ARTIKEL

Tot slot

Voor Blu-ray spelers en schijfjes geldt dat zowel Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio optioneel zijn. Veel Blu-ray schijven zijn momenteel dan ook uitgerust met een meerkanaals, ongecomprimeerde LPCM geluidstrack naast de veelal aanwezige DTS-HD Master Audio surroundtrack. Ook hier geldt in principe hetzelfde als bij HD-DVD. De Blu-ray speler dient voorzien te zijn van de mogelijkheid om Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio als rauwe, digitale data te versturen via HDMI 1.3. Met de komst van het 1.1 profiel voor Blu-ray spelers in de nabije toekomst krijgen de softwareleveranciers echter ook de mogelijkheid om “in-player audio mixing†toe te passen. Profiel 1.1 biedt de leverancier de mogelijkheid om bijvoorbeeld via het internet een additionele commentaartrack real-time te mixen met de op de schijf aanwezige audiotrack. Het centerkanaal kan bijvoorbeeld simpelweg verruild worden met een ander audiospoor waarbij u kunt denken aan bijvoorbeeld een commentaartrack. Dergelijke functies blijven voorbehouden aan de speler, en daarmee kan direct een einde gemaakt worden aan de uitvoer van bijvoorbeeld de rauwe, digitale bitstream van DTS-HD Master Audio. De Blu-ray speler zal in dergelijke gevallen allereerst het surroundcodec moeten decoderen alvorens de nieuwe, optionele geluidssporen gemixed kunnen worden, en de data als meerkanaals, ongecomprimeerde LPCM via HDMI te transporteren naar de AV-receiver.

HDMI 1.3

Uit bovenstaande blijkt al dat een speler uitgerust met HDMI 1.3 en een AV-receiver uitgerust met HDMI 1.3, welke tevens beschikt over de juiste decoders, nog geen garantie is voor het kunnen weergeven van beide surroundcodecs over HDMI 1.3. Sterker nog, het blijkt dat deze configuratie überhaupt geen vereiste is om te kunnen gaan genieten van de nieuwe, losless surroundcodecs! Vanaf HDMI 1.1 is het mogelijk om een 24 bits, 8 kanaals audiosignaal met een maximale bemonsteringsfrequentie van 192KHz te transporteren. Het enige waarover u hoeft te beschikken is een speler met een HDMI 1.1 uitgang en de juiste decoders en daarnaast een AV-receiver welke meerkanaals audiosignalen accepteert over HDMI1.1 en het liefst ook nog in staat is om alle benodigde nabewerkingen in het digitale domein te kunnen uitvoeren. Met nabewerkingen bedoel ik dan alle postprocessing zoals bass-management, luidsprekerconfiguratie inclusief delays, het LFE en eventueel THX postprocessing of bijvoorbeeld Dolby PrologicII. De enige beperking in dit verhaal is DTS-HD Master Audio welke mogelijkerwijs in de toekomst nog steeds een externe decoder vereist, maar zolang Blu-ray schijven voorzien blijven van een ongecomprimeerde, meerkanaal LPCM geluidstrack behoeft dit geen noodzaak te zijn.

Voor het weergeven van high definition beeldmateriaal tot 1080P@60Hz en ongecomprimeerde meerkanaals audiotracks met een bemonsteringsfrequentie tot maximaal 192KHz is HDMI 1.1 met zijn bandbreedte van 165Mhz en transfersnelheid van 4,9Gbps een minimum vereiste. Ik wil hiermee niet aangeven dat HDMI 1.3 een hype is, en er zijn zeker situaties waarin een volledige configuratie met HDMI 1.3 gewenst is. Daarnaast kan het natuurlijk nooit kwaad om alvast op de toekomst voorbereid te zijn met HDMI 1.3. Echter, HDMI 1.3 is geen absolute noodzaak om momenteel te kunnen gaan genieten van High Definition beeldmateriaal en hoge resolutie, meerkanaals audiotracks!


EDITORS' CHOICE