Dutch Audio Event 2024 ligt achter ons. Het fascinerende van deze show is dat je nieuwe dingen kunt ontdekken. In de beleving van uw auteur en absoluut zonder andere exposanten te kort te willen doen, scoorden daarin de prestaties van Daniel Hertzl (ERCT), de Modus-Clarysis combo (Renaissance Audio) en de nieuwe weergevers van Steinway-Lyngdorf (Hifi Corner Trading) bij de top van de geluidsmatige ervaringen. Die mening werd overigens door velen gedeeld. Het is natuurlijk wat je zoekt, maar uw auteur houdt van natuurlijk geluid. Het thema van dit verhaal gaat over het verschil tussen analoog en digitaal. Tot nu toe heeft niemand dat verschil kunnen meten en daar iets zinvols over gemeld, aldus Mark Levinson.

Analoog Vs. Digitaal

Velen zullen het verschil tussen analoog geluid en de digitale versie wel herkennen. Technici die dagelijks met PCM werken hebben het vaak over ‘koud’, ‘analytisch’, ‘elektronisch’ en minder ‘warm’ dan analoog geluid. Een bijkomende ervaring is dat als je een tijdje naar digitaal geluid luistert, het vermoeiend kan worden. Wie wel eens een digitale copie heeft gemaakt van een analoge tape of een analoog opgenomen plaat weet dat die digitale versie anders klinkt. Dat kan niemand herstellen.

Daniel Hertz heeft oorzaken gevonden en een oplossingsrichting voor dit zogenoemde 'digitale probleem'. Achter dit bedrijf schuilt Mark Levinson als persoon. Uw auteur heeft Levinson diverse keren ontmoet en langdurig van gedachten gewisseld over de nieuwe technologie.

ERCT en AudioTempel

Beide bedrijven zijn eigendom van Cor van Empel, die al een aardig trackrecord heeft in de audio-industrie. ERCT is de importeur van onder andere Daniel Hertz en speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de producten. Het aanbod van ERCT valt vaak net even buiten het bekende rijtje merken. Kwalitatief erg vooraanstaande producten en detaillist AudioTempel in Zwolle reflecteert deze intelligente keuze. De winkel heeft een enorme voorraad en levert eersteklas advies en support. Hier werd ook de eerste luistersessie ter wereld met de Daniel Hertz Maria 800 geïntegreerde versterker en de Chiara monitorluidsprekers georganiseerd. 

AudioTempel organiseert op 29 & 30 november een meet & greet met Mark Levinson en demo's met Daniel Hertz

Livegeluid

Een bekende vraag over digitaal geluid is waarom het niet live klinkt. In dit artikel gaat het om het verbeteren van digitaal geluid. Daar ligt ongetwijfeld een relatie met de genoemde vraag. Of we muziek als live ervaren is niet alleen afhankelijk van het bronsignaal. Er zijn meerdere factoren in het audiosysteem die een rol spelen. Een echte live-ervaring bereiken met audioapparatuur is vooralsnog niet mogelijk. Oorzaken die altijd genoemd worden zijn de inherente beperkingen van stereoweergave, het feit dat de 3D-geluidsuitstraling van muziekinstrumenten moeilijk te realiseren is met audioapparatuur en de traagheid van elektronische schakelingen en luidsprekers waardoor je nooit de enorme snelheid en energie van livemuziek krijgt.

Wie uit zijn hifi-set dezelfde ervaring heeft genoten als wanneer je pal voor een drumband staat mag zich melden bij de redactie. Niettemin zijn er best systemen die in de buurt komen en een redelijke illusie van livemuziek neerzetten. Echte multichannelweergave zet simpelweg een veel realistischer beleving neer. Ook de grote line-arrays van Peter Lyngdorf komen in de buurt. Zelfs echte PA-systemen van bijvoorbeeld L' Acoustics kunnen een flinke illusie van livemuziek in uw huiskamer zetten. Bij de geheimen horen een groot bewegend oppervlak, dynamiek, snelheid en een enorme beschikbare energie. Soms bereik je ook een bijna live-ervaring met hoorns en een 5 Watt versterkertje.

De persoon Mark Levinson

Na Mark Levinson als merk, Cello en Red Rose is Daniel Hertz nu het bedrijf waarmee Mark Levinson aan de weg timmert. De persoon van Mark Levinson is een van de belangrijkste grondleggers van de high-end audio. Mark is altijd onafhankelijk geweest, in die zin dat hij zich nooit heeft laten ringeloren door investeerders en boekhouders die de audio-industrie weinig goeds brengen. Die industrie wordt ook erg gedomineerd door marketeers en salespersonen, die niet altijd veel begrijpen van geluidsweergave en heel andere belangen hebben dan de perfecte weergave. Ze zijn hard nodig, maar werken aan de businesskant. De audio-industrie is te veel gericht op het verdienen van veel geld en te weinig op geluidskwaliteit. Met bespottelijke prijskaartjes waar niet altijd een bijbehorende kwaliteit aan vastzit.

Er is zeker nog zeer goede betaalbare apparatuur beschikbaar afkomstig van onafhankelijke en vaak kleinere bedrijven. Ook de grote merken kunnen soms met verrassend goede spullen komen. Het enige doel van Levinson was en is naar eigen zeggen om de perfecte weergave te realiseren. Hij is een musicus, een muziekliefhebber, totaal bevlogen en bovenal een denker die met de creatieve ideeën komt. Zijn kracht is om steeds de allerbeste mensen en technieken om zich heen te verzamelen, die zijn denkbeelden kunnen realiseren. In de bedrijfskunde wordt dat vaak een van de geheimen van succesvol ondernemerschap genoemd.

Inspiratie

De grote voorbeelden en mentoren van Levinson zijn Richard Burwen en Skip Taylor. Van Burwen leerde hij 'never to compromise engineering'. Dat werd duidelijk toen Levinson de LNP-2 op de markt zette met voor die tijd een dynamisch bereik van 140 dB. Mark gaf aan, tijdens een van onze gesprekken, ook wel bevoorrecht te zijn geweest om zoveel getalenteerde mensen om hem heen te hebben mogen ontmoeten. Het basisidee voor de ontwikkelde technologie, teneinde digitaal geluid te verbeteren, kwam van een bevriende medicus. Die gaf aan dat geluid invloed heeft op onze fysiologische processen en daarmee op ons welbevinden en wellicht op de perceptie van geluid. 

Digitaal klinkt niet natuurlijk

Deze paragraaf wordt bewust zo simpel mogelijk gehouden. Dat een PCM-signaal niet natuurlijker (analoger) klinkt heeft volgens Mark twee oorzaken. Zo'n signaal is discreet en dat betekent dat het geen continu lopend signaal is. Een analoog signaal is continue. Als je, met een converter, het PCM-signaal terugzet naar analoog, dan is de analoge golfvorm niet helemaal identiek aan het oorspronkelijke analoge geluid en de golf die daarbij hoort. De tweede reden waarom we PCM-geluid niet als natuurlijk ervaren heeft te maken met de wetenschap dat geluid invloed heeft op onze fysiologische processen. Iedereen zal wel herkennen dat je van bepaalde geluiden, of zelfs van bepaalde muziek, vrolijk of erg sjagrijnig kan worden. Dat blijft niet alleen bij zulke oppervlakkige emoties en tijdelijkheid, maar kan ook gedurende langere tijd een grotere invloed hebben op onze fysiologische processen. Je kunt er letterlijk ziek van worden. Onze hersenen houden van continue lopende golfvormen, zoals analoog geluid zich voordoet. Als dat niet zo is levert dat stress op. De techniek van Daniel Hertz zorgt ervoor dat de analoge golf, waar we dan uiteindelijk naar luisteren, weer continue loopt. Dat heet C Wave (continuous wave) en is de naam van de door Daniel Hertz toegepaste techniek. C Wave is absoluut niet nieuw. Mark werkt al dertig jaar aan een oplossing om een beter digitaal geluid te krijgen. C Wave is het uiteindelijke resultaat, met finetuning door audio-engineers in de Verenigde Staten, die daar zeer enthousiast over zijn, en gepatenteerd in 2024.   

Medisch-fysiologisch onderzoek

Hier gaan we even de diepte in. De lezer die dat minder ambieert kan doorlezen vanaf de paragraaf 'Het Daniel Hertz-systeem' om hieraan te ontsnappen. 

Medische wetenschappers kunnen de invloed van externe stimuli op de fysiologie meten. Dat gaat met het in die wereld bekende Avatar Health Testing system. De achterliggende principes zijn gebaseerd op het werk van de bekende Heinrich Voll uit de vijftiger jaren. Dus geen voodoo, maar gewoon wetenschap. Daniel Hertz heeft onderzoek verricht naar de invloed van PCM-geluid op de menselijke fysiologie. Heel kort door de bocht laat je personen luisteren naar geluid met als bron een standaard PCM-bestand en andere personen naar geluid dat afkomstig is van het C Wave PCM-bestand. Je meet dan fysiologische functies, zoals in het centraal zenuwstelsel, de nieren en de lever aan de hand van zogenaamde bio-signaal indicatoren die waardes verschaffen vanuit sensoren in de genoemde organen. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de fysiologische status van de PCM-groep achteruitliep en die van de C Wave-groep een veel beter resultaat toonde. Heel kort door de bocht kun je dat vertalen naar iets dat het gehoor als natuurlijker ervaart.

Je mag allerlei wetenschappelijke kritiek hebben op de gevolgde methode (zie het patent) en het voodoo vinden dat geluid invloed heeft op onze lichamelijke status, maar er is gewoon wetenschappelijk bewijs voor. Levinson merkt dan ook op dat muziek meer is dan sound. Het gaat er feitelijk om dat onze hersenen simpelweg herkennen dat PCM onnatuurlijk klinkt en dat eigenlijk niet heel fijn vinden.

Herstel van het oorspronkelijke analoge signaal

Het realiseren van een betere waarneming, tijdens het luisteren naar PCM en het daaruit voortkomende analoge signaal, gaat ten eerste door een deel van onze lichaamsfuncties positief te beïnvloeden. Het gaat ten tweede door de digitale code te verbeteren. Mark geeft aan dat er problemen zijn met het PCM-formaat en dat dit ook een stuk beter kan.

Wederom een knipoog naar de techniek, maar weer kort door de bocht. Een PCM-signaal is niet continue. Het bestaat uit samples. De converter die het analoge signaal omzet in PCM maakt 44.400 keer per seconde een foto van het analoge signaal. Dat zijn de zogenaamde samples. Daniel Hertz claimt dat er tussen die samples ruimte zit (gaps). Als je die gaps opvult, dan krijg je een meer continue lopende PCM-file. Het daaruit resulterende analoge signaal, na omzetting, is een continue lopende versie die identiek oftewel identieker is aan het oorspronkelijke analoge geluid tijdens de opname.

Daar mag de lezer weer van alles over vinden en er zijn die-hard technici die met behulp van meetapparatuur de oorspronkelijke analoge golf vergelijken met de analoge golf die vanuit een standaard PCM-file uit de DA-converter rolt. Optisch gezien op de oscilloscoop zijn die gelijk. Die grap is hier ook al diverse keren vertoond op de Tektronix-scoop en frequentie-analyzers. De vraag is alleen of het echt waar is en of er met zo'n eenvoudige meetopstelling niets over het hoofd wordt gezien.   

C Wave-technology for dummies

Daniel Hertz bouwt twee versterkers (Maria 350 en Maria 800). Los van het aanbieden van analoog geluid, kun je die versterkers ook voeren met allerlei digitale formaten. Deze versterkers vertalen de aangeboden PCM-bestanden, met behulp van de C Wave-techniek, naar de verbeterde versie, voeren het signaal aan de eindtrap en uit de aangesloten luidsprekers klinkt een analoog geluid dat natuurlijker klinkt.

De C Wave-techniek is grotendeels geïmplementeerd in software. Niets nieuws, want de processing in veel converters is ook gebaseerd op software. Daarom kun je sommige converters in de markt ook upgraden. Ze gaan dan beter klinken door verbetering in de software.

C Wave is dus eigenlijk een computerprogramma en zit in een chip die Daniel Hertz heeft ontwikkeld. Ze noemen dat de Mighty Cat-chip, maar deze naam staat ook voor de Mighty Cat software suite. In die chip gebeurt van alles. Er wordt gezorgd voor de input, conversies, voeding, de bewerking van de PCM-bestanden, filtering, time-alignment, versterking en de output. Door die integratie mis je storende factoren zoals kabels en allerlei losse voedingslijnen. In een standaard hifi-systeem heb je veel losse apparaten (loopwerk, digitaal inputboard (bv. USB of AES), een voorversterker, een equalizer, roomcorrection, een converter enzovoorts. Alles hangt met kabels aan elkaar en daar zit je eigenlijk niet op te wachten.

De C Wave-technologie omvat ook een reverb-unit en een equalizer. De eerste is gebaseerd op research van Burwen. Deze beide units spelen een rol bij het instellen van die fysiologische parameters. Binnen de software suite draait namelijk een stukje extra software (algoritme) dat de PCM-file bewerkt (dus die open ruimtes vult) en tegelijk de equalizer en galm zodanig configureert dat een optimaal resultaat in de richting van de fysiologische functies mogelijk is. Denk nou niet dat je een analoog geluid terugkrijgt met nagalm. Zo werkt het niet. Mark gaf aan dat de equalizer helemaal niet wordt gebruikt tijdens de bewerking. Die bewerkingen zijn in de praktijk niet waarneembaar, behalve dat het digitale geluid dat uit de chip komt op een positieve manier invloed heeft op allerlei fysiologische processen. Mark gaf aan dat alleen de nagalm wordt gebruikt. Hij geeft aan dat C Wave een subtiel getuned galmalgoritme is dat de ruimte tussen de samples vult met originele muzikale informatie, waardoor onze hersenen reageren alsof het een echt analoog signaal betreft.

Wie in de Maria-versterker kijkt ziet daar twee modulen op een moederboard. De eerste unit bevat de Mighty Cat software. De tweede moduul bevat voedingen en een output stage voor naar de luidsprekers. Je kunt beide modulen losschroeven en op een eventueel in de toekomst beschikbaar komende verbeterde versie van het moederboard plaatsen.

Het Daniel Hertz-systeem

Daniel Hertz levert de C Wave-technologie in verschillende vormen. Het zit in de chip (Mighty Cat), het is beschikbaar in de vorm van een computerapplicatie (DH Masterclass) en het kan ingebouwd worden in servers en/of allerlei portable apparatuur. De consument zal het momenteel vooral tegenkomen in de beide Maria-versterkers. Daarnaast zijn er vijf modellen luidsprekers beschikbaar.

Je hebt even wat voorstellingsvermogen nodig om de Maria te begrijpen. Die bestaat feitelijk uit een single chassis dat gebaseerd is op de Mighty Cat-chip. Een enkele silicium-structuur vervangt dan een dac, een voorversterker, de power amp en alle verbindingen. Heel compact, lage warmte-ontwikkeling, een licht gewicht en betaalbaarder dan de meeste andere high-end componenten. Beide versterkers (Maria 350 en Maria 800) hebben analoge ingangen, een usb-ingang en een coax-ingang. Er is een hoofdtelefoon-uitgang en luisprekeruitgangen. De Maria 350 is een tweekanaals versterker. De Maria 800 is vierkanaals en kan gebruikt worden voor bi-amping. Daarvoor zijn instelbare crossovers aan boord, kan er luidspreker-tuning plaatsvinden, time-alignment en nog veel meer. Programmeren gaat via het Canvas III master control programma. De analoge ingangen hebben een ingangsimpedantie van 1 megaohm, net zoals op de Cello-voorversterkers. Alle interlinks die je op zo'n ingang aansluit klinken daardoor volledig identiek.

De luidsprekers

Daniel Hertz biedt vijf luidsprekers aan. De grootste heet M1 Delta en daar is naar geluisterd voor deze review. Mark gaat voor luidsprekers met een hoog rendement. Bij laagrendement exemplaren gooi je in feite energie weg en die wordt omgezet in warmte. Met een hoogrendementsysteem houd je meer live-energie over. De luidsprekers worden ontworpen met medewerking van artiesten. Die spelen en de opname wordt dan teruggeluisterd. De artiesten moeten dan aangeven in hoeverre dat geluid overeenkomt met live.

Specificaties

Het Daniel Hertz systeem komt altijd samen met de C Wave-techniek. Voor deze alinea denken we C Wave even weg. De versterker is de vierkanaals Maria 800. De M1 Delta-luidsprekers werken in bi-amp. Luidsprekers die met actieve filters en meerdere versterkers worden aangestuurd zijn altijd in het voordeel. De specs van de M1 zijn geweldig. Kaarsrecht van 20 Hz tot 20 kHz en geen waarneembare vervorming en compressie tot sound pressure levels van 132 dB. De belastbaarheid ligt rond de 4000 Watt. De Daniel Hertz-luidsprekers zijn gebouwd van resonantievrij plexiglas en zijn leverbaar in veel verschillende kleuren. Verdere specs staan op de site van Daniel Hertz. Alle producten zijn luxe uitgevoerd en gebouwd van de allerbeste materialen en componenten.

Dutch Audio Event

Op het DAE was de eerste kennismaking en dit systeem maakte binnen vijf seconden een verpletterende indruk. Het gaat met recht over high-end en je herkent ogenblikkelijk dat zo'n systeem heel dicht in de buurt van een live-ervaring komt. Het is razendsnel, heeft een gigantische power en dynamiek, klinkt vervormingsvrij, is neutraal, gedetailleerd en zet een magistrale ruimte neer. Er is ook zo'n fraaie staffeling van geluid in de diepte en de set communiceert de sfeer en warmte op het moment dat die in de opname aanwezig zijn.

Op de een of andere manier was de match van dit systeem met de afmetingen van de zaal en met de akoestiek erg goed. Het was een fascinerende ervaring en op zo'n systeem kun je gewoon elke soort muziek draaien. Het klonk echt en puur en niet naar hifi, kleuring of alsof de fabrikant een eigen sound had willen presenteren. De invloed van C Wave was hier duidelijk. De weergave van de PCM-bestanden klonk ontspannend, zonder een gevoel van stress en zeer aangenaam. Voor ondergetekende was dit, tijdens het DAE, moeiteloos een van de best presterende systemen. Dit is wat je wil en waar je naar zoekt.   

Issues

Nieuwe ideeën en technieken stuiten, zolang de mensheid bestaat, altijd op weerstand. Denk maaraan AI. Men voelt zich bedreigt, is bang of lijdt aan het "it's not invented here"-syndroom. Winkeliers, fabrikanten en importeurs hebben altijd een verhaal over producten die zij zelf niet maken of verkopen. Audiofielen hebben een verhaal over producten die zij zelf niet hebben of kunnen betalen. Ook deze vindingen van Daniel Hertz stuiten op online-onrust. De audiowereld voor consumenten staat niet echt bekend om het leveren van betrouwbare en onderbouwde informatie, en ook online wordt er vaak weinig onderbouwd vanuit wetenschappelijke inzichten en harde feiten. Hoewel onderzoek naar het effect van geluid op de fysiologie nog betrekkelijk recent is, zijn er toch een aantal wetenschappelijke onderzoeken beschikbaar die deze materie raken. Lees bijvoorbeeld 'Physiological aspects of the effects of sound on man and animals'. Het gaat erom dat je allerlei nieuwe technieken niet zomaar afschiet zonder over uitgebreide kennis te beschikken of goed onderbouwde argumenten in te zetten – want dat gebeurt online te vaak.

Dilemma

Voor een audiojournalist is er een dilemma. Vanuit de onderzoeksjournalistiek zou je al die claims van fabrikanten uitvoerig moeten onderzoeken. Los van de praktische problemen ben je dan minimaal een jaar bezig en is het product achterhaald. Voor een review staat een korte tijd. Afhankelijk van het kennisniveau van de journalist kun je wellicht enkele onderbouwde gaten schieten in het verhaal van de fabrikant. Je kunt wellicht beter auto's gaan reviewen. Audioland met als basis de natuurkunde, elektronica, fysiologie en psychologie is te complex geworden. Wat overblijft is de luisterervaring.

Een luisterervaring liegt niet en is het enige middel om te achterhalen of de claims echt tot betere prestaties leiden. Het is duidelijk dat daar ook nog een discussie mogelijk is, maar als journalist moet je het daarmee doen.  

Luisterlocaties

De set is op verschillende locaties meerdere keren beluisterd. Daarnaast heeft ondergetekende een aantal bestanden die door de C Wave-technologie zijn gehaald. Die zijn in een van de luisterruimtes op verschillende systemen afgespeeld. Het valt op dat de M1 Delta-luidsprekers, om volledig tot hun recht te komen, toch enige ruimte nodig hebben. De opstelling tijdens het DAE was zeer goed en toereikend. Op de andere locatie in Zwolle (AudioTempel), waar de tweede kennismaking plaatsvond, was er een verschil met de presentatie op het DAE. Hier speelde het systeem ook op een hoog niveau, maar iets verschillend dan tijdens het DAE. Logisch want de akoestiek, de gebruikte kabels en plaatsing zijn bij AudioTempel anders.

Er was ook een verschil te horen tussen de streamer en het aangesloten cd-loopwerk. Met name de aangesloten externe klok van de streamer tilde het geluid naar een zeer hoog niveau. Het systeem kent een hoge resolutie. Je hoort dus elk subtiel verschil in bronnen, randapparatuur, netvoorziening, plaatsing enzovoorts.

Luisterimpressies

Naast de sessies in Veldhoven en Zwolle arriveerden tussendoor een aantal met de C Wave-techniek behandelde bestanden. Met speciale software kun je namelijk reguliere PCM-bestanden omzetten naar C Wave. Nieuwsgierig start je dan een paar van die tracks vanaf een van de HP-servers, die weergegeven worden via aangesloten 'computerluidsprekers'. Geen uitzonderlijke exemplaren. Simpele actieve luidsprekers van JBL met best enige kwaliteiten. De eerste reactie was: “Wat klinken die luidsprekers opeens enorm goed, dat is nog niet eerder vertoond.� Het geluid van die bestanden is organisch, easy going en op de een of andere manier aangenaam voor het oor. Het geluid maakt zeker niet de indruk dat het behandeld is met een parametrische equalizer of studioprocessoren die harmonischen toevoegen of de stereobreedte kunnen regelen. Dat klinkt namelijk allemaal anders en vaak echt 'processed'. Een enorme verrassing dat die bestanden op die kleine en simpele luidsprekers al zo goed klonken.

Het beluisterde systeem tijdens de sessies in Zwolle geeft dezelfde impressie als tijdens DAE. Er is een soort gemak in de weergave en het geeft een ontspannend gevoel.

Dezelfde ervaring ontstond tijdens het afspelen van de C Wave-bestanden op een aantal in de luisterruimtes aanwezige systemen van een hoger niveau dan de JBL's. Die bestanden klinken elke keer beter dan de grote dwarsdoorsnede van digitale bestanden die hier op de servers staan. Sommige van die C Wave-bestanden zijn gewoon vanaf iTunes gemaakt of mp3. Dat 'beter' is best moeilijk te omschrijven. Het zit absoluut niet in de gebruikelijke tingeltjes en tangeltjes waar audiofielen hun dagen mee slijten. Het is meer dat je meteen roept dat het systeem opeens veel beter presteert, zonder dat het waarom daarvan exact te beschrijven is. Lekker vaag, maar je hoort het echt meteen en heel duidelijk.

Op de een of andere manier is het geluid ontspannender en heeft een soort aangenaam karakter. Wat absoluut niet verloren gaat is de snelheid, de focussering, de ruimte, de dynamiek en alle eigenschappen die het geluid een zeker realisme geven. Er is zeker ook een overeenkomst met hoe het geluid op het hoogste niveau hier klinkt vanaf analoge mastertapes en grammofoonplaten.

Als je dan terugschakelt van C Wave-bestanden naar de standaard PCM-files, dan valt een soort hardheid in klank op en enig verlies van schoonheid en soepelheid, terwijl de weergave op de systemen hier van PCM-geluid zeker niet verkeerd is. Uiteindelijk is dat toch standaard PCM-geluid maar de C Wave-bestanden komen absoluut veel dichter in de buurt van analoog. Je hersenen herkennen simpelweg echt analoog geluid.  

Positieve ervaring

Ondergetekende is onder de indruk geraakt van de kwaliteit van het Daniel Hertz-systeem als high-end statement, maar ook van de verbetering die C Wave niet alleen in dat systeem realiseert maar ook als je luistert naar andere sets met deze bestanden. Mocht het vrij te besteden inkomen hier ooit bovengemiddelde waarden aan gaan nemen, dan vormt het Daniel Hertz-systeem een welkome investering. Voorlopig wordt er nog dagelijks met veel genoegen naar die files geluisterd en ook met een beetje ongeloof dat zoiets echt een beter resultaat oplevert. Om te checken of uw auteur niet door enthousiasme of verkeerde waarnemingen van het pad is geraakt is contact opgenomen met Bert van der Wolf.

Het is hier bekend dat Bert van der Wolf (Northstar Recording) ook al enige tijd bezig is met de technologie van Mark. Benieuwd of zijn ervaringen misschien overeenkomen met die van ondergetekende. Als er iemand is die een levenslange ervaring, op het hoogste niveau, heeft met analoog, digitaal, opnametechniek en weergave is het Bert.

Bert geeft aan dat we echt kwijtgeraakt zijn wat de analoge tape doet. Beter dan digitaal in een heleboel opzichten, maar het werkt ook de andere kant uit. Digitaal heeft ook een aantal voordelen. Het is in feite grotendeels perfect, maar mist nog het analoge, zijnde het natuurlijke karakter van de analoge tape of plaat. Ook analoog is niet perfect. Vergelijking tussen analoog en digitaal is lastig. Net als analoge producten worden ook digitale producten in de studio bewerkt (mastering), waardoor de vergelijking tussen digitaal en analoog tot verkeerde inzichten kan leiden. De bevindingen van Bert zijn identiek aan die van ondergetekende: digitaal, via C Wave, klinkt analoger.

Epiloog

Ten slotte een terugblik en geen conclusie. Bij een conclusie horen onderzoeksvragen en die ontbreken hier. Er zijn in dit verhaal twee speerpunten. Het Daniel Hertz-audiosysteem en de C Wave-technologie. Het systeem komt met ingebouwde C Wave-technologie, maar als deze even uit de vergelijking wordt geschrapt dan is het systeem zelf al van een fabelachtige high-end kwaliteit. Daarnaast wordt de C Wave-techniek toegepast in de beide Daniel Hertz-versterkers. Daar is een flinke toegevoegde waarde, waardoor het systeem, vanaf PCM-bronnen, analoger en natuurlijker klinkt. Losse C Wave-bestanden bieden ook een onmiskenbare hogere kwaliteit op andere audiosystemen.

Uw auteur heeft geen inzicht in hoe de Mighty Cat-software en het C Wave-algoritme precies werken. Ook na het aandachtig bestuderen van het patent is het niet mogelijk om de exacte werking te achterhalen. Mark en zijn inspirators zijn al vele jaren bezig met die techniek en hij is echt iets op het spoor. Het valt niet te ontkennen dat het werkt, onafhankelijk van hoe dat algoritme precies opgebouwd is. Zolang dat niet bekend is en de geluidsmatige resultaten moeilijk te ontkennen zijn, is er geen enkele reden om daar negatief tegenover te staan.

Producten van het klassieke Levinson en Cello hadden altijd een innovatieve voorsprong en behoren volgens velen ook nu nog bij de top. Dat is niet anders met de apparatuur van Daniel Hertz en met C Wave. Deze techniek heeft een enorm potentieel. Een digitaal bestand in smartphones, theaters, communicatiesystemen, en een smartTV kan verbeterd worden. Diverse analoge mastertapes zijn hier omgezet naar PCM. Je hoort een verschil. Nu is het mogelijk om die PCM-versie te verbeteren. Tijdens het afspelen van die C Wave-files hoor je de oorspronkelijk analoge tape terug. Dat biedt enorme vooruitzichten. Luisterend naar de Maria-versterkers realiseer je je dat er feitelijk geen reden is om meer geld uit te gaan geven aan versterkers.

U kunt het systeem momenteel beluisteren bij de hieronder genoemde dealers.

Nederland 
Uw Hifi Choice
Magna Hifi
Stassen hifi
Rhapsody
Audio Tempel

België 
Belhifi
Audiolight