Modificeren

In elke MFB luidspreker zit een schakelingetje wat na enige tijd de versterkers uitschakelt als er geen signaal wordt aangeboden. Het levert al een flinke klankmatige verbetering op als dit schakelingetje in zijn geheel verwijderd wordt en tegelijk de aloude DIN entrees worden vervangen door één mooie vergulde cinch entree. Als die aansluiting rechtstreeks naar het wisselfilter wordt gevoerd dan vervalt weliswaar de mogelijkheid om een eindversterker rechtstreeks op de MFB speaker aan te sluiten, maar het is altijd mooier om een goede kwaliteit voorversterker toe te passen.

De speakers zullen wel voortaan met de hand aan en uit gezet moeten worden. Als de technische staat goed is, is het mooier en technisch volkomen verantwoord om ze permanent aan te laten, net als de voorversterker. Als we nog iets dieper op de materie ingaan dan kunnen we de voeding gaan modificeren. Parallel aan de elco´s van de voeding kunnen mooie polypropyleen condensatoren worden gesoldeerd om het HF gedrag te verbeteren. Dat geldt ook voor de koppel-elco´s die de eindversterkers voor midden en hoog met de speakers verbinden. Dat geldt uiteraard alleen voor de professionele en hifi drieweg boxen. Er zijn verschillende generaties MFB boxen, maar steeds zijn de tweeters en indien van toepassing de midden speakers zijn met elco´s aan de versterkers gekoppeld. Het levert een flinke verbetering op om deze elco door nieuwe te vervangen, bijvoorbeeld van het fabrikaat Sic-Safco, Mallory of zelfs een Black Gate al hangt daar wel een stevig prijskaartje aan! Ook het vervangen van de bedrading kan verbetering opleveren. Te denken valt aan het gebruik van koperlitze of zelfs zilver bedrading. Kortom, er valt erg veel te modificeren aan de Philips MFB luidsprekers voor wie daar plezier in heeft.

Latere ontwikkelingen

Natuurlijk heeft Philips destijds patent op dit MFB principe gekregen al gebruikten anderen het principe ook. De firma Stage Accompany heeft in de jaren ’80 gebruik gemaakt van MFB in de door hen ontwikkelde Blue Box. Dit professionele product was een (loodzware!) actieve luidspreker voor PA-gebruik. Twee ervan waren al voldoende om een flinke kroeg helemaal plat te blazen en door middel van een ingenieus besturingssysteem konden meerdere Blue Boxen zodanig gekoppeld worden dat als je ze stapelde het toch mooi als één geheel bleef klinken.

Twee van mijn medeauteurs maakten mij er op attent dat er inmiddels wederom fabrikanten zijn die in hun luidsprekers MFB gerelateerde technieken toepassen, maar helaas heb ik van beide fabrikanten te weinig gedetailleerde technische informatie gekregen om in het kader van dit artikel een zinnige toevoeging over heden en toekomst te kunnen doen. Er zijn met de hedendaagse techniek vele varianten mogelijk; opto-mechanisch, elektronisch en dat laatste zowel analoog als digitaal. Helaas moeten we het voor wat betreft die nieuwe toepassingen dus doen met wat onduidelijke toespelingen.

Ging het vroeger om het naar beneden toe uitbreiden van het weergegeven spectrum door een relatief kleine speaker, nu gaat het vooral om het doen toenemen van de accuratesse, feitelijk het overwinnen van de massatraagheid van de wooferconus, door die als zodanig in de tegenkoppeling van de versterker op te nemen. Omdat we momenteel kunnen beschikken over enorm geavanceerde (digitale) signaal processing technieken is het zonder meer denkbaar dat we de invloed van die massatraagheid gigantisch kunnen terugbrengen. Met de populariteit van (surround) geluid bij beeld en de daarbij behorende laagfrequent effecten, zoals voorbij rollende tanks etc, is de vraag naar accurate laagweergave enorm toegenomen.

 

Voetnoot
Wie meer over MFB weten wil, zelf MFB luidsprekers heeft en eventueel zijn luidsprekers gerepareerd wil hebben, verwijs ik graag naar http://www.mfbfreaks.nl waar ik de illustraties voor dit artikel aantrof en leende, waarvoor mijn dank!