Op een onbewaakt ogenblik kun je overvallen worden door de meest uiteenlopende gedachten. Bijvoorbeeld door het besef dat het eigenlijk heel vreemd is dat er nog zo veel naar audiofiele twee kanalen stereo systemen geluisterd wordt. Tenslotte praten we over een in aanleg sterk op het individu gerichte hobby waarbij samenstelling en positionering van de set veelal afgestemd zijn op de klankmatige voorkeur, en ultieme zitplaats, van slechts één persoon. Wat daar vreemd aan is? Dat de meeste audiofielen, die zich aan deze wijze van muziek beleven overgeven, niet alleen wonen. Nog vreemder wordt het wanneer u zich vervolgens gaat bedenken dat de aanwezigheid van die andere persoon, of vaker nog personen, met zich meebrengt dat de audiofiel in zijn luisterruimte geconfronteerd wordt met hobby’s of bezigheden die in negen van de tien gevallen absoluut niet samengaan met het op optimale wijze beluisteren van een muziekbron.
Wat denkt u bijvoorbeeld van die partner die dagelijks naar de tv wil kijken? U zult ze de kost moeten geven; die mensen die ‘als tijdverdrijf’ – wat een term - alle mogelijke in mijn ogen zinloze tv spelletjes en soaps willen volgen. Of de creatieve drift van een breister? Heeft u wel eens een uur lang het getik van breipennen gehoord? Of een hele avond? De naaister met haar schaar, of erger nog; haar naaimachine die de tafel zo heerlijk mee laat resoneren. De klusser die zich uitleeft in het timmeren, zagen en boren waarbij horen en zien je vergaat? De huisgenoot die zo graag mensen uitnodigt om uitgebreide, in decibellen meestal hoog oplopende, discussies aan te zwengelen? Het ‘crunch, crunch, crunch’ van de eega die vlak naast je op oorhoogte tijdens het lezen keer op keer een stukje chips in haar mond stopt? Weet u hoe lang het duurt voor zo’n gezinspak leeg is? Kreun…
Dan heb ik het nog niet over de meest luidruchtige van alle medebewoners; het kind. De puber die op muziekgebied een voorkeur heeft die nooit overeen komt met die van zijn audiofiele vader of moeder. Diezelfde jongere die de volumeknop veel verder opendraait dan zijn ouder voor gewenst of soms zelfs voor mogelijk houdt. Een giechelende bakvis die de hele dag met de telefoon op de bank hangt om één van haar vriendinnen te bellen. En natuurlijk de meest luidruchtige categorie; de kleuters, peuters en baby’s. Met name met deze groep heb ik zelf ervaring. Met angst en beven kijk ik uit naar de periode waarop het huis overstroomd zal worden met vriendjes en vriendinnetjes die komen spelen. Ik vrees dat er tegen die tijd een omheining rondom de audio installatie geplaatst zal moeten worden want ik kan er niet van uit gaan dat alle buurtkinderen geleerd is om op dezelfde wijze met de hobby van Isabeau’s pappa om te gaan als bij ons het geval is.
In het verleden was er het huilen van de kleine waarbij ik me vaak verbaasde over de hoeveelheid decibels die zo’n met een betrekkelijk klein klankkastje uitgeruste weergever kan produceren. Meer recent zijn het de geluiden van poppenwagentjes, aan touwtjes voortgetrokken beestjes op piepende wieltjes, ratelaars bevestigd aan duwstokken of wijsjes producerende op batterijen werkende rupsen en wat dies meer zij. Tot aan het tijdstip waarop ze naar bed gaat vult de kleine met dit scala aan geluiden de woonkamer die tegelijkertijd mijn luisteromgeving is. Gelukkig slaapt zij beter in naarmate de volumeknop van de installatie verder opengedraaid wordt. Daardoor kan ik na acht uur dan ook daadwerkelijk op niveau naar muziek luisteren. Tenzij ik natuurlijk geen andere bezigheden of sociale verplichtingen heb die samenhangen met de rol van echtgenoot, familielid, vriend, kennis, schrijver voor Hifi.nl, audioclub lid of therapeut met een eigen praktijk in de avonduren.
Het vergt een zorgvuldige planning om tussendoor nog in voldoende mate toe te komen aan muziekbeleving. Ik heb dan ook de afgelopen weken echt uitgekeken naar dit moment. Vanaf vandaag worden namelijk een aantal avonden per week met een paar uur verlengd. Nee, dit heeft niets te maken met een veranderde tijdsbeleving ten gevolge van geestverruimende middelen of de inzet van een op hoger niveau presterende audio installatie. Niets van dat alles. Het ligt veel simpeler. De oppas moeder, waar Isabeau gedurende drie dagen per week overdag verblijft, is bezig aan de laatste weken van haar zwangerschap waardoor de zorg voor onze dreutel haar steeds zwaarder gaat vallen. Enige tijd geleden is afgesproken dat in die periode de zorg voor ons oogappeltje overgenomen zal worden door opa en oma. Omdat deze echter wat verder weg wonen zal ons vrouwtje daar ook twee nachten per week moeten blijven slapen. En daarmee krijg ik dus enkele uren om in te vullen met die favoriete bezigheid die veel lezers zullen herkennen; het genietend luisteren naar muziek.
De hele werkdag lang heb ik me er op verheugd en het begin is goed. Aan het eind van de reguliere werktijd is er niets wat onmiddellijk aandacht behoeft zodat ik op tijd aan de reis naar huis kan beginnen. Ik heb de stoplichten mee, de daarvoor verantwoordelijke beleidsmakers en verkeersdeskundigen hebben in al hun wijsheid besloten om alle, jawel alle, buizen van de Benelux tunnel tegelijkertijd voor het verkeer open te stellen, werkend Nederland lijkt vandaag gespreid huiswaarts te keren, en ik ben dus in record tijd terug in mijn woonplaats. Mijn groenoogje kan zich heel snel vinden in mijn voorstel om een pizza te laten bezorgen en het resultaat is dat ik al om zes uur zo ver ben dat ik kan gaan zitten.
Eerst een lp uitzoeken. Altijd moeilijk. Zeker omdat ik nu niet de kleine Isabeau bij de hand heb – of liever gezegd zij mij niet bij de hand heeft - om me mee te trekken naar de kast en me door aanraking van een lp hoes een idee te geven welke plaat ik op moet zetten. Voordeel is wel dat nu ook de hoger gelegen planken weer eens aan de beurt komen. Laten we rustig beginnen. Mel Tormé in samenwerking met pianist George Shearing op Concordjazz. Er staat nog geen stip op de hoes dus de Clearaudio Matrix heeft zijn kunsten nog niet aan Mel vertoond. Terwijl de groeven vollopen kijk ik naast me. Vreemd genoeg zie ik geen Isabeau die normaal gesproken altijd geïnteresseerd komt kijken naar die herrie producerende draaitafel. Hè, natuurlijk; ze is bij opa en oma. Fraai glanzend ligt het oude vinyl even later op het draaiende plateau. Antoinette heeft zich met een boek op de bank genesteld en de stem van mister Tormé komt ver de woonkamer in via de daar tijdelijk bivakkerende Master Two luidsprekers. Ik laat me op de ‘sweet spot’ zakken en wacht op het moment dat er een klein kaboutermensje door het beeld heen zal springen.
Plotseling ben ik me bewust van het vertrouwde tikkende geluid van een naald die in de uitloopgroef ronddraait. Ik heb geen idee hoe lang dat al het geval is en ik realiseer me dat dit zorgvuldig geplande moment ongemerkt overgegaan is in een onbewaakt ogenblik. Naast me kijkend zie ik dat de hand met het boek nu op een dijbeen rust. De blik is gericht op een punt in de verte. Langzaam laat ik me naar links zakken waardoor onze schouders elkaar raken. Ze schrikt op en kijkt me aan. “Je plaat is afgelopen”. Ik knik. “Heb je geen zin meer om te lezen?” Het antwoord in de groene ogen reflecteert mijn eigen gedachte. Nog twee nachten slapen.