REVIEWLyra

Lyra Argo i Moving Coil

Kilian Bakker | 05 april 2007 | Lyra

In 1985 ging het Japanse merk Lyra van start. De volledig met de hand gebouwde en pure Low Output Moving Coil elementen vonden al gauw gretig aftrek bij audiofielen en audio-recensenten, met name in Engeland. Het oude type Clavis werd uiteindelijk zelfs een soort audio-legende.

Jonathan Carr was en is ontwerper van alle Lyra elementen (Carr is een geboren Amerikaan maar woont al vele jaren in Japan). Het in 1983 opgerichte bedrijf Scan-Tech was jarenlang vooral druk in de weer met het fabriceren van op-maat ontworpen en handgebouwde elementen voor bekende fabrikanten als Audio-Quest, Spectral en Linn en de distributie van de Lyra producten.

Lyra Argo i Moving Coil aftastelement
Jonathan Carr

De Lyra elementen die als altijd door Yoshinori Mishima werden (en worden) vervaardigd waren op een gegeven moment zó succesvol dat de eigenaar van Scan-Tech (Stig I. Bjorge) in 2002 besloot om zich geheel op het merk Lyra te gaan richten. De recente naamsverandering van Bjorge`s bedrijf `Scan-Tech` naar `Lyra Co. Ltd.` onderstreept die verschuiving van perspectief binnen dit in Tokyo gevestigde bedrijf.


Argo i

De Argo is het tweede model uit de Lyra-lijn en kan worden gezien als een `scaled-down` Helikon. Qua technologie heeft de huidige serie Lyra elementen weinig overeenkomsten met de voorgaande modellen (Lydian, Clavis en Parnassus), wat mede komt door de toepassing van ringmagneten (komen we zo op terug) en de geheel open behuizingen die uit één stuk zijn vervaardigd. De nieuwe uitvoering van de Argo draagt trots een `i` van improved achter zijn naam en die verbetering zit hem in de nieuwe ophanging van het cantilever.

Stig Bjorge legt het ontstaan van de Argo i (en Titan i) als volgt uit: Verschillende klanten vroegen hem, of de `Tracking Ability` (correct sporen, zonder aftastvervorming bij grotere amplitudes) nog beter zou kunnen omdat bij sommige test-LP`s zoals de Image HiFi Test Record (en de HiFi News Test Record 2) de oudere versies niet altijd de testgroeven met de grootste amplitudes probleemloos konden aftasten. Bjorge geeft daarbij de (terechte) kanttekening, dat de Tracking Ability mede afhankelijk is van de compatibiliteit van de gekozen toonarm met het (in dit geval Lyra) element.

Bij het ontwikkelen van de `i` versies werd er daarom gekeken naar zowel de spandraad als de demper (rubber ring) omdat men bij Lyra een soepeler werkende ophanging wilde creeren zodat het (amplitude-) aftastbereik groter zou worden. Een spandraad met een hogere flexibiliteit en een bijpassende demper werden gevonden, waarna Yoshinori Mishima het systeem een nieuwe afstemming heeft gegeven. De soepelere ophanging en de nieuwe afstemming hebben naast een groter aftastbereik ook gezorgd voor een klankverbetering, aldus Lyra. Bjorge benadrukt nogmaals, dat de oudere Lyra ontwerpen (in combinatie met de juiste toonarm) nog altijd tot bijzonder goede klankmatige én aftastprestaties in staat zijn maar dat de huidige versies breder toepasbaar zullen zijn.

Lyra Argo i Moving Coil aftastelement De Lyra Argo i wordt verpakt in een compacte doos met de modelkleur (in dit geval blauw) en een schuimrubber binnenverpakking met een perfect passende uitsparing voor het element. Het `survivalpakket` bestaat uit imbusboutjes van verschillende lengtes, een imbussleuteltje en een vel met duidelijke (Engelstalige) instructies en lijntekeningen.
De naaldbeschermkap is niet alleen fraai maar ook praktisch omdat hij tijdens het monteren (en dus hanteren) op de behuizing kan blijven zitten.
De Argo i is, zoals altijd bij Lyra, bijzonder mooi afgewerkt, van het uit één stuk blauw geanodiseerd aluminium chassisblok tot de opbouw van de `generator` (met de kleinst denkbare stelschroefjes).

Een bijzonder kenmerk van de Lyra generator is dat het magnetisch veld wordt gegenereerd door twee ringmagneten, één achter de demper en één in de witte kunststof poolplaat die zich voor de spoelen bevindt. Deze constructie zorgt voor een meer direct en beter gebundeld magneetveld (minder onnodige strooivelden of ‘lekkage` door overgangen) én een meer solide constructie omdat de generator direct met het chassis is verbonden. De naaldtip is als altijd de `PA Ogura` Line Contact versie die dankzij een zeer klein profiel dieper in de groef kan aftasten, waar de groefwanden meestal minder beschadigd zijn en wat resulteert in een meer ruis- en tikarme weergave. Het cantilever bestaat uit een massieve boron staaf met een extra metalen kraag en de spoelen hebben een eigen impedantie van slechts 4 Ohm. De spoelen zijn opgebouwd uit zuiver koperdraad en zijn gewikkeld rond een chemisch gezuiverd ijzeren spoelkern. De aansluitpennen van de Argo i zijn van een laag Rhodium voorzien en het aluminium chassis is van getapt schroefdraad voorzien, zodat moertjes niet meer nodig zijn.

De uitgangsspanning is 0,45 millivolt en het frequentiebereik loopt van 10 Hertz tot 50 kilohertz. De kanaalscheiding is een indrukwekkende 30 dB en de Argo i weegt 6,5 gram. De compliantie ligt op 12 cu en het naalddrukbereik ligt tussen de 1,7 en 1,8 gram, wat betekent dat er een accurate toonarm-calibratie of een nauwkeurige naalddrukweger zoals de Digital Stylus Pressure Tool nodig zal zijn.


EDITORS' CHOICE