De film Nobody Knows (Dare mo shiranai) is geïnspireerd door een krantenbericht dat Japan in 1988 schokte. Vier kinderen verbleven een half jaar in een appartement nadat hun moeder ze in de steek liet. Ze werden pas opgemerkt nadat één van hen van de honger stierf. Dit fenomeen, dat tegenwoordig veel vaker voorkomt dan destijds, werd door regisseur Hirokazu Kore-eda uitgewerkt in een indrukwekkende film, geheel vanuit het perspectief van de kinderen gemaakt.

Om een flat te kunnen huren hangt de moeder een verhaal op bij de huurbaas. Haar man werkt elders, en ze heeft één zoon van twaalf, Akira. ’s Avonds worden de andere drie, elk van een andere vader, binnengesmokkeld in koffers. Ze zijn er vrolijk onder, vinden het allemaal een spelletje. De moeder, gespeeld door popster You, met een irritant, kinderlijk stemmetje, geeft de kinderen uitdrukkelijke instructies. Ze mogen niet naar buiten, en niet schreeuwen.

Ook niet naar school dus, maar dat is niet erg want vele beroemdheden zijn volgens moeder ook nooit naar school geweest. Al snel verlaat ze het huis, zogenaamd om te gaan werken. Geleidelijk blijft ze steeds langer weg, waarbij Akira geld krijgt om het gezin draaiend te houden. Er op aangesproken vertelt ze dat ze verliefd is. Als Akira cynisch antwoordt: ‘Alweer?’ wordt ze kwaad. Ze heeft toch ook het recht om gelukkig te zijn? De uitgesproken hoop dat de nieuwe vriend de vier kinderen op zal nemen wordt niet erg serieus genomen.

Als het geld opraakt probeert Akira nog hulp te vinden bij de vaders van de kinderen. Dat levert weinig op. Aangewezen op de restjes van een winkelier en de waterkraan in het park raakt het kindergezin heel geleidelijk in verval. Hulp wil Akira niet zoeken, want hij is veel te bang dat ze uit elkaar gehaald worden. Dat is al eerder gebeurd en het was vreselijk. Buitenstaanders komen nauwelijks in beeld. Er is een eenzaam meisje dat soms helpt, en een paar vrienden van Akira die komen gamen, maar al snel wegblijven omdat ze het vinden stinken in het appartement.

Hirokazu Kore-eda is van huis uit een documentairemaker, en dat is net als in zijn eerder besproken film After Life goed te merken. Hij filmt zonder enige opsmuk, wijst geen schuldigen aan en vermijdt iedere sentimentaliteit. We volgen daarbij de vier seizoenen, waarin je de kinderen letterlijk ziet groeien. Hun spel is volstrekt natuurlijk, waarbij het ontroerend is dat zij ondanks alle ellende blijven spelen, dromen en verlangen als gewone kinderen. Ze hebben een enorme veerkracht, maar uiteindelijk breken ze toch. Kleine details zeggen daarbij vaak alles, want uitgesproken wordt er weinig. Tekenkrijtjes die opraken, kleren die verslijten. Het maakt Nobody Knows tot een perfecte film, die grote indruk maakt.

Het als bonus toegevoegde interview met de regisseur is een rommelig item. Je ziet de man Japans praten, hoort een Belg in het Engels een vertaling uitspreken, die je vervolgens in het Nederlands kunt meelezen. Het redelijk oppervlakkige gesprek dat meer dan een half uur duurt gaat slechts voor een klein deel over de film; After Life krijgt vreemd genoeg meer aandacht. De humanistische boodschap van Nobody Knows zelf laat aan duidelijkheid niets te wensen over, en de film staat gelukkig in een goede beeld- en geluidskwaliteit op de DVD.

Aanvullende informatie:
Japan, 2004
Speelduur: 140 minuten
Regie, productie, scenario en montage: Hirokazu Kore-eda
Camera: Yutaka Yamasaki
Art Direction: Toshihiro Isomi, Keiko Mitsumatsu
Muziek: Gontiti
Met: Yûya Yagira, Ayu Kitaura, Hiei Kimura, Momoko Shimizu, Hanae Kan, You
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 2.0
Uitgave: Total Film