Nu alle voorbereidingen zijn gedaan en de set werkelijk is geoptimaliseerd, lijkt de weergave nog maar weinig op dat prille begin. Van enige mid-fi kwaliteiten is nu nergens meer iets te bekennen en de set speelt dermate samenhangend, dat je zelfs kunt vergeten dat je nog naar reproductie luistert. Maar net als alle andere merken is er ook bij Zanden natuurlijk sprake van een bepaalde merksignatuur. Enerzijds is dat te omschrijven als vloeiend en organisch, maar ook is er tegelijkertijd sprake van een mooie evenwichtige natuurlijke doorzichtigheid en staan detaillering, emotionele betrokkenheid en het oplossend vermogen op een bijzonder hoog peil. De weergave is bij gebruik van exact dezelfde verbindingskabels (Sonore Reference AC interlinks) ook op een bepaalde prettige en natuurlijke manier wat laid back bij gebalanceerd gebruik, terwijl in de single ended configuratie de weergave iets aan rust verliest, het beeld iets minder breed maar wel iets dieper wordt en het middenhoog bereik een tikje wordt benadrukt. Oftewel als complete Zanden set heeft gebalanceerd gebruik net de voorkeur. Iets wat overigens ook visueel nogal sterk wordt benadrukt door rode LED’s bij single ended (RCA) en groene LED’s (net als alle andere lichtindicaties op de beide apparaten) bij gebalanceerd (XLR) gebruik. Maar groot zijn de verschillen niet en beiden functioneren zoals men van producten in deze hoge prijsklasse mag verwachten. Om verder nog wat zinnigs over de onderlinge componenten te kunnen zeggen, is het zaak om in een volgende stap zowel de voor- als eindversterker apart van elkaar te isoleren. Vervolgens worden ze aangestuurd door andere componenten die ik zeer goed ken en bijzonder waardeer.

Als eerste koppel ik de 8120 eindversterker los en vervang deze door de Audio Research REF75 eindversterker. Ook al is deze laatste meer dan de helft goedkoper en worden er in de Zanden eindversterker natuurlijk nog hoogwaardiger materialen zoals betere trafo’s toegepast, toch vind ik deze vergelijking vooral zo interessant omdat beide versterkers twee paar KT120 eindbuizen in een Push Pull configuratie gebruiken. Wat ook hier weer meteen opvalt, is dat ondanks de totaal andere eindversterker, de voorversterker doorgaans de dienst uitmaakt. Natuurlijk zal het opvallen als een eindversterker bepaalde steken zou laten vallen of bepaalde tekortkomingen in zijn eigenschappen heeft. Maar een echt goede voorversterker zoals ook deze Zanden 3100, is in staat een bepaald stukje magie of samenhang in het muziekspectrum te scheppen. Ook met de andere aanwezige (solid state) eindversterkers blijven al deze eigenschappen in meer of mindere mate waarneembaar, wat sterk pleit voor deze 3100 als universeel inzetbare voorversterker van hoog niveau.

In een volgende ronde wordt de Zanden 3100 voorversterker afgekoppeld ten gunste van een Audio Research REF5 SE en het Nederlandse Mirror Image. In dit geval zorgt de Zanden 8120 voor de eindversterking en zoals verwacht worden de waarneembare verschillen nu veel groter en blijkt ieder van de drie over eigenschappen te beschikken die soms bijna haaks op hun concurrent(en) staan. De Zanden 3100 is daarbij de voorversterker die heel integer en prachtig uitgewogen zijn werk doet, waardoor de muziek als werkelijk één perfect samenhangend geheel weerklinkt. Hier dus geen valse uitschieters en ondanks de natuurlijke vulling en klankrijkdom, ook een weergave zonder enige aangedikte opsmuk. Het stereobeeld is daarbij groot en ruim, maar de uiteindelijke kernaspecten liggen toch vooral op een natuurlijke vloeiende weergave en een gebalanceerd evenwicht en in wat mindere mate op zaken als dynamiekomvang, een stereobeeld tot voorbij de wanden of een nadrukkelijk expressieve presentatie. Wanneer de overigens nog wat duurdere Audio Research REF5 SE zijn plaats inneemt, wordt het stereobeeld Audio Research typisch dan ook meteen een maatje groter. Ook is er sprake van een heel fraaie gelaagdheid en natuurlijk gepresenteerde low level informatie. Keerzijde ten opzichte van de Zanden 3100 is echter een lichte afname aan contourscherpte in het middenlaag en de extra ruimte informatie gaat soms wel wat ten koste van een bepaalde kernachtigheid en overtuigingskracht. Als laatste voortrap in dit illustere rijtje treedt de laatste versie van Mirror Image aan. 
Meteen verschuift het eigenschappenpallet naar een enorm aanwezige drive en kracht en mede daardoor bijna huizen verplaatsende dynamische contrasten. Qua klankkleuren is de verzadiging vooral in de lage harmonischen nog wat opgevoerd waarbij een bijna up-front betrokkenheid ook weer wat ten koste kan gaan van ultieme rust en zuiverheid. En de Zanden 8120? Die blijft bij ieder van de drie prachtige voortrappen onverstoorbaar zijn werk doen en blijkt een fantastische kameleon qua eigenschappen te zijn. Krachtig, subtiel, zowel groots als verfijnd, met prachtige klankkleuren en een bijna extreme mate aan betrokkenheid om de luisteraar in zijn muzikale wereld op sleeptouw te nemen. Heel erg fraai! 

Conclusie 
Twee werkelijke top high-end producten en wat voor een tweetal! Enerzijds bezitten ze dezelfde basiseigenschappen, maar beiden zijn ook afzonderlijk zeer goed in staat om deze kenmerken toch weer een heel andere invulling te geven. Feitelijk is dit een goede zaak en typerend voor universeel inzetbare topkwaliteit. De mooie Zanden 3100 voortrap is daarbij de meest subtiele en fijnbesnaarde van dit tweetal. Met deze voorversterker klinkt alle muziek mooi beschaafd, fraai in balans, kleurrijk en vooral bijzonder puur. Het mooie daarbij is dat dit kleurenpallet op indrukwekkende wijze in dienst van de muziek blijft staan en niet op de een of andere manier de interpretatie geweld aan doet. Verder is de stoorvloer bijzonder laag, waardoor er al snel een buitengewoon ontspannen atmosfeer ontstaat en de luisteraar zich heerlijk in de muziek kan laten wegzakken. De 8120 eindversterker is echter wat mij betreft de absolute ster van dit treffen. Met zijn enorme geciviliseerde kracht en volop vermogen achter de hand, kan bijna iedere luidspreker in zelfs een grote kamer, perfect worden aangestuurd. Het laag is daarbij zowel krachtig als uitstekend gedefinieerd. Het middenlaag sluit hier vervolgens perfect op aan en heeft die prachtig kleurrijke en ademende structuren die echte muziek zo aantrekkelijk maakt. Het midden en hoog bereik hebben tenslotte zowel op natuurlijke wijze vlees om de botten als zijn verregaand neutraal. Qua ambiance en ruimtelijke dimensies past deze eindversterker zich daarbij naadloos aan bij wat de voorversterker hem aanbiedt. Hoewel de prijsstelling voor dit duo nog steeds stevig is, loopt het totale plaatje wel goed in de pas met de geboden bouwkwaliteit, uitstraling en natuurlijk de meer dan voortreffelijke geluidskwaliteit. Binnen het uitgebreide aanbod in deze prijsklasse is de sterke merkidentiteit van Zanden een groot pluspunt. En wie uiteindelijk voor dit merk kiest, herkent ontegenzeggelijk meteen die typerende ontembare zeggingskracht die ook echte muziek zo in zich heeft. Oftewel high-end met een missie.

Prijzen
Zanden 3100 buizen voorversterker € 13.750,-
Zanden 8120 buizen eindversterker € 23.500,-

Symphony Audio Import B.V.
tel: +31-(0)6-42840000
e-mail: info@symphonyaudioimport.com
www.symphonyaudioimport.com