Als we overschakelen naar de NDX (met de bijpassende XPS-2 voeding) is weer die grote sprong voorwaarts in geluidskwaliteit te horen die ik al vele malen eerder heb meegemaakt bij demonstraties van Naim. Het is niet zozeer dat er iets aan de tonaliteit verandert, maar het complete plaatje wordt groter, opener, dynamischer en vooral geloofwaardiger. Er is meer rust in de weergave en de hoeveelheid ruimte tussen de onderdelen van het geluidsbeeld is toegenomen.
Daarna draait Doug een nummer van Richard Thompson, I Misunderstood van het interessante maar helaas nogal onbekende album Action Packed. Het is een `gewone` opname, weliswaar van uitstekende kwaliteit, maar er is geen extra moeite gedaan om de muziek zo mooi mogelijk te registreren. Altijd prettig om te merken dat een fabrikant zich niet laat verleiden tot het draaien van uitsluitend als `audiofiel` bekend staande muziek. Dat geeft vertrouwen dat de apparatuur is ontwikkeld met muziekliefhebbers als doelgroep.
Ook hier laten de sterke punten van de NDX/XPS-2 combinatie zich horen. Er is druk in de weergave, kracht en snelheid, de synthesizers dwarrelen luchtig en ruimtelijk door het geluidsbeeld en de sfeer van de jaren 80 druipt werkelijk uit de luidsprekers. Hier wordt op hoog niveau geluid voortgebracht, ik zou tot het eind mijner dagen volmaakt gelukkig kunnen zijn met de set die nu staat te spelen.
De overtreffende trap
Dan wordt de HiLine interconnect in de NDS gestoken, waarvan zowel het digitale als het analoge deel gevoed wordt door een eigen 555PS voeding. Uiteraard luisteren we opnieuw naar Richard Thompson, alle andere instellingen zijn hetzelfde gebleven. Nu zal duidelijk worden of alle digitale, analoge en mechanische innovaties hun vruchten afwerpen. Journalistiek gezien is wat ik nu ga beweren niet erg handig, want het stapelen van superlatieven leidt bijzonder snel tot een afnemende geloofwaardigheid, maar de verbetering die de NDS ten opzichte van de NDX laat horen is schokkend. Ik zie diverse collega`s hoofdschuddend aantekeningen maken, zelf laat ik de iPad met de cover dichtgeklapt op schoot liggen om in verbazing te luisteren. Ik ben eigenlijk een beetje `lost for words` en ik besluit een dappere maar volledig arbitraire poging te wagen om wat ik hoor in procenten uit te drukken.
Waar de stap van de ND5-XS naar de NDX een verbetering van een al zeer substantiële tien tot vijftien procent veroorzaakte (duidelijk hoorbaar en op een verantwoorde wijze in lijn met de stijging van de verkoopprijs) scoort de NDS wat mij betreft met gemak nog eens 25 procent hoger dan de NDX. Nu beginnen dingen wel heel mooi op hun plaats te vallen. De losse onderdelen van het geluidsbeeld hebben nu een complete samenhang, het kost geen enkele moeite om ze als muzikaal en vooral ritmisch geheel waar te nemen. De stem van Thompson krijgt een bepaalde `body` en zeggenschap die de urgentie van zijn tekst versterkt.
Opnieuw moeten de verbeteringen niet zozeer in de klank gezocht worden, hoewel ik een meer dan subtiele toename van de laagweergave en de detaillering hoor. Het gaat vooral over meer ongrijpbare zaken als muzikaliteit en geloofwaardigheid. Het idee dat de zanger zich rechtstreeks tot mij richt, het gevoel dat ik de vingers van de toetsenist over het klavier van zijn instrument zie bewegen, de onderrugmassage van de kickdrum, het geeft een niveau van realisme dat muziek luisteren tot zo`n bijzondere bezigheid kan maken.