Wat u deed met de Ascendant was afwijkend van eerdere modellen. Het model heeft een ander karakter.
Absoluut correct! Maar ik weet niet of je de nieuwe Ascendant hebt gehoord?
Nee.
De nieuwe Ascendant is heel erg als de Isis. Na doorstaan van een enorme leercurve (wat de Isis was) zijn er allerlei kleine dingen – truuks - die je leert en in een nieuw model stopt, zoals de nieuwe Ascendant. Ik ben behoorlijk tevreden met de Ascendant, hij is erg interssant. Maar je hebt gelijk, de context is anders. Maar toen we begonnen met Isis zeiden we: we willen alles beter maken. We willen dat alle parameters die ooit zijn aangepakt, empirisch beter zijn, in zwart en wit. We willen kunnen meten dat hij beter is als het gaat om transiënt weergave, ruisvloer, de efficiëntie... eigenlijk alles wilden we dat beter was. Maar zelfs als alles beter is, moet je die stukken samenpakken tot een estetisch object dat nog steeds de muziek kan communiceren. We zijn in het eerste geslaagd, het is beter dan alles wat bestaat. Hoe hij estetisch presteert en hoe goed hij muziek communiceert, is voor anderen om te bepalen, niet voor mij.
Zijn er bepaalde technieken die u wel of juist niet gebruikt, bijvoorbeeld op het gebied van filtering of basafstemming? Zijn er constante punten in uw ontwerpen?
Ik zou wilen zeggen dat er wel bepaalde concepten zijn die we aanhouden in de gehele lijn, omdat we hebben uitgevonden dat die zaken gewoon werken en beter in staat zijn om emoties over te dragen. Of iets beter of slechter is, heeft te maken met hoe je die zaken met elkaar samenmengt. Ik zou niet kunnen zeggen of bepaalde technieken ‘verkeerd ‘zijn, het hangt van de context af, hoe je zaken aanpakt. Het hangt af van de units, de vorm van de kast, de filtertopologie, je kastdemping... Het hangt van zoveel zaken af. Dus om te zeggen dat iets echt verkeerd is, is alleen waar als iedere keer dat je het doet, het verkeerd uitpakt. Dan moet je het weggooien. Wat wij hebben geprobeerd, is een iteratief proces bedenken, wat betekent dat je leert terwijl je bezig bent en je steeds dichter bij je doel komt. Je elimineert mogelijkheden die je onderweg tegenkomt. Er zijn veel zaken die we hebben geëlimineerd omdat ze niet werken in onze context. Ze zouden echter prima kunnen werken in een andere context.
Omdat het geheel zich altijd als een systeem gedraagt?
Als je een systeem wilt maken met een hoge Q-factor, wat betekent dat de laagfrequente driver/drivers, of het nou een conus is of elektrostaat, de neiging heeft om na te ijlen, kun je dat integreren in de andere zaken van je ontwerp. Je kunt namelijk aardig wat zaken maskeren met een hoge Q in je systeem. Hoe dichter je echter komt bij iets dat kritiek gedempt is, van hoog tot laag, is het moeilijk om alles te balanceren. Het wordt als het lopen op een koord. En bij de Isis hebben we echt de limiet bereikt van wat mogelijk is om te produceren. En de reden daarvoor is, dat het niveau van het matchen van de componenten (en dat kunnen er honderden zijn in een crossover) niet moet gebeuren met een tolerantie van 1, 3 of 5%, maar een tiende of honderste of duizendste van wen procent. De mensen die de speakers maken, moeten extreem precies te werk gaan. Het is als het maken van een horloge: als je een fout maakt, vernietig je de structuur. En daarom is het moeilijk om nog vooruitgang te boeken tenzij de technologieen veranderen. Nieuwe dingen zijn mogelijk als technologieen veranderen, maar je kunt slechts één luidspreker beter maken dan de Isis, niet 20, 50 of 100.
Je had het over een lage Q-factor van een speaker. Geloof je in akoestisch dode behuizingen? Denk je dat andere materialen als MDF goed zouden kunnen werken?
Een behuizing moet inert zijn en zo weinig mogelijk toevoegen aan de algehele resonantiestructuur. Een luidspreker is niet een muziekinstrument. Het moet er uitzien en zich zo gedragen, maar niet zo gebruikt worden. Als dat wel zo is, dan is dat één van de dingen die echt verkeerd zijn in mijn ogen. Als de speaker zich gedraagt als een muziekinstrument, zal het één ding goed doen, maar niet goed presteren met zowel folk-muziek, groot klassiek werk, rockmuziek als akoestische jazz. Dus de kast moet inert zijn, het moet synergetisch werken met de rest van het luidsprekersysteem. De behuizing is slechts één onderdeel. Je moet het holistisch bekijken en bedenken hoe je het ding [de kast] integreert met de rest, want niets is compleet inert. Je moet er dus mee leren leven en jezelf afvragen hoe je het ding controleert en hoe je zijn potentieel maximaliseert. Je kunt iets maken uit ieder materiaal, maar natuurlijke materialen hebben een betere resonantiestructuur dan man-made materialen. Dus een luidspreker gemaakt uit plastic, zal dan misschien niet klinken als plastic, maar zal een bepaalde structuur hebben die iets toevoegt op zijn eigen manier. En tenzij je ermee dealt op een bepaalde manier, zal er iets uitkomen dat verkeerd klinkt.
Het is dus meer de implementatie van het materiaal dan het materiaal zelf? Waarom gebruikt u bijvoorbeeld geen echt hout?
Eén type hout - we gebruiken wel echt hout, op het oppervlak -, heeft een bepaalde resonantiestructuur. Als je kijkt naar hoe een gitaar is gemaakt, heb je verscheidene lagen, normaal gesproken uit verschillende soorten hout, omdat de uitzettingscoëfficiënten en resonatiestructuren onderling anders zijn. Kijk hoe een draaitafel is gemaakt en het draaiplateau: vaak opgebouwd uit gescheiden lagen, zodat je niet één bepaalde noot of een set noten hoort die ten allen tijden doorkomen en het ding op die manier een prominente sound geven. Wat je probeert te doen is niets te doen, uit de weg te gaan. We proberen zo leeg te zijn - in de boedhistische betekenis - dat we niets meer toevoegen aan het geheel.
