Ik herinner het me als de dag van gisteren. Mijn vrouw riep me en zei: “Voel eens Jan, ze schopt”. Misschien vindt U dit vreemd maar van het begin af aan hadden mijn groenoogje en ik het gevoel dat we een dochter zouden krijgen. Hoe dan ook; ik voelde haar schoppen. En dat was de eerste keer dat ik dacht; zou het iets te maken kunnen hebben met de muziek waar wij op dit moment naar luisteren? U heeft ongetwijfeld wel eens ergens gelezen dat ook de ongeboren vrucht reageert op geluiden die van buitenaf in de baarmoeder doordringen. Binnen de Psychologie is er onderzoek naar gedaan en het blijkt dat baby’s die in de baarmoeder blootgesteld zijn aan muziek die gecomponeerd is door Bach (Johan Sebastiaan wel te verstaan) of Mozart (inderdaad, Wolfgang Amadeus) intelligenter blijken te zijn dan baby’s die daar in die prille fase niet aan blootgesteld zijn.

Wat dat betreft moet ik mijn kleine meid teleurstellen; gedurende de zwangerschap van mama is er weinig geluisterd naar Mozart of Bach. Misschien een enkele maal “Eine kleine Nachtmusik”en gedurende de Kerstperiode van 2000 een aantal malen het “Weihnachtsoratorium” maar veel meer zal er door mama niet naar composities van deze beide heren geluisterd zijn. Desondanks ben ik er van overtuigd dat mijn dochter de meest intelligente dochter is die er op deze aardbodem rondloopt. Ook al weet ik dat de Psychologie er van uitgaat dat er bij intelligentie een regressie naar het gemiddelde plaats vindt. Even ter verduidelijking. Mijn vrouw en ik denken zelf dat we redelijk intelligent zijn. Wanneer je er van uitgaat dat bij de geboorte van je kind de intelligentie van dit kind dichter bij het gemiddelde zal liggen, dan moet dit kind dus een lager intelligentie quotiënt hebben dan dat van beide ouders. Sorry Isabeau.

Maar ik dwaal af. We hadden het over muziek en over de mate waarin de ongeboren vrucht reageert op muziek. Isabeau reageerde op elke vorm van muziek weer anders. Af en toe heb ik zo’n manie dat ik, belegen vijftiger, even uit mijn dak wil gaan met symfonische rock uit een periode dat ik mezelf nog als jong kon ervaren. Een van de manieren om dat te doen is voor mij het draaien van platen, opa vertelt, en cd’s van een Britse groep genaamd Pink Floyd. Isabeau werd daar onveranderlijk zeer onrustig van en schopte dan dat het een lieve lust was. In dat verband begrijp ik nog steeds niet dat de banden in de buik van mama zich daarvan hebben kunnen herstellen, maar dat terzijde.

Daarentegen reageerde zij zeer rustig op Franse chansons van artiesten als Georges Moustakis en Charles Aznavour. Ook vrouwenstemmen, met name die heldere en hoge vrouwenstemmen zoals die van de Noorse Kari Bremnes, maar ook de warme stem van Ella Fitzgerald, konden haar tot rust en soms zelfs in diepe rust brengen. Vijftiger jaren jazz van mannen als Miles Davis, John Coltrane of  Cannonball” Adderley hadden datzelfde effect.

Ook na de geboorte had muziek een bepaalde uitwerking. Tijdens de geboorte wilde mijn vrouw de Chesky cd “The Raven” van Rebecca Pigeon horen. Gedurende de zwangerschap had ze deze cd vaak beluisterd en om die reden wilde ze ook de bevalling met deze muzikale bijdrage omlijsten. Helaas besliste de verloskundige op het “moment suprème” voor een bevalling zonder muziek. Persoonlijk ben ik er nog steeds van overtuigd dat onze kleine Isabeau er de voorkeur aan gegeven zou hebben om onder begeleiding van de heldere stem van Rebecca Pigeon ter wereld te komen. Dit was tenslotte één van de stemmen waar zij gedurende de zwangerschap zeer vertrouwd mee geraakt was. Direct na de bevalling was dit overigens wel de eerste cd die via de slaapkamer installatie onze kleine dreutel ter ore gekomen is. Ik kan me een slechtere kennismaking met muziek voorstellen en denk dan ook dat zij wat dat betreft niets te klagen heeft.

Na de geboorte heeft onze kleine zich ontwikkeld als een echte kleine audiofiel. Hoe kan het ook anders met zo’n vader. Ze bleek in het begin de stemmen te herkennen die we haar voor haar geboorte via de buikwand in trillingsvorm al hadden laten horen. Steeds opnieuw werd ze rustig van die mooie vrouwenstemmen en van die vijftiger jaren jazz. Toen ze vijf weken oud was ging ze mee naar de Doelen lente hifi show 2001. Terwijl mijn vrouw en ik daar rondliepen sliep zij in de draagdoek die ik om mijn hals had. Slechts éénmaal werd zij kort wakker. Dat was in de ruimte waar KR electronics demonstreerde met Von Schweikert luidsprekers. Ze deed haar ogen open en kreeg een blik in haar ogen waaruit ik afleidde dat ze dit geluid wel kon waarderen. Ik kon het allen maar met haar eens zijn.

Sindsdien is ze enorm op muziek gericht. Natuurlijk is ze gewend dat er bij ons in huis vrijwel altijd muziek gedraaid wordt. En eigenlijk nooit op achtergrond niveau. Zowel tijdens haar ochtendslaapje als tijdens haar middagslaapje staat het geluid, met name in het weekend, vrijwel steeds voluit open. Ze slaapt er rustig doorheen en lijkt er zelfs een bepaalde vertrouwdheid aan te ontlenen. Wanneer ze in de woonkamer is zit ze op de grond, in de box of op de bank en bij wisselingen in de muziek, bijvoorbeeld tempoveranderingen of dynamiekverschillen, richt ze haar hoofdje op of kijkt ze in de richting van de audio installatie. Dat is zelfs het geval wanneer zij in de keuken in haar kinderstoel aan tafel zit te eten. Zo zit er in de cd “ Café Blue “ van Patricia Barber een stuk waar plotseling een aantal vrouwenstemmen a capella een stuk muziek ten gehore brengen. Op het moment dat ze dit hoort gooit ze haar lichaam naar achteren waardoor ze bijna uit haar stoel valt en probeert ze uit alle macht haar nek zo lang te maken dat ze om een hoekje de kamer in kan kijken om te zien wie toch die dames met die mooie stemmen zijn.

Ook elders vertoont zij hetzelfde gedrag. Toen mijn DAC het begaf en ik dat apparaat ter reparatie aan ging bieden bij een Rotterdamse dealer, namen mijn vrouw en ik haar mee. Op het moment dat wij de winkel betraden werd zij zich onmiddellijk gewaar van de zoetgevooisde klanken die uit zijn luisterruimte tot ons kwamen. Zij werd prompt zeer onrustig en kalmeerde pas weer toen wij de luisterruimte binnengestapt waren en in de voor de daar spelende installatie staande stoelen gingen zitten. Met grote ogen, open mond en gespitste oren richtte zij zich op het grote beeld dat de SACD speler op dat moment neerzette. Vervolgens keek ze me aan of ze wilde zeggen; “Die wil ik ook wel hebben, papa.”

Thuis reageert ze eveneens op haperingen wanneer mijn cd speler overslaat. Helaas bezit ik een aantal exemplaren waar de foutcorrectie geen raad mee weet. Wanneer ik nu zo’n cd opzet en het moment nadert waarop zich de hapering voor gaat doen lijkt zij dit te herkennen en gaat zij vast met grote ogen zitten wachten op wat komen gaat. Nu ik een nieuwe draaitafel heb draai ik daardoor momenteel ook meer vinyl. Daaronder bevinden zich opnamen die in de loop der tijd nogal geleden hebben van het steeds opnieuw afspelen onder niet altijd even optimale condities. Veel van deze opnamen heb ik namelijk tweedehands aangeschaft waarbij ik bij aankoop verzuimd heb te kijken naar de toestand waarin de plaat zich op dat moment bevond. Deze platen en momenten waarop de storingen optreden kent Isabeau derhalve nog niet zo goed. Wanneer er dan een tik of een kraak klinkt kijkt zij steevast verstoord op. Alsof zij wil zeggen; kun je er niet voor zorgen dat die tik verdwijnt?

Natuurlijk zou ik haar graag ter wille willen zijn. Dat zou echter betekenen dat ik deze opnamen opnieuw aan zou moeten schaffen. En veelal zijn deze opnamen alleen nieuw te verkrijgen in een net uitgebrachte, veelal gelimiteerde, uitgave op (duur) 180 grams vinyl bij gerenommeerde merken als Classic Records, Analogue Productions etc. Het prijskaartje dat hier aan hangt is meestal navenant en voor mij dus onbetaalbaar. Dan moet je al een erg dikke spaarpot hebben om daar aan toe te geven. Eigenlijk kunnen alleen kleinkinderen van liefhebbende grootouders zich nog dergelijke uitgaven veroorloven. Ehhhhhhh..., Isabeau liefje? Papa heeft een ideetje. Luister eens. Als jij nu eens jouw spaarpot......