Direct na het verschijnen van het persbericht over de C.E.C. DA53 converter wist ik een exemplaar te bemachtigen voor deze recensie. Je bent geobsedeerd door d/a converters of je bent het niet.
Bovendien heeft C.E.C. in mijn boekje een goede naam. Mede omdat ik ooit een C.E.C. TL-2x loopwerk en een DX-71 converter in huis mocht halen voor een test van digitale kabels voor het tijdschrift HVT en ik zeer onder de indruk raakte van de prestaties. Collega Jan de Jeu heeft al jaren een C.E.C. loopwerk dat hem uistekend bevalt. Dus mocht de DA53 aan de stroom en waren de verwachtingen hoog gespannen. Zacht glanzende blauwe LED’s hebben mij wekenlang aangekeken.
De DA53 is een uiterst flexibele converter van 1199 euro, voorzien van bijna alle denkbare in en uitgangen. Input is mogelijk via S/PDIF Toslink (tot 96 kHz), S/PDIF coax en AES/EBU XLR (tot 192 kHz) en USB 1.1 (tot 48 kHz). Uitgangen via cinch (2 volt) en XLR (4 volt). Een eurostekker voor 230 volt maakt de achterzijde compleet. Op de voorzijde een uitgang voor een hoofdtelefoon en een ingang voor een microfoon met daarbij een volume regelaar. Aan de andere kant een enkelvoudige draaischakelaar die meerdere functies ondersteunt. Het is belangrijk om op te merken dat de hoofdtelefoonaansluiting en de microfoonaansluiting alleen werken in combinatie met de USB connectie. De USB kan aangesloten worden op een computer voor muziekweergave. Met een microfoon en een hoofdtelefoon is IP-telefonie zo binnen bereik. Omdat de USB koppeling niet getest is volgt er geen verslag over DA53 met PC gebruik. Mogelijk komt collega Guido de Kanter daar ooit op terug. 
De keuzeschakelaar op de voorzijde van de DA53 laat u kiezen uit de diverse ingangen door er op te drukken en daarna aan te draaien. De volgende keuze (weer drukken) is het kiezen van een steile of zachte filterhelling. Nog eens drukken en u mag zelf bepalen of u dither in het signaal injecteert of niet. Tenslotte laat de oversampling zich instellen op 32x, 64x of 128x. Elf LED’s laten de instelling zien, drie andere LED’s geven aan welke sample rate de bron heeft. De dac upsampelt alle data naar 24 bit/192 kHz, iets wat niet te kiezen valt maar vast staat. C.E.C. geeft in de handleiding aan dat de optimale stand van de converter is: filter soft, dither aan, oversampling 32x en zoveel mogelijk gebruik maken van de XLR bussen. Het filter heeft invloed op de frequentiekarakteristiek. Een vlak filter geeft het grootste frequentie bereik, een zacht filter betekent meer dynamiek. Dither is het toevoegen van lowest bits en draagt bij aan ruimtelijkheid en een betere laagweergave. Oversampling heeft onder meer invloed op de hoeveelheid vervorming van de dac.
C.E.C. heeft technisch gezien een aantal slimmigheden bedacht voor de DA53. Intern zie ik veel Burr Brown IC’s, een AKM converter, discrete uitgangen gescheiden voor XLR of cinch en diverse voedingscircuits met daarin opgenomen een smoorspoel. De conversietechniek is bijzonder in de DA53. In plaats van achter de interne dac een stroom/spanning omzetting te gebruiken werkt de chip achter de dac op basis van stroom. C.E.C. noemt dat Current Injection. Current Injection vervangt de traditionele spanningsversterker en pompt het signaal zonder omwegen in L.E.F. modules. Negatieve terugkoppeling is niet meer nodig en THD cijfers zijn meetbaar minimaal. In feite maakt C.E.C. de dac tot een integraal onderdeel van een L.E.F. module.
Het resultaat is volgens C.E.C. dat statische meetwaardes (sinustonen) en dynamische meetwaarden (muziek) een zelfde laag vervormingpatroon hebben. Met bijkomend voordeel een drastische verkorting van de signaalweg en zonder aantasting van het signaal ten gevolge van replicatie in spanningsversterkers (zie PDF). In de DA53 is dus opnieuw een toepassing gevonden van de gepatenteerde L.E.F. technologie. Load Effect Free komt er op neer dat de versterker werkt met twee typen transistoren. Een nauwkeurige signaaltransistor en meerdere sterke stroomtransistoren die de signaaltransistor ondersteunen. Dat voorkomt dat de signaaltransistor belast is met het dekken van grote stroombehoeftes. Volgens C.E.C. is het voor een transistor niet mogelijk om nauwkeurig te zijn en tegelijk snel een grote stroom te leveren. L.E.F. is een effectief middel tegen (inter)modulatievervorming.
Opstelling
De DA53 heeft in twee sets staan spelen met een TAF netsnoer. Ik loop ze even in vogelvlucht langs. Marantz CD53SE met Trichord Clock 2, Canare Digiflex Gold digitale interlink, Linn Analogue (cinch) en Nordost Red Dawn (XLR) analoge interlinks, Van Medevoort MA240 versterker, Supra of Siltech LS-kabels, Impulse IMP of Mordaunt Short MS912 luidsprekers. De andere set die later in beeld kwam en waar de aantekeningen grotendeels op gebaseerd zijn is ingewikkelder. Teac VRDS T-1 loopwerk met Tentlabs klok. Dan een Monarchy Audio DIP Upsampler die het digitale signaal van 16/44 naar 24 bit/96 kHz omzet. Daarna een Assemblage anti-jitter box die de klokafwijking van de Monarchy corrigeert. Tenslotte de DA53 dac of mijn eigen Apogee Mini-DAC. Alle digitale kabels zijn Apogee Wyde-Eye zowel coax als XLR. Versterking door Marsh Sound Design met een P2000b en een A200s. Luidsprekers Focal-JMlab Electra 927 Be en een Electra SW900 subwoofer. Netspanning op peil gehouden met Kemp Power Source netfilter en Balanced Isolator Source. Interlinks (XLR), LS-kabels en netsnoeren zonder uitzondering Crystal Cable Connect Reference.
