Het leuke van het hebben van een draaitafel is de mogelijkheid voor een appel en een ei LP’s te kopen op rommel- en platenmarkten. Om deze LP’s vervolgens zo optimaal mogelijk te beluisteren zijn bepaalde handelingen vooraf bijna noodzakelijk en andere alleen maar ter verhoging van het luistergenot. Uit het enorme aanbod aan schoonmaakmiddelen en accessoires heeft de hoofdredacteur van HiFi.nl een aantal producten geselecteerd, aan mij de eer deze in de praktijk te testen. Voorwaar niet echt een vervelende taak.
Aan de hand van mijn normale procedure bij aanschaf van gebruikte LP’s zal ik proberen de producten en hun werking te beschrijven. Ook heb ik voor het zo optimaal mogelijk afstellen van de draaitafel de beschikking over een HFNRR test LP en Shure naaldkrachtweger.
Na thuis te zijn gekomen met een stapeltje LP’s van een rommelmarkt wordt als eerste de Knosti platenwasser uit de kast gehaald. Deze handmatige platenwasser geeft prima resultaten voor een heel betaalbare prijs. Na het gedeeltelijk ontruimen van de eettafel kan de Knosti in volle glorie uitgestald worden. Zelf leg ik altijd wat oude kranten neer om dat tijdens het wassen en drogen er altijd wel een drupje vloeistof geknoeid wordt. De Knosti bestaat uit een afdruiprek en een wasser. Deze wasser is voorzien van een vloeistofreservoir en borstels waartussen de LP of single op de meegeleverde spindle wordt rondgedraaid. Deze spindle zorgt er tevens voor dat het platenlabel niet nat wordt. Met enige voorzichtigheid wordt de plaat tussen de uit twee delen bestaande spindle geschroefd. Vervolgens wordt de plaat in het gevulde reservoir tussen de borstels geplaatst en met de hand rondgedraaid. Na een aantal rondjes in beide richtingen kan de plaat uitgenomen worden en van het spindle afgehaald worden. Plaats de plaat voorzichtig in het afdruiprek om te drogen, afhankelijk van welk merk vloeistof gebruikt wordt is dit tussen de 10 en 20 minuten. Wanneer je de platen voor en na het wassen bekijkt dan is er al een duidelijk verschil te zien, laat staan wat de voordelen voor de weergave zijn.
De vloeistof die na het wassen achterblijft in het reservoir kan hergebruikt worden. Hiervoor wordt standaard een soort trechter meegeleverd inclusief een aantal filterende velletjes waarop het vuil achterblijft. De velletjes kunnen ook een aantal malen hergebruikt worden. Uiteraard zijn gemotoriseerde platenwassers nog beter in staat de platen te reinigen maar tegen aanmerkelijk hogere kosten. Voor de muziekliefhebber die regelmatig wat platen op de “locale” rommelmarkt koopt is de Knosti met zijn prijs van 47 euro inclusief een liter vloeistof een prima investering, een eerste stap op weg naar een betere weergave. Gereinigde platen klinken niet alleen beter maar zorgen ook dat de naaldtip zich niet door allerlei vuiligheid hoeft heen te vreten waardoor uw kostbare naald ook minder aan slijtage onderhevig is. Niet alleen platen van de markt knappen op van een wasbeurt, ook nieuwe exemplaren welke nog vettig zijn van het persen knappen er van op. Een echte must have voor elke vinylliefhebber dus deze Knosti platenwasser. Wanneer u eenmaal echt de smaak van analoog te pakken hebt kunt u altijd doorgroeien naar een elektrische platenwasser voor een nog beter resultaat, echter wel tegen een significant hogere prijs.
Om het resultaat te behouden is het zaak de gereinigde LP niet terug te stoppen in de “vuile” oude binnenhoes maar de LP terug te plaatsen in een nieuwe antistatische binnenhoes. Deze binnenhoezen zijn er in verschillende prijsklassen en verpakkingen. Zelf gebruik ik hoezen van Nagaoka type Discfile 102. Deze halfronde hoezen zijn dun en kunnen vaak in de bestaande binnenhoes. Handig wanneer de binnenhoes bijvoorbeeld voorzien is van tekst of songteksten. Op die manier blijft uw LP hoes compleet en uw gereinigde vinyl schoon. Voor een pakket van 50 stuks betaalt u ongeveer 17 euro. Naast deze hoezen zijn er nog vele andere uitvoeringen leverbaar welke specifiek aan uw wensen kunnen voldoen.
Nu de LP’s gereinigd zijn wordt het tijd om ze op het plateau van de draaitafel te leggen. Omdat gebruikt vinyl niet altijd 100% vlak is kan het gebruik van een platenpuck of klem hier nog enig goed werk verrichten. Buiten het feit dat het vinyl vlakker op het plateau ligt zorgt een puck of klem vaak ook voor een verbetering van de weergave. Doordat de plaat in feite één wordt met het plateau neemt de rust in de weergave toe en is er meer detail te horen. Tot voor kort gebruikte ik hier voor een Clearaudio Clever clamp, met een winkelprijs van 16 euro een zeer betaalbaar, zei het niet erg gebruiksvriendelijk, exemplaar. Deze in doorzichtig kunststof uitgevoerde clamp dient op de spindle van de draaitafel geklemd te worden. Omdat ik zelf niet zo heel erg geloofde in de onderlinge verschillen tussen diverse pucks had ik nog nooit geexperimenteerd met andere exemplaren. In de doos met geleverde accessoires zat echter ook de allernieuwste Clearaudio Twister platenpuck. Een met een winkelprijs van 52 euro betaalbaar exemplaar, zeker gezien de prijzen van diverse andere exotische merken. De Twister is gemaakt van een speciale kunststof welke resonanties dempt en, volgens zeggen van de fabrikant, klankmatig niets aan het geluid toevoegt. Andere materialen zoals aluminium, staal en hout voegen volgens Clearaudio altijd iets toe aan het geluid. Dit hoeft niet altijd een negatieve eigenschap te zijn, het is maar net wat je zelf zoekt in het geluid. Altijd thuis proberen dus!
Tijdens één van de luisteravondjes heb ik beide pucks door elkaar heen gebruikt en telkens bleek de Twister de grote winnaar te zijn. Buiten het feit dat de combinatie met mijn Clearaudio Champion draaitafel een visueel geslaagde combinatie is neemt ook de muzikaliteit toe. Luisterend naar “IV” van Toto hoor ik in de track “I won’t hold you back” veel beter wat de bekkens doen en is ook de laagweergave strakker en slanker. Ook is de zangstem duidelijk meer afgebakend en losser ten opzichte van de instrumenten. Steve Winwood’s “Arc of a diver” laat met de Twister platenklem meer horen van de mix. De diverse instrumenten zijn beter individueel te volgen. De tamboerijn rechts in het geluidsbeeld staat nu helemaal los en ook is het loopje op de synthesizer veel beter te volgen. Wederom valt het veel strakkere laag op waardoor het geheel meer in evenwicht is en ook het midden en hoog minder omfloerst klinken. Deze platenklem doet meer dan ik verwachtte en is na de recensie periode dan ook aangeschaft om permanent deel uit te maken van mijn referentie set.