Met schijnbaar goede bedoelingen worden door geestelijken de grootst mogelijke wreedheden gepleegd. Dat is natuurlijk het meest schrijnend als het om kinderen gaat. Een dankbaar onderwerp voor films, zoals we bijvoorbeeld zagen in Rabbit-proof Fence. Ierland, als lang achtergebleven bolwerk van de katholieke kerk, is fameus om de gewelddadige onderdrukking. Hoe het er in een meisjesinternaat aan toeging werd getoond in The Magdalene Sisters, en nu zijn de jongens aan de beurt. Song for a raggy boy speelt in 1939. Als proloog zien we in heftige, overbelichte beelden hoe William Franklin (Aiden Quinn) vocht aan de kant van de communisten in de Spaanse burgeroorlog en daar zijn geliefde verloor. Gedesillusioneerd en verdrietig gaat hij als leraar werken bij de tuchtschool St-Judes in Ierland, waar verwaarloosde jongens die noodgedwongen op het criminele pad raakten gedrild worden. De dienst wordt er uitgemaakt door Brother John (Iain Glen), type nazikampbeul, een totaal gestoorde man. De binnenplaats wordt gescheiden door een betonnen muur die de jongens uit elkaar moet houden. Iedereen heeft een nummer in plaats van een naam, elke uiting van identiteit wordt verpulverd met zweepslagen. Als steun en toeverlaat heeft John een miezerige collega die de jongens ook nog eens seksueel misbruikt. De goedige overste ziet het met lede ogen aan. Hij heeft het beste voor met de jongens, maar is door zijn eigen deken met handen en voeten gebonden aan de ‘tuchtlust’ van John.
De nieuwe leraar, William, toont zich meteen de goedheid zelve. De jongens blijken bijna allen analfabeet, dus hij heeft wat te doen. Leren ze eerst nog met moeite de letters van het alfabet, niet veel later wordt er gloedvol voorgedragen uit Yeats en Shakespeare. Vanzelfsprekend loopt de spanning tussen William en John al snel hoog op. De hele film voel je al aan dat rampspoed op de loer ligt. Als het dan eindelijk zover is weet de Ierse regisseuse Aisling Walsh het wat gezapig voortkabbelde verhaal knap in een stroomversnelling te brengen. Met zweet in de handen volg je de gewelddadige, dramatische ontknoping. Helaas gaat er daarna de borstel met wijwater overheen en eindigt het verhaal voorspelbaar en veel te mooi. Zo moet ook de muur nog om, beetje al te Hollywood allemaal. De film is dus alles behalve verrassend, maar heeft zeker kwaliteiten. De beklemmende sfeer van de kostschool wordt treffend uitgebeeld en het acteerwerk is van hoog niveau. Jammer is dat de karakters nauwelijks uitgewerkt worden en geen ontwikkeling doormaken. Van William zien we regelmatig zijn overbelichte oorlogsherinneringen, en hij kan erg treurig kijken. Goed en slecht liggen extreem ver uit elkaar, grijs komt in het palet van Walsh niet voor. Dat maakt de film wat plat, er is geen emotioneel relief. Categorie aardige televisiefilm. Hij was dan ook niet in de Nederlandse bioscoop te zien.
Zondermeer storend is de muziek, die continu een kleffe saus over de beelden drapeert. Een buitengewoon clichématig themaatje wordt alsmaar herhaald om grote emoties te suggereren, en werkt op mij totaal averechts. De DVD heeft een goede beeld- en geluidskwaliteit, maar geen noemenswaardige extra’s.
Aanvullende informatie:
Ierland, 2003
Speelduur: 93 minuten
Regie: Aisling Walsh
Scenario: Patrick Galvin, Kevin Byron Murphy en Aisling Walsh
Muziek: Richard Blackford
Fotografie: Peter Robertson
Met: Aidan Quinn, Iain Glen, Marc Warren, Dudley Sutton
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 5.1
Label: ART film AFD005
Distributie: Filmfreak
Website: www.filmfreaks.nl
