In de viereneenhalf jaar dat ik schrijf voor hifi.be heb ik een bonte stoet luidsprekers aan mij voorbij zien trekken. Ik heb het er nog eens op na geslagen en uitermate prettige herinneringen borrelden op. Audiolab die een heel universele speaker neerzette. U-Vola zwevende eieren die zo mooi in het interieur pasten. De lastige Horning Zeus die ik zelden meer terugzag in een winkel. Klipsch Heresy II het feestbeest dat slechts op basis van uiterlijk niet kon blijven staan maar wat ik nog steeds reken tot een topper. Mordaunt Short 902 en 912 kleine monitors die vaak uit de doos komen als ik verlegen zit om een hoogwaardige monitor in een budget set. Musical Affairs Auris 1C met de flinterdunne wanden. Polk dat twee maal aankwam met “extreme value for monney”. Harbeth wat zo vreselijk zuiver is en echt Engels. B&O 60 kilo de trappen op en af zeulen. Impuls met dat heerlijke bamboe monitortje. Magnepan wat direct mijn hart stal maar wat ik niet kan plaatsen zonder echtscheiding. De Vos, Blue Room, Hepta, Xavian en JMLab, ze waren er allemaal. Gesloten, basreflex, hoorns, design, lelijk van uiterlijk, te klein of veel te groot voor mij.
Als enige rots in de branding was er altijd Focal/JMlab. Een relatie die zijn oorsprong vindt in de aanschaf van een set mini monitors door een vriendje in 1988. Het type weet ik niet meer, maar het was een speaker die ver uitstak boven het overige aanbod voor hetzelfde geld. Een gele kevlar inverse dome zat verborgen achter een zwart frontje. De klank van het kastje heeft mij altijd bezig gehouden en leidde in 1995 tot de aanschaf van een Focal bouwpakket waarmee je een set JMlab Daline 6.1 maakte. Een D’Appolito systeem dat eerst nergens naar klonk en wat ik op aanraden van de fabriek voorzag van een ander filter. Zo werd het een 2,5-weg systeem met polyglass conus materiaal en kwam mijn eerste Focal inverse titanium dome in huis. Het heeft lang staan spelen in zijn bordeaux rode behuizing tot ik in een dolle bui een set Focal B400 (Megane Carat) ging bouwen in knalblauw. Van Polyglass naar een Polykevlar conus voor het laag terwijl de tweeter gelijk bleef. Dit systeem haalde ik in 2000 in huis en bleef slechts tot december 2001 staan. De reden om ze weg te doen was dat ik het schrijven en recenseren weer oppakte en gelijk op de vingers werd getikt. Mijn opmerkingen over een slome versterker schoot meerdere mensen in het verkeerde keelgat en werd verweten aan mijn zelfbouw speakers. Ik werd min of meer gedwongen fabrieksspeakers aan te schaffen.
Eerder in 2001 had ik een bezoek gebracht aan JMlab in St. Etienne en was bijzonder gecharmeerd geraakt van de toen nieuwe Electra lijn. Na zowel de 906 als de 926 in huis te hebben beluisterd koos ik uiteindelijk voor de vloerstaander 926. Het werden dus weer Focal units waar de voorkeur naar uitging. Met weer een ander conusmateriaal. Glasvezel met foam dit keer. Nog lichter en nog stijver dan Polyglass of Polykevlar. Met weer een titaniumoxide tweeter, nu met een kleine fase plug. Deze speaker werd mijn referentie waar alle andere tegen af gezet werden. Een werkpaard dat goed presteert in het laag, de Franse invloed kent op het middengebied en de sprankelende Focal tweeter heeft. Fraai van uiterlijk en universeel inzetbaar. In een home cinema opstelling koos ik voor JMLab Cobalt “S" center en rear speakers die goed combineren met de Electra’s. Nu na tweeëneenhalf jaar zijn mijn 926’s vertrokken naar iemand anders. Ik heb ze verkocht ten gunste van Focal/JMlab 927 Be. Een jubileum model dat is uitgebracht in een oplage van 500 sets in verband met het 25-jarig bestaan van deze Franse fabrikant. Ditmaal blijft de woofer vergelijkbaar maar is de tweeter anders. Weg titaniumoxide en welkom Beryllium. Een nog fraaier afgewerkte kast, een filter direct afgeleid van de Utopia serie enzovoort. Het was een keuze, snel beslissen voordat ze op zijn, of doorleven met de 926. In beide gevallen zou ik tevreden zijn. Het is toch de 927 Be geworden en weer van Focal/JMlab. Honkvast noemen ze dat. Zoveel mooie speakers zijn in huis geweest en ondanks alle kwaliteiten die ik beluisterd heb is Focal/JMLab voor mij de grootste gemene deler. Ik ben in blijde verachting van hun komst en speel tot die tijd met mijn Mordaunt Short 902. En dat is niet eens een straf.
Met vriendelijke groet,
René van Es
Hoofdredacteur hifi.be