Wat hebben we hier in de hifi aan?
Er zijn twee soorten hifi versterkers waar momenteel gebalanceerde in- en uitgangen op worden aangetroffen; de eerste zijn ‘gewone’ versterkers met ongebalanceerde in- en uitgangen, waar in een later stadium een stukje elektronica voor of achter is gehangen om de in- danwel uitgang gebalanceerd te maken. Voor deze versterkers is het absolute nonsens en eerder een klankmatige achteruitgang dan een vooruitgang om gebalanceerde kabels te gebruiken. Er zijn echter ook versterkers waar gebalanceerde signaalverwerking duidelijk een integraal deel van het ontwerp van de versterker is. Met name bij sommige eindversterkers zie je dit wel. Bij deze versterkers kan het een grote klankmatige winst opleveren om ze gebalanceerd aan te sluiten.
Schijnbalanceren
Er bestaan kabels die als gebalanceerd worden verkocht en toch cinch (tulp) connectors hebben, wat in principe duidt op een ongebalanceerde kabel. In deze kabel zitten wel twee signaaladers, maar één hangt aan massa. De afschermmantel is maar aan één kant aangesloten en dient er voor om de signaalader die in dit geval als massaverbinding functioneert af te schermen. Met deze schakeling is de hiervoor geschetste ground-lift situatie niet te realiseren. Zie figuur 4.
Figuur 4
Kip of het ei
Dit alles overdenkende, vraag ik mij af of dit niet een beetje kip of het ei kwestie is. Ik bedoel daar het volgende mee: gebalanceerd signaaltransport over lange kabels is in de professionele audio al vele jaren gemeengoed. Een aantal hifi fabrikanten ‘ontdekte’ dit en besloten er een stukje marketing aan te hangen en hun product ‘professioneel’ te maken. De versterkers die dit voortbracht vallen wat mij betreft in de eerste categorie. Hierop inhakend besloten een paar andere fabrikanten om er technisch ook daadwerkelijk iets mee te doen. Deze versterkers vallen in de tweede categorie. Het is feitelijk niet nodig om voor de korte lengtes kabel die meestal aan de verschillende hifi componenten met elkaar verbinden gebalanceerde verbindingen te realiseren. Toen het verschijnsel eenmaal zijn intrede gedaan had in de hifi besloten een paar fabrikanten van de nood een deugd te maken en ontwierpen versterkers die ook daadwerkelijk beter functioneren als ze gebalanceerd worden aangesloten. De functie van gebalanceerd signaaltransport is in deze situatie een geheel andere dan waar deze techniek oorspronkelijk voor was bedacht.
Wat voor kabel?
De eisen die aan gebalanceerde kabel gesteld kunnen worden zijn in principe dezelfde als aan ongebalanceerde kabel. Het gaat erom een kwalitatief hoogwaardige elektrische verbinding tussen twee apparaten tot stand te brengen. Vergulde connectors, OFC of zelfs zilverkabel zijn allemaal zaken die daartoe bijdragen. Staar u echter niet blind op merknamen en prijskaartjes; er is helaas nog altijd veel gebakken lucht te koop.
