REVIEW

Paradies: Liebe

Films zijn in staat samenlevingen een spiegel voor te houden. De Oostenrijkse filmmaker Ulrich Seidl kan dat als geen ander. Een akelige lachspiegel is het, als we met de alleenstaande Oostenrijkse Tessa op vakantie gaan naar Kania. Sekstoerisme voor vrouwen, een controversieel onderwerp.


Het is niet eens seks wat Tessa zoekt. Een beetje aandacht, dat zou al mooi zijn. De knapperds staan netjes achter een touwtje op het strand opgesteld. Zodra een van de toeristes over het touw stapt is ze overgeleverd aan de mannen die zich voordoen als opdringerige verkopers. Tessa is eerst nog afhoudend en verlegen, maar geleidelijk laat ze haar schroom vallen. En als het dan net gezellig wordt met zo’n mooie jongen, hoe onhandig ook als minnaar, komt hij met allerlei financiële rampverhalen en verzoeken op de proppen die de droom van liefde wreed onderuit halen.

Ondertussen is de manier waarop de vrouwen met de zwarte mannen omgaan tenenkrommend neerbuigend. Onwillekeurig schiet je voortdurend in de lach, om je daar meteen weer schuldig over te voelen. De liefde als een zakelijke transactie, waar beide partijen ieder hun eigen belang nastreven, met de geschiedenis van het kolonialisme als achtergrond. Het leidt tot schrijnende taferelen.

Ulrich Seidl heeft een bijna pervers oog voor de absurditeit van het alledaagse leven, zowel in zijn documentaires als in zijn speelfilms (Hundstage, Import/Export). De situaties en de manier waarop hij ze filmt in superstrakke, symmetrische beelden zijn lachwekkend en ontluisterend tegelijk. Toch oordeelt hij niet. Alle partijen hebben hun legitieme belangen, de machtsverhoudingen zijn niet zo scheef als ze lijken. En tussen alle lelijkheid door filmt hij Tessa ook prachtig, naakt slapend onder een klamboe.

Liebe is het eerste deel van een drieluik, te volgen door Glaube (over de extreme geloofsbeleving van de zus van Tessa) en Hoffnung (waarin Tessa’s dochter probeert af te vallen). Oorspronkelijk waren ze bedoeld als verschillende verhaallijnen in één film, maar Seidl had te veel materiaal voor één film. 

Zo verzorgd als de film is, zo klungelig is de bonus. Het interview met Seidl en hoofdrolspeelster Margarethe Tiesel is opgenomen op een terras, waar het door straatrumoer en microfoonopstelling nagenoeg onverstaanbaar is. Ondertiteling ontbreekt. Met enige moeite is te verstaan dat Seidl extreem goed voorbereid te werk gaat, maar uiteindelijk veel door zijn acteurs laat improviseren, waardoor het geheel authentiek overkomt. Tiesel bevestigt dat ze puur impulsief te werk ging. Het effect is onweerstaanbaar.

Aanvullende informatie:
Oostenrijk 2012, Duits/Engels gesproken
Speelduur: 116 minuten
Regie: Ulrich Seidl
Scenario: Ulrich Seidl, Veronika Franz
Camera: Edward Lachman, Wolfgang Thaler
Montage: Christof Schertenleib
Art direction: Andreas Donhauser, Renate Martin
Met: Margarete Tiesel, Peter Kazungu, Inge Maux
Extra: Interview (12 minuten)
Uitgave: Lumière/EYE


EDITORS' CHOICE