Kharma in Breda mag zich inmiddels internationaal gearriveerd beschouwen in de hifi-branche. Hun producten worden dan ook met enorm veel expertise, aandacht én liefde ontwikkeld en gebouwd, en bevinden zich stuk voor stuk in de hoogste regionen van de high end. Na een aantal welverdiende positieve recensies is het tijd geworden om de lezer kennis te laten maken met Charles van Oosterum, de man achter Kharma. Hifi.nl had een verrassend gesprek met hem waarin audio en techniek weliswaar steeds het uitgangspunt waren, maar waarin ook vele andere onderwerpen ter tafel kwamen die van cruciaal belang zijn voor de werkwijze en visie van Van Oosterum. 

Tijdens de autorit naar Breda reken ik uit hoe lang ik al bij Charles over de vloer kom. Het moet omstreeks 1990 zijn geweest dat ik voor het eerst binnenliep bij O.L.S. (Oosterum Loudspeaker Systems) zoals het bedrijf toen nog heette. Ik kocht er mijn eerste set zelfbouwluidsprekers. Dat is een bedrijfstak waar Charles al sinds geruime tijd afscheid van heeft genomen, maar hij was destijds wel de eerste in Nederland die niet alleen de units verkocht maar er ook kant-en-klare houtpakketten bij kon leveren. Een service die een zeer tijdbesparende factor voor de zelfbouwer was en die meer mensen dan ooit verleidde tot het zelf bouwen van luidsprekers. Een typisch voorbeeld van de vooruitstrevende visie van Charles. Een visie die hem overigens niet alleen veel goodwill bij zijn klantenkring bezorgde, maar die hem door de opgedane ervaring mede in staat heeft gesteld een eigen luidsprekerconcept te ontwikkelen waaruit de inmiddels legendarische Ceramique serie is ontstaan. 

Charles van Oosterum

In het artikel van collega René van Es is een groot deel van de historische achtergrond te lezen, die we ons voor dit gesprek dus grotendeels kunnen besparen. Maar aan het begin van het gesprek hebben we het onvermijdelijk toch even over de ontwerp-filosofie van Kharma. Die bepaalt namelijk de klankmatige huisstijl, en dat is toch waar je als luidsprekerbouwer op wordt afgerekend. 

“Geluid is toch eigenlijk een soort alchemie,” zegt Charles, “waarbij je uit en tweedimensionaal medium als een cd of lp met de luidsprekers een driedimensionale weergave moet zien te herscheppen die herkenbaar is voor de luisteraar en die als natuurlijk wordt beoordeeld. Ik heb echt alle denkbare systemen geprobeerd, elektrodynamisch, elektrostaten, magnetostaten, hoorns, noem maar op. Uiteindelijk concludeerde ik dat ik met een dynamisch systeem het dichtste bij het origineel kon komen. De luidspreker moet in staat zijn bepaalde vectoren in het geluid uit te zetten die een ruimtelijk beeld vormen dat de werkelijkheid benadert. Daar heb je een puntbron voor nodig, die met een dynamische luidspreker relatief eenvoudig te maken is. Maar een puntbron alleen is niet genoeg, je moet voldoende druk kunnen leveren, en ook dat gaat naar mijn mening het beste met een dynamisch luidspreker.”

De nieuwste creatie van Kharma: de Elegance DB7

“Ten tijde van O.L.S. heb ik ongelooflijk veel ontwerpen gemaakt, en toen ik een luidspreker had ontworpen die helemaal naar mijn zin was, leek het me tijd geworden om die onder een nieuwe naam op de markt te gaan brengen. Dat moest echt het paradepaardje worden. Ik herinner me niet meer precies hoe, maar op een gegeven moment kwam daarvoor de naam Kharma bovendrijven. Ik ga er van uit dat daar zeker wel een stukje spirituele bewustwording aan ten grondslag moet hebben gelegen. Karma, zoals je het woord origineel schrijft, heeft te maken met dingen als actie en reactie, wat je zaait zal je oogsten, eigenlijk alles omtrent lotsbestemming, in de meest holistische zin. Dat vond ik een mooi uitgangspunt voor een luidsprekermerk dat tot doel heeft de ultieme werkelijkheidsweergave te bereiken, want daarvoor geldt ook dat hoe meer research en liefde je ergens in stopt, hoe beter het resultaat kan worden. Een stukje van de mystiek van Kharma zit hem toch in die beginjaren, waarin ontzettend veel gepionierd is.”

Op mijn vraag waarom de naam van zijn bedrijf dan toch anders wordt geschreven, antwoordt Charles: “Ik heb die -h er om drie redenen bij verzonnen. Ten eerste omdat ik het woord er dan een stuk mooier uit vind zien, ten tweede vind ik het mooier klinken, het heeft een warmere en zachtere klank als je die -h mee uitspreekt, en ten derde is Kharma met een -h wel te deponeren, terwijl karma een internationaal filosofisch begrip is dat niet als merknaam kan worden vastgelegd. Achteraf blijkt dan ook nog eens dat we daardoor veel gemakkelijker terug te vinden zijn op internet. Mooi hoe dingen vaak als vanzelf in elkaar blijken te vallen...”