De 9000Q-voorversterker en 9000P-eindtrap vormen het fascinerende sluitstuk van Audiolabs 9000 Serie-expeditie richting het hogere segment. Weet het Britse merk naast scherp geprijsde prestatiebeesten (zoals de 6000A) neerzetten ook kritische hifi-liefhebbers te lokken met deze pre-power-combinatie. En hen misschien zelfs te verleiden om de stap richting twee monoblokken te nemen?
In deze review staan de 9000Q-voorversterker en 9000P-eindversterker van Audiolab in de schijnwerpers. Ja, inderdaad, dit zijn de laatste modellen in de 9000 Serie, de hoogste lijn van het Britse merk met hoofdkwartier in Huntingdon. Deze familie hifi-componenten bestaat al een tweetal jaar, en ging van start met de lancering van de 9000A geïntegreerde versterker.
Er is ook een 9000N streamer en een 9000 CDT cd-transport (dus zonder ingebouwde DAC). Je merkt het: we gaan wel echt goochelen met 9000-modelnummers, want verwijzen naar de andere 9000-modellen is heel relevant. Daar is een gegronde reden voor. De ontwerpers bij Audiolab, onder leiding van Jan Ertner, zijn ronduit meesters in modulair design. Je ziet bij meerdere modellen hetzelfde DAC-gedeelte terugkomen, om maar één voorbeeld te geven. Ook de voedingen worden gedeeld.
De 9000Q en 9000P zou je hierdoor kunnen beschouwen als de 9000A die netjes in twee werd gehakt. Maar dat is te kort door de bocht, want de Britten hebben wel wat belangrijke tweaks aangebracht waardoor de Audiolab pre/eind-combinatie meer is dan 1+1. De 9000Q van 1.799 euro en de 9000P van 1.499 euro presenteren zich als upgrade ten opzichte van de enkele 9000A-versterker. Die is natuurlijk lekker compact en huiskamervriendelijk. Maar door met voor- en eindversterking in apparaten te werken, belooft dit systeem betere audioprestaties. En een intrigerend upgradepad…
Een eindtrap (of twee)
Audiolab heeft namelijk een slimme manier gevonden om hifi-liefhebbers nog extra te prikkelen – alsof dat eigenlijk ooit nodig is! Je kunt de 9000P stereoversterker omtoveren tot een monoblock, en met een extra exemplaar erbij elke luidspreker apart aansturen. Gegeven dat die 9000P niet zo heel duur is, als je rekening houdt met het geboden vermogen, kan dat misschien sommigen wel verleiden om de stap naar twee stuks te laten maken. Intrigerend, aangezien het fenomeen monoblokken iets is dat je vooral in de duurdere regionen van de hifi-wereld tegenkomt.
Je maakt bij zo’n upgrade qua powerreserves best wel een forse sprong, want een enkele 9000P biedt al via z’n klasse A/B-techniek 2 x 100 W (bij 8 Ohm). Maar met twee van de Audiolabs spring je in een klap naar 2 x 300 W (bij 8 Ohm). Dat mag tellen… Een van de upgrades die de 9000P kreeg ten opzichte van het heel gelijkaardige eindtrapgedeelte in de 9000A is een beter voedingsgedeelte, waardoor dat continue vermogen ondersteund wordt door de reserves nodig om felle pieken echt te kunnen verwerken.
Houdt het familiaal
Ze zijn daar bij Audiolab wel heel consistent op vlak van design. Dat merk je meteen als je deze twee apparaten even naast de andere telgen uit de 9000-serie plaatst. Alle vijf modellen die op de markt zijn, gebruiken hetzelfde chassis. Ja, bij de 9000Q is er net als bij de geïntegreerde 9000A, de 9000N-netwerkspeler en 9000CDT cd-transport een 4,3-inch scherm aanwezig, terwijl de 9000P zoals elke goede eindtrap niet meer biedt dan een powerknop en een led. Een dun lijntje geeft echter aan waar de display zou zitten als de eindversterker er een zou bezitten. Niet dus, maar zo wordt het strakke, symmetrische lijnenspel van deze reeks in stand gehouden. Het heeft wel iets modern en zeer minimalistisch allemaal, wat door de matzwarte of -zilveren afwerking helemaal in de hand wordt gewerkt.
Veel knoppen vind je hier niet, ook niet op de 9000Q-voortrap. Naast de grote volumeknop is er wel een Select-draaiknop die je kunt indrukken. Die vervult meerdere functies. Een ingang selecteren is de basismodus, maar met drukken en lang ingedrukt houden kom je bij de instellingen terecht.
Het display is niet een enorme blikvanger waar pakweg albumhoezen op verschijnen, zoals je op alles-in-één-versterkers steeds vaker vindt. De 9000Q bezit dan ook niet echt veel streamingopties, wat nu eenmaal de mogelijkheden op dat vlak beperkt. Maar Audiolab maakt het toch interessant door je de keuze te geven om bewegende VU-meters of een digitale equalizer op het scherm te laten dansen.
Je kunt ook voor een heel droge tekstuele display gaan of het scherm gewoon helemaal uitzetten. Dat stoort eigenlijk niet en past helemaal bij de strakke lijnen van het toestel. Via het schermpje kun je wel makkelijk de DAC-filter aanpassen of spelen met de tooncontrols die eigen zijn aan dit toestel.
Een grote voorraad ingangen
De 9000Q is een voorversterker die qua connectiviteit scoort. Het lange lijstje analoge en digitale ingangen maak het aansluiten van heel wat bronnen mogelijk, incluis een platenspeler via een aparte phono-ingang. Het belichten waard, want volgens Audiolab is dit net een van de onderdelen die de ingenieurs van het merk verder hebben verbeterd sinds de 9000A.
Heb je een hoogwaardige gebalanceerde bron (zoals een betere streamer), dan kun je deze via XLR aansluiten. Daarbij heb je de keuze tussen een normale modus en een Direct-stand, bij die laatste worden zaken als de toonregeling omzeilt om het hele signaalpad van begin tot het einde gebalanceerd te houden.
Toestellen als streamers of cd-spelers digitaal aansluiten kan op verschillende manieren, incluis via USB klasse B. Je stuurt dan audio rechtstreeks naar de ingebouwde DA-converter op basis van een ES9038 PRO die omringd wordt door een eigen circuit dat jitterproblemen bestrijdt.
In de 9000Q hebben de Audiolab-ontwerpers hun pijlen gericht op de voeding, zowel door een 40VA ringkern-transformator te voorzien én filtertechnologie in te bouwen afkomstig uit de DC Block en DC Block 6 stroomproducten van het merk. Dezelfde techniek zit ook in de 9000P, wel logischerwijze met een grotere transformator.
De Audiolab-voorversterker bezit trouwens drie pre-outs (2 x cinch, 1 x XLR) die je simultaan kunt gebruiken. Dat opent wel deuren naar andere scenario’s, zoals het bi-ampen van een speaker met vier aansluitingen. Niche? Ja, maar wel weer fijn dat wie wil experimenteren, dat ook kan.
Een of twee stuks?
Mika, distributeur voor Audiolab in de Benelux, stuurde niet één, maar twee 9000P’s op. Dat maakt het natuurlijk heel leuk, want zo werd het mogelijk om eens te kijken wat de stap van enkele stereo-eindtrap naar twee monoblokken opleverde bij de Monitor Audio Gold 300 6G-vloerstaanders die in de testruimte opgesteld staan. Ook de Audiolabs zelf bleven wat langer op bezoek, wat zeker welkom was. De fijne, oorvriendelijke weergave met een beheerste controle nodigde uit om te blijven luisteren, en al helemaal in die dubbele 9000P-modus. De set heeft dus best wel wat speeluren meegemaakt. Al moet ik eerlijk zijn: een enkele 9000P bij deze MA-speakers was zeker voldoende. Dat kan wel anders zijn bij taaiere weergevers.
Het nieuws dat Anette Askvik dit jaar de ambassadeur van High End München mag zijn, was een goed excuus om haar ‘Liberty’-album opnieuw boven te halen en af te spelen via een WiiM Ultra die via USB op de DAC is aangesloten. De gelijknamige titeltrack is natuurlijk wel helemaal grijsgedraaid op hifi-shows, wat het de impact van het anders wel mooie nummer althans op persoonlijk vlak nogal ondergraaft. Maar goed, het is een referentie geworden. We draaien de knop dus even om, en geven het opnieuw een kans.
Het Audiolab-systeem maakt er wel iets heel fraais van. Het frêle, voorzichtige waarmee dit nummer binnenkomt wordt prima door de 9000Q en 9000P overgebracht. Wanneer de saxofoon en de diepe beat opduikt, zakt het geheel niet in. Het blijft heel ruimtelijk en omhullend, en zo bleef het ook bij de andere nummers op dit Noorse album. Een wat ander, iets klassieker liedje is ‘Bring Her Home’, dat veel kleinschaliger overkomt, met de rijke texturen van een cello en piano die hier echt warm en gezellig weerklinken.
Een dubbele portie 9000P leverde de dreunende beat van ‘World Turns’ van Rival Consoles netjes afgemeten aan. Het is niet té strak zodat het zielloos werd, maar net met voldoende body om indruk te maken. De Audiolabs pakten dit ambienttechnonummer heel goed aan, net als het bekendere ‘Eventually’. Wat hier boeit is dat het systeem er heel goed in slaagt om dat ‘massief’ gevoel te geven, maar eveneens de ruimte weet te schetsen waarin de verschillende klanken kunnen rondzweven. Het is niet te ijl en flou, echter, de DAC en versterker zet de soundstage afgetekend neer. Instrumenten duidelijk geplaatst op het podium neerzetten, dat deed de 9000Q puik.
De phonotrap in de Audiolab-voorversterker mag er trouwens ook zeker zijn. Het is enkel geschikt voor platenspelers met MM-elementen, maar echt ongewoon is dat niet bij voorversterkers in deze klasse. Geen minpuntje dus, met name omdat het prima z’n werk doet. En wie opteert voor een MC-cartridge, haalt er sowieso beter een aparte phonoversterker of een step-up transformator bij.
De Technics SL-1200GR2 die aan de Audiolab-versterker hing tijdens het testen is zo voorzien van een moving magnet Audio-Technica VM750, dus dat werkte prima. Er verschijnen genoeg nieuwe releases op vinyl, maar het is ook wel leuk om tweedehands een oude schijf in goede staat op de kop te tikken. Het exemplaar van Pat Benatars ‘In The Heat of the Night’ geperst in 1979 is er zo eentje, en bovendien een album dat bol staat van rockhits die Benatar met haar krachtige stem helemaal draagt. De phonostage bleek niet overdreven kritisch, wat maakte dat het lichte gekraak van zo’n oude plaat met de zachte hand bedekt wordt. Maar de punch en drive van deze klassieke rockpophits, die bracht het systeem wél heel geslaagd over.
Verhalenverteller
Met ‘True Stories’ van de Talking Heads springen we een zevental jaar vooruit in de tijd, wat je al meteen hoort aan de productie van de vinylrelease. ‘Dream Operator’ is een minder bekende track van de B-zijde van dit baanbrekend album, net als ‘People Like Us’, maar het is wel echt genieten op dit systeem. Het is een heel rijk geluid dat er uit de Audiolab-componenten rolt, wat de kenmerkende stem van David Byrne in de kijker zet maar ook ondersteunde zaken, zoals de slide gitaar, goed uit de mix laat treden. Audiolab heeft hier een goede balans getroffen, met een stille phonotrap die competent uit de hoek komt en niets extreem uitlicht. Investeren in een bijkomende phono-voorversterker is met dit systeem geen must.
Na afloop van de testperiode stond de Audiolab-set op non-actief, want in tussentijd waren er werd veel nieuwe spullen opgedoken die moesten bekeken worden. Het voorjaar is op dat vlak bijzonder druk, ook vanwege het jureren voor EISA. Maar toen de EPOS ES-28N-speakers stonden te spelen, vond ik het wel interessant om de pre/powercombinatie opnieuw op te stellen en los te laten op Karl-Heinz Finks nieuwste creatie.
De warm-omhullende 2022-remaster van ‘Comfortably Numb’ van Roger Waters maakte snel duidelijk dat dit een geen slechte zet was. Met grommelende donder en bliksem die nadrukkelijk weerklinken in de verte, viel er meteen veel sfeer te proeven. De twee eindtrappen stuurden de EPOS-weergevers, die wel wat power lusten, uitstekend aan. Ook bij het fijne gitaarspel van Pat Metheny bij MoonDial, het soort nummer waar meestal met een wijde boog omheen wordt gestapt omdat het nu eenmaal te typisch hifishow-voer is. Maar af en toe zondigen mag wel eens, wat hier ook beloond werd met een weergave die allesbehalve klinisch te noemen voel. Lekker kwiek neergezet, heel vloeiend en met een miniportie kleuring zodat die EPOS-speakers gewoon hun verhaal kunnen doen – zo mag het altijd zijn. De stap van een naar twee stuks leek bij deze speakers meer stuk te houden dan bij de Monitor Audio’s, wellicht wel omdat ze heel andere technische specificaties hebben.
Conclusie
Het ultrastrakke industriële design van de Audiolab 9000Q en 9000P (en eigenlijk alle 9000 Series-modellen) moet je liggen of niet. Die disclaimer hoort er eigenlijk altijd bij, maar meestal is het vooral van toepassing bij extravagante designuitspattingen. In dit geval is het eerder dat de 9000-onderdelen vooral heel strak en gestroomlijnd zijn, minimalisme tot in het extreme. Maar wie goed kijkt, ziet dat dit mooi gebouwde machines zijn met een stijl die perfect past bij hun gecontroleerde maar meeslepende weergave.
Misschien dat sommigen het spijtig vinden dat de 9000Q qua streaming niet veel te bieden heeft. Ergens begrijpelijk, maar als je dan toch met een voorversterker en een (of twee) eindtrap(pen) aan de slag gaat, is een externe streamer niet de pijnlijkste toevoeging. Wie het trouwens bij Bluetooth houdt – de optie die er wel is – ontdekt voor deze technologie een goede weergave. De ingebouwde phono-voorversterker is uitstekend en ook de XLR Direct-optie is een fraaie toevoeging als je een betere bron aansluit.
De Audiolab 9000Q en 9000P mag gerust een aanrader worden genoemd, want het systeem speelt bovenal zeer goed. In de autowereld noemen ze zoiets een sleeper car. Misschien valt het niet op met z’n looks – al kun je daar nog over discussiëren – maar de geleverde geluidsprestaties zijn uit een hogere klasse. Die beschrijving klopt al helemaal als je kijkt naar het prijskaartje, dat niet overdreven is voor wat je allemaal krijgt. En dan kun je achteraf nog altijd zien of je dan toch voor die tweede 9000P-eindtrap gaat.
Audiolab 9000Q
1.799 euro | www.audiolabstore.nl
Beoordeling 4,5 op 5
Audiolab 9000P
1.499 euro | www.audiolabstore.nl
Beoordeling 5 op 5
