De hoofdtelefoonmarkt 'boomt' als nooit tevoren. Een logisch gevolg daarvan is dat het productaanbod de laatste tijd explosief gegroeid is. Daarbij valt op dat er naast de bekende merken ook heel wat nieuwe namen in de winkelrekken te vinden zijn.

Feit is dat het een hele klus geworden is om de betere hoofdtelefoons te onderscheiden van de minder goede exemplaren. In deze koopgids leggen we uit waar je op dient te letten als je zinnens bent om binnenkort een nieuwe hoofdtelefoon aan te schaffen...

Om te beginnen kan je je afvragen wat het verschil is tussen een hoofdtelefoon voor onderweg en eentje voor thuis. Wel, eigenlijk is dat verschil er niet. Niet echt. Toch zeker niet in technisch opzicht. Je kan een 'voor onderweg' model dus perfect thuis gebruiken en andersom. Aan de andere kant zijn er wel degelijk een aantal eigenschappen op te noemen die maken dat een hoofdtelefoon specifiek geschikt is voor onderweg. Zo is een 'voor onderweg' hoofdtelefoon in regel compacter dan een model voor thuis. Daarbij kan zo'n hoofdtelefoon vaak opgevouwen worden en/of kan de hoofdband ingeschoven worden. Een ander onderscheidend punt is noise cancelling.

Deze technologie zorgt ervoor dat storende omgevingsgeluiden - denk aan dreunende vliegtuigmotoren - geweerd worden. Thuis heeft noise cancelling weinig zin, maar in een onderweg situatie des te meer. Tenslotte speelt ook het fashion element een rol. Want vaak genoeg wordt de beslissing om te kiezen voor hoofdtelefoon x of y gedeeltelijk gebaseerd op de uitstraling en de looks. Als het om een hoofdtelefoon gaat die je (vooral) onderweg wil gebruiken, is dat fashion element natuurlijk weer net iets belangrijker dan wanneer je een hoofdtelefoon koopt waarmee je de woning niet verlaat.

Wat de kabellengte betreft, moet je je realiseren dat een hoofdtelefoon die voor draagbare toepassingen ontwikkeld werd, vaak met een vrij korte kabel geleverd wordt. Lang genoeg om hem te verbinden met de smartphone of de mp3-speler in je broekzak, maar vaak niet lang genoeg om hem bijvoorbeeld thuis bij de tv te gebruiken. Je bent dan immers verplicht om veel te dicht bij het scherm te gaan zitten. Wel kan je in de handel altijd nog een verlengkabeltje voor je hoofdtelefoon kopen om dat probleem te tackelen.

Vroeger werden hoofdtelefoons voor thuisgebruik steevast geleverd met een ‘full size’ jack-stekker (diameter 6.35 mm) aan het uiteinde van de kabel. Hoofdtelefoons voor onderweg werden uitgerust met een minijack stekker met een diameter van 3.5 mm. Tegenwoordig worden de beide jack varianten vrolijk door elkaar gebruikt. Hoe dan ook kan het wel eens voorvallen dat je een hoofdtelefoon met een minijackstekker wil aansluiten op een full size jack hoofdtelefoonpoort of vice versa. In zo’n geval biedt een verloopstekkertje – vaak wordt dit ook meegeleverd met de hoofdtelefoon – uitkomst.

Wat is écht belangrijk?
Eenvoudig gezegd zijn er zes zaken die belangrijk zijn als je een hoofdtelefoon voor onderweg wil aankopen: de geluidskwaliteit, de geluidsisolatie, het draagcomfort, de eventuele aanwezigheid van interessante extra's, de afmetingen en de looks. Dat laatste is en blijft uiteraard een persoonlijke kwestie. Bijgevolg heeft het weinig zin dat we er hier veel aandacht aan besteden. Wel is het verstandig om je de vraag te stellen of de associatie van een hoofdtelefoon(merk) met één of andere Bekende Persoon - er is dan niet noodzakelijk een direct verband met de looks, maar alleszins wel met het imago - er al dan niet toe leidt dat het budget voor de R&D en de productie van zo'n hoofdtelefoon lager ligt dan bij een hoofdtelefoon(merk) die zich niet beroept op de associatie met een Bekende Persoon. Feit is dat Bekende Personen zich niet met een zakcentje tevreden stellen als het op een dergelijke deal aankomt…

Geluidskwaliteit
Het spreekt voor zich dat de geluidskwaliteit de belangrijkste eigenschap is van een hoofdtelefoon. Al is dat stiekem toch niet helemaal waar. Want wat ben je met een hoofdtelefoon die uitstekend klinkt, maar die zo hard op je oren en/of schedel drukt dat je hem niet langer dan een kwartier op je hoofd kunt verdragen? Precies. Maar we hadden het over de geluidskwaliteit. Het is de bedoeling dat een hoofdtelefoon alle frequenties - van hoog tot laag - op een evenwichtige manier kan weergeven.

Als dat niet het geval is kan het geluid schreeuwerig klinken (als er teveel hoge- en middentonen zijn in verhouding tot het laag) of juist boemerig en dreunend (als er teveel lage tonen zijn in verhouding tot het hoog en het mid). Een ander belangrijk punt is de stereo afbeelding. Die zal sowieso nooit het niveau halen van die van een goed opgesteld luidsprekerpaar, maar de ene hoofdtelefoon doet het wel beter dan de andere.

De impedantie van een hoofdtelefoon – die kan hoogohmig (waarden van ongeveer 200 tot 600 Ohm) of laagohmig (van ongeveer 16 tot 32 Ohm) zijn – is een belangrijke factor. Het is namelijk zo dat de versterker die de hoofdtelefoon aanstuurt – in een draagbare situatie gaat het dan meestal om het versterkertje in een smartphone of een iPod of iets dergelijks – een uitgangsimpedantie hoort te hebben die hooguit 1/8ste bedraagt van de impedantiewaarde van de hoofdtelefoon. Als het meer is dan dat, zal dat leiden tot aanzienlijk meer harmonische vervorming.