Westerse vogelkijkers in het regenwoud zijn ook een beetje aapjeskijkers. In de openingsbeelden wordt een groepje echte Indianen in traditionele outfit gespot. Als het bootje met toeristen voorbij is worden de T-shirts verveeld weer aangetrokken en keert men in de laadbak van een vrachtwagen terug naar huis. De gemeenschap is gedemoraliseerd en wordt geteisterd door een golf van zelfmoorden.
Stamhoofd Nadio besluit een kamp op te slaan op het traditionele grondgebied. Alleen is dat geen woud meer maar een sojaplantage. Verre van ideale omstandigheden om de oude levenswijze in ere te herstellen.
We volgen twee jongens. De een, zoon van Nadio, laat zich verleiden op het land van de sojaboer te gaan werken, met dramatische gevolgen. De ander, Osvaldo, ontwikkelt zich tot sjamaan, maar valt tegelijk ook voor de dochter van de boer. Romeo en Julia zijn dan even niet ver.
Voormalig activist en kleuterleider van Chileens-Italiaanse afkomst Marco Bechis toont het onrecht waaronder de traditionele oerwoudbewoners gebukt gaan indringend maar genuanceerd. Echte Guarani-Kaiowà indianen werden geschoold tot filmacteur. Niet allemaal hebben ze evenveel talent, maar over het algemeen pakt de keus om op locatie met een locale cast en crew te werken heel goed uit. Niet vreemd dat de film het erg goed deed op het filmfestival van Venetie, waar de Gouden Leeuw net misgelopen werd.
Nadrukkelijk moralisme en aangedikte dramatiek worden ondanks alle engagement zorgvuldig gemeden, wat Birdwatchers tot een prachtige film vol sterke scènes maakt. De hypocrisie van de boeren wordt verbeeld in het dramatisch slot. Wegkijken als het er op aan komt, dat kunnen we in het westen ook erg goed. Wie toch iets wil doen kan met steun terecht bij het fonds voor de Guarani. Toelichting is te vinden in een meegeleverd boekje vol informatie over de filmproductie en de indianen.
Aanvullende informatie:
Italie/Brazilie, 2008
Speelduur: 103 minuten
Productie en regie: Marco Bechis
Scenario: Marco Bechis en Luiz Bolognesi
Camera: Helcio Alemao Nagamine
Montage: Jacopo Quadri
Art direction: Clovis Bueno, Catarina Giargia
Muziek: Andrea Guerra
Met: Abrísio da Silva Pedro, Alicelia Batista Cabreira, Ademilson Concianza Verga
Uitgave: Cinemien/Homescreen
Beeld: 1:2,35 anamorf
Geluid: DD 2.0
Website: http://www.birdwatchersfilm.com