Het schrijven over kabels en het beoordelen van kabels leidt tot hevige discussies en controversen. Geen ander onderdeel in de totale hifi keten verwekt zoveel uitgesproken meningen in diverse forums van de “gelovigen” en de “ongelovigen”. Vooral de ongelovigen verwerpen het idee dat een interconnect, een netsnoer of een luidsprekerkabel van invloed kan zijn op de weergave van de keten.
Voor hen is koper altijd koper, zilver is zilver en isolatoren hoeven alleen maar te isoleren. En een netsnoer doet niets anders dan stroom en spanning transporteren van het stopcontact naar de apparatuur. In mijn beleving en in die van veel andere “gelovigen” maakt het wel degelijk uit wat voor kabels je gebruikt en kun je een audioset naar een hoger niveau tillen door de juiste kabel te kiezen. Naar een detailrijker weergave, een betere overdracht van emotie en het nauwkeuriger weergeven van de oorspronkelijke klank van een instrument. Tot welk type lezer u ook behoort, het navolgende verhaal gaat over kabels. Over de invloed daarvan. En over de gevolgen voor mijn muziekbeleving.
Crystal Cable
Crystal Cable is een nieuwe naam in een segment waar een overvloed aan producten te vinden is. Kabels bestaan er in zoveel soorten en je vraagt je af: waarom weer een nieuw merk. Wat is er anders dan bij kabels die al langer bestaan. Dat laatste laat zich snel vertellen en nog sneller herkennen. Crystal Cable kenmerkt zich uiterlijk door de geringe doorsnede diameter. En de kristalheldere buitenisolatie die de onderliggende afscherming laat zien. Intern is Crystal Cable ook anders dan anderen. De geleiders bestaan uit een legering van zilver en goud. Soms zijn de geleiders van koper. De reden daarachter is dat men bij de fabrikant onderzoekt welk materiaal het meest geschikt is voor een bepaalde toepassing. In het geval dat zowel zilver als koper als goud niet optimaal zouden zijn, gebruiken ze een ander metaal.
Goed, iedere fabrikant claimt dat zijn kabel uniek is en geeft daar wat redenen voor. Crystal Cable voert onder meer aan dat de vervorming in de kabel extreem laag is. Wat men normaal meet is de spanningvervorming, terwijl uit onderzoek bij Crystal Cable gebleken zou zijn dat de stroomvervorming vele malen groter is en dus belangrijker. De eigenschappen van het geleider materiaal spelen hierbij een rol, vandaar het onderzoek naar de juiste legeringen. Ten tweede voert men een eigenschap aan die gemakkelijk te meten is. De overspraak tussen kabels onderling. Hoe gevoelig is een kabel daarvoor. Hoeveel last heeft een interlink van een netsnoer dat er vlak langs loopt. Dat bepaalt voor een deel het ruisniveau van een set. Niet alleen brom, maar ook de rust in het geluid. Hoeveel of hoe weinig een kabel last heeft van overspraak hangt af van de opbouw en de afscherming. Afscherming werkt uiteraard ook tegen invloed van GSM, draadloze netwerken, draadloze telefoons en het signaal van Digitenne. Onderschat vooral Digitenne niet.
Crystal Cable heeft verder veel onderzoek gedaan naar de gedraging van kabels als ze bewegen of als ze worden gebogen. Sommige fabrikanten isoleren de geleider met lucht door een teflon buis om de geleider te leggen en daarover heen PVC of ander materiaal te extruderen. Crystal Cable claimt het omgekeerde. De isolatie moet hard zijn en zo perfect aansluiten dat buigen geen effect kan hebben op de elektrische waardes en dat trillingen niet leiden tot verandering van het signaal. De binnengeleider is daarom geïsoleerd met Kapton, dat als extra eigenschap heeft dat het extreem hoge temperaturen aankan. De minimale afstand tussen geleiders onderling draagt bij tot een hogere capaciteit. De keuze van isolatiemateriaal is daarom nog kritischer. Tegenover de wat hogere capaciteit staat een zeer lage inductie. Volgens Crystal Cable belangrijk voor een ongestoorde impulsweergave.
Er is al even gesproken over de toegepaste materialen. Ik zet ze nog eens op een rijtje:
· Kapton - erg hard, een smeltpunt van 400ºC en een sterke zeer goede isolator;
· Carbon - wat onder meer van invloed is op de afschermende werking;
· Teflon - al veelvuldig aangehaald als een bijna ideale isolator vanwege de geringe energie opslag en de nauwe aansluiting op een geleider.
(Teflon zit ook in de niet geteste videokabels omdat Kapton de kabel te stug zou maken).
· Goud/zilver legeringen - voor een minimale weerstand en lage vervorming.
Belangrijk is verder dat de materialen mechanisch erg sterk zijn en hoge temperaturen kunnen weerstaan. Zo kunnen de uiterst dunne kabels toch zonder probleem worden toegepast en kun je er over heen lopen zonder de kabel te beschadigen. De illusie die de kabel geeft is totaal afwijkend van het gedrag. Wie een netsnoer bekijkt gelooft niet dat er zoveel stroom doorheen kan. Hetzelfde geldt voor de luidspreker kabels. Ongekend dun. Het idee voor deze kabels komt vanuit de lucht/ruimtevaart industrie waar kabels licht moeten zijn, onder extreme omstandigheden moeten presteren en door dunne geleiders hoge stromen moeten transporteren. Crystal Cable heeft het concept verder afgemaakt voor de huiskamer en voor professionele audio- en videotoepassingen.
