Geloof, hoop en liefde vormen een belangrijke drie-eenheid in het katholieke geloof. En dat geloof staat helemaal centraal in het tweede deel van Ulrich Seidl’s veelbesproken trilogie Paradies. Anna Maria is de zus van Teresa, de vrouw die in Liebe op seksvakantie ging. Anna Maria wijdt haar vrije weken ook aan de liefde. Die bevindt zich niet in Afrika, maar hangt gewoon thuis aan de muur, aan een kruis.
Ze gaat erg ver in haar liefde. Naast de routine van zelfkastijding en het bidden met een groepje gelijkgezinden (de ‘stoottroepen van de Heer’, die Oostenrijk weer katholiek gaan maken) besteedt ze haar vakantie aan het bezoeken van veelal uit andere landen afkomstige mensen met haar Mariabeeld, om de blijde boodschap te verspreiden. Dat levert even hilarische als ontluisterende taferelen op, als altijd bij Seidl gefilmd in statische, symmetrische kaders. Verlokkingen op seksueel en alcoholisch gebied die ze ontmoet hebben geen vat op haar.
Na een half uur is er een verrassing. Er blijkt een echtgenoot te bestaan. Nabil, een verlamde islamiet die twee jaar weg was, maar nu ineens weer op de bank ligt. Een plaatsje in bed kan hij wel vergeten, want Anna Maria houdt nu alleen nog van Jezus, die haar ook op seksueel gebied bevredigt, zo kunnen we vaststellen als ze zich met het kruisbeeld masturbeert. Ze verzorgt haar man op mechanische wijze, van enig gevoel is geen sprake. Belangrijkste is dat haar steriele woning niet vies wordt.
Tussen Nabil en Anna Maria loopt het gestaag uit de hand. Ze is gewoon een hoer, net als alle Oostenrijkse vrouwen, laat Nabil weten. Zo erg escaleert de boel dat de liefde van Jezus er uiteindelijk aan moet geloven in een slotscène die de thema van de film, geloof, geweldig knap in perspectief plaatst. De ultieme ontluistering.
Mensen zijn vreselijke wezens in het universum van Ulrich Seidl, maar je kunt wel om ze lachen. Die bruine, supersaaie interieurs alleen al. Hoofdrolspeelster Maria Hofstätter durft heel ver te gaan in haar vertolking. Het levert weer een buitengewoon ongemakkelijke film op die veel stof tot nadenken oplevert, want wat Seidl toont is slechts een puntje van de ijsberg die hij knap suggereert.
Aanvullende informatie:
Oostenrijk, 2012
Speelduur: 113 minuten
Regie en productie: Ulrich Seidl
Scenario: Ulrich Seidl en Veronika Franz
Camera: Edward Lachman en Wolfgang Thaler
Montage: Christof Schertenleib
Art direction: Veronika Franz
Met: Maria Hofstädter en Nabil Saleh
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1
Uitgave: Lumière / EYE
