Het is een schijfje om lang zoet mee te zijn. In totaal duurt het ruim drie uur om alles wat er op staat af te draaien. Het programma bestaat uit drie delen: een uitvoering van diverse vocale werken van Byrd, opgenomen bij kaarslicht in de Tewkesbury Abbey, een BBC documentaire waarin diezelfde opnamen als illustratie dienen bij een biografisch portret van de componist, waarin de religieuze situatie van zijn tijd centraal staat, en tot slot een audiogedeelte waarin delen van eerdere CD`s van The Tallis Scholars te beluisteren zijn. In de documentaire verklaart presentator Charles Hazlewood de bijzondere relatie tussen William Byrd, de grootste componist uit de renaissancetijd en een van de belangrijkste componisten uit Engeland ooit, en zijn werkgeefster, koningin Elizabeth I. Het is opmerkelijk dat ze juist de katholieke Byrd aanstelde om religieuze muziek te componeren, in een tijd dat de Engelse reformatie juist de Anglicaanse kerk tot staatsgodsdienst had verheven. De protestantse Elizabeth had zo haar motieven om muziek, aanvankelijk verboden in de protestantse kerk, te promoten, leren we van de opgevoerde `talking heads` die de prachtige klanken van The Tallis Scholars onderbreken. Byrd voer er, al schipperend, wel bij. De gespletenheid van zijn situatie en de spanning die daar uit voortkwam droegen bij tot de kracht van zijn muziek, die ook een omvangrijke hoeveelheid instrumentaal werk omvat.
De documentaire is interessant om een keertje te bekijken, maar waar het eigenlijk om gaat is de muziek. De hemelse klanken komen echt voort uit gewone mensenkelen, zo zien we bijna tot verbazing. In opperste concentratie zingt het niet meer piepjonge gezelschap - ze staan al een kwart eeuw aan de top - de complexe, veelstemmige motetten. Sereen, zonder enig vibrato en loepzuiver. Prachtig. Hoogtepunt is de fenomenale Mass for four voices die het `concert zonder publiek` afsluit. Met het 5.0 surround geluid zit je helemaal tussen de zangers in. Zelfs over een uitmuntende DVD valt nog wel iets kritisch op te merken, al gaat het om details. Het als bonus toegevoegde audiomateriaal, dat naast missen van Byrd ook stukken van Palestrina en Tallis bevat, speelt niet handig af. Je moet ieder stuk apart aanklikken, er is geen mogelijkheid alles achter elkaar door te spelen. Bij de missen moet zelfs ieder deeltje afzonderlijk geactiveerd worden. Verder ontbreekt het bij klassieke uitgaven gebruikelijke boekje met toelichtingen. Hierdoor is het soms gissen naar detailinformatie als opnamedata. Maar goed, wie maalt er om data bij zulke schitterende muziek?
Aanvullende informatie:
Speelduur: Uitvoering 72 minuten, Documentaire (Catholic composer and a
Protestant Queen) 69 minuten, Audio bonus 52 minuten.
Beeld: 16:9, anamorf
Geluid: Dolby digital 5.0 en stereo
Ondertiteling: Engels, Duits, Spaans, Frans en Italiaans
Label: Gimell/BBC, GIMDP 901
Distributie: Challenge records
