracht. Dit oogt niet alleen heel anders, maar zorgt ook voor extra versteviging en genereert door de grotere dikte, bovendien net wat meer noodzakelijke ruimte aan de achterzijde van de luidsprekerunits. Wanneer ik mijn aandacht naar de achterzijde van de kast verplaats, bevinden zich op de plaats van het uitgebreide aansluitpaneel van de H10, bij de H20 slechts twee hoogwaardige speakerkabel terminals.

Specificaties

Hoewel van deze nieuweling nog niet alles tot in detail bekend is, loopt het frequentiebereik van 30-40.000 Hz, is het rendement een opvallend lage 84 dB op 1 meter. Maar blijkt de impedantie een prettige 8 Ohm te zijn met een minimum van 7,5 Ohm! Zo gemakkelijk aanstuurbaar vind je ze niet veel en dat wil zeggen dat de te gebruiken versterker alleen nog maar voldoende vermogen hoeft te hebben want echt stroom leveren is dit keer niet zo belangrijk. Uiteraard is het wisselfilter geheel volgens de Höffner bedrijfsfilosofie tijd- en fase-geoptimaliseerd.

Luisteren met Naim NSC 222 streaming voorversterker, NPS 300 voeding en NAP 250 eindversterker

Dit keer dus een volledig conventionele setup maar dan wel in lijn met de Markus Höffner doelstelling zoals natuurlijke detaillering en live atmosfeer. De nieuwe Naim Classic lijn heeft eenzelfde soort Bauhaus lijnenspel als de dCS Lina serie en past daardoor prachtig bij de H10 en H20 luidsprekers. Harald vertelt dat de beweegredenen om bij de H20 voor deze Naims te kiezen, de gewijzigde klankbalans is bij dit Engelse merk. De timing en muzikale gretigheid zijn gebleven, maar de “new Classic” lijn heeft aanmerkelijk meer spankracht en lucht in de topregio’s. Omdat Höffner als merk een milde en zeer evenwichtige balans nastreeft, kan zo’n extra “duwtje in de rug” het muzikale geheel nog wat extra spanning meegeven.

Deze tweede opstelling staat een kwartslag gedraaid ten opzichte van de eerste en zodra de eerste klanken de luidsprekers verlaten ben ik verbaasd over het grote verschil. Want hoe mooi en goed de H10 ook is, de H20 speelt meteen nog losser, grootser, vrijer en met meer diepgang. Ook een groot verschil zijn de toegenomen en vooral meer verzadigde, rijke klankkleuren. Ah, dus alles is hier beter? Nee, dat kan ik ook niet zeggen. Eigenlijk zou ik het eerder willen omschrijven als hetzelfde soort weergave, maar dan met een andere invalshoek. Want door zijn actieve DSP-concept is de H10 natuurlijk wel veel flexibeler en moet je bij de H20 rekening houden met zijn meer conventionele passieve natuur.

Dus hoewel ook de H20 gemakkelijk ergens een plekje kan vinden, is hij daarin niet zo flexibel als met de H10 mogelijk is. Maar het grote voordeel van de passieve variant is dan weer dat je het geluid nog veel meer kunt sturen. Dus een andere versterker, andere kabels en bronnen, hebben veel meer invloed op het eindresultaat. En laten dat nu net aspecten zijn waar Hifi Studio Wilbert in gespecialiseerd is.

Conclusie

Hoewel minder extravagant audiofiel als de eerder door mij geteste Boenicke W5 SE+, vind ik ook deze Höffner H10 en de H20 Anniversary wel op hetzelfde “spanningsveld” opereren. Eerstgenoemde kan zich indrukwekkend onzichtbaar maken, terwijl beide Duitsers meer een Bauhaus interieurstatement aanbrengen. Wat de keuze voor welke van de twee betreft kan ik duidelijk zijn. Wil je de maximaal haalbare geluidskwaliteit binnen dit concept, ga voor de H20 Anniversary. Heb je echter een voorkeur voor alle deugden die anno 2023 mogelijk zijn, ga dan voor de H10. Bij eerstgenoemde kies je weliswaar voor dezelfde in mijn ogen prachtige vormfactor, maar word je ook omringd door de door vele zo begeerde high-end eigenschappen. Dus een mooi groots ruimtebeeld, los van de luidsprekers, fysiek voelbaar laag wat mooi gedefinieerd is, een tastbaar middengebied waardoor stemmen echt gaan leven en een heel verfijnd en zacht hoog.

Bij de H10 wordt alles wat meer in een weliswaar mooi keurslijf geplaatst. Het geluid doet “moderner” aan en het is ook wat meer geschikt om in een normale woonomgeving op te gaan. Ik bedoel dan eventueel gewenst lager volumeniveau waarbij je ook nog een gesprek kunt voeren.

Ook het geluid van de tv over deze speakers weergegeven hoort hierbij. Om het nog maar niet te hebben over de hele fijne mogelijkheid om de luidsprekers dicht voor een wand te kunnen plaatsen. Absoluut gezien wat minder audiofiel en de gloedvolle en meer grootste kwaliteiten van de H20 haalt hij niet. Maar je kunt er wel nog wat gemakkelijker mee samenleven. Dus die keuze voor de klant is er inderdaad wel.         

Höffner H10 | 13.700 euro per paar in eiken en gerookt eiken
Höffner H10 | 14.900 euro per paar in custom lak
Höffner H20 Anniversary | 15.900 euro per paar in gerookt eiken

H10
+ Prachtige, moderne vormfactor
+ Ook pal voor de wand nog steeds ruimtelijk en gedefinieerd laag zonder boemen
+ Stabiel en evenwichtige weergave op ieder volumeniveau 
+ Zeer goed in iedere ruimte te integreren
+ Weinig “kastjes” of apparaten nodig
+ Je hoeft nog maar weinig te tunen

- Je kunt nog maar weinig tunen
- Weergave zit iets meer in een “keurslijf” dan de passieve variant
- Gevaarlijk voor interieur minnende wederhelften

H20 Anniversary
+ Prachtige, meer klassieke vormfactor.
+ Gebruikmakend van de juiste aansturing tot grote klankmatige hoogten te krijgen
+ Heel soepele en plastische weergave
+ Prima in veel ruimtes te integreren
+ Kan al met een goede eenvoudige versterker goed presteren.
+ Afwerking is echt top

- Het is een passieve luidspreker dus meer aandacht bij de systeemcombinatie
- Je hebt meer apparaten nodig
- De totaalprijs zal hoger uitvallen