Op de Noordpool ligt al geen ijs meer, maar in Mongolie zijn er nog resten van zoiets als traditie, al ligt ook daar beton op de loer. Het Belgisch-Amerikaanse koppel Peter Brosens en Jessica Woodworth maakten al enkele documentaires in het ongerepte land, maar besloten nu hun fascinatie vorm te geven in een speelfilm. De traditie van het sjamanisme gaat daarin de confrontatie aan met moderne bedreigingen. 
Oorspronkelijk zou deze film een poetische documentaire worden over de Russische luchtvaart tijdens de bezetting van Mongolie. Een restje van dat idee is nog te vinden in het begin van Khadak, waarin hoofdpersoon Bagi geïntroduceerd wordt als zoon van een piloot, die neerstortte omdat hij zijn lotsbestemming ontkende.
Jij bent net als hij, zegt de stem. Je grootouders roepen je. Na een epileptische aanval komen de bovennatuurlijke gaven van Bagi onmiskenbaar aan het licht. Hij moet nodig naar de sjamane om te voorkomen dat hij net als zijn vader door de voorouders meegenomen wordt. Ondertussen wordt het winterse nomadenleven grondig verstoord door mysterieuze plaag. Iedereen wordt gedeporteerd en gedwongen in een mijn te gaan werken.
De nomandentent wordt verruild door een naargeestig Russisch flatgebouw, beter geschikt om vanaf te springen dan om in te wonen. De kernzin wordt door grootvader uitgespoken: wat zijn wij toch slecht in staat onszelf te verdedigen. De tot wanhoop gedreven Bagi redt een knappe kolendievegge van de dood, en ontdekt, na ingrijpen van de sjamane, dat de plaag een verzinsel was om de nomaden van het land te krijgen.
Niet alles in Khadak is meteen te duiden, en dat is maar goed ook. Zoals Brosens in de als bonus meegeleverde making of documentaire zegt: als alles uitgelegd wordt is er niets sacraal meer. Vaak lopen de dagelijkse realiteit, het politieke statement tegen de vernietiging van het land (de wereld) door de hebzucht van de mens en de paranormale visioenen van Bagi in elkaar over. De kijker mag aan het werk om er chocola van te maken.
In het schitterende, bevroren landschap levert dat beelden op van een ongekende schoonheid. Zo is er een belangrijke rol voor een boom met een blauw lint, die we op verschillende plaatsen in het landschap tegenkomen. Het woord Khadak staat voor dit blauwe lint, een symbool voor de lucht, erg belangrijk in de Mongoolse cultuur.
Naar mate de film vordert wordt het narratieve minder belangrijk, en gaat de stijl over in wat Brosens ‘ervaringscinema’ noemt. Een goed woord: kijken naar Khadak is niet minder dan een belevenis en de visioenen zijn overweldigend. Soft of moralistisch wordt de film nergens. De prachtige, onder barre omstandigheden gedraaide beelden en fraaie soundtrack dragen sterk bij aan de grote indruk die deze film maakt.
Aanvullende informatie:
Belgie/Nederland, 2006
Speelduur: 99 minuten
Regie en scenario: Peter Brosens en Jessica Woodworth
Productie: Heino Deckert, Joost de Vries en Peter Brosens
Camera: Rimvydas Leipus
Montage: Nico Leunen
Art direction: Ariunsaikhan Davaakhuu
Muziek: Altan Urag, Dominique Lawalrée en Michel Schöpping
Met: Khayankhyarvaa Batzul, Byamba Tsetsegee
Extra: The Making of Khadak (28 minuten)
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1
Label: Contact Film
Distributie: de Filmfreak
Website: http://www.khadak.com
