De merknaam Primare staat al vanaf het prilste begin in 1985, synoniem voor prachtige esthetiek en een zeer uitgebalanceerde en muzikaal aanstekelijke weergave. De befaamde Deense ontwerper Bo Christensen was één van de eerste mensen die aan de wieg stond van deze werkelijk unieke klanksculpturen en één van zijn allereerste ontwerpen in de vorm van de Primare 928 serie voorversterker, is zelfs tot de dag van vandaag het enige hifi component in het Kopenhagens museum van industriële kunst!
Inmiddels zijn we vele jaren verder en heeft Bo op ingenieur Bent Nielsen na, plaatsgemaakt voor andere getalenteerde ontwerpers. Gelukkig is daarbij ondanks een vereenvoudiging van de ontwerpen om zo een breder publiek te bereiken, wel altijd de bijzondere Primare ‘X’ factor behouden gebleven. Met de zeer recente introductie van de referentie PRE60 voor- en A60 eindversterker, zoekt dit Zweedse merk echter weer zijn originele (high-end) ‘roots’ op - met ronduit spectaculaire resultaten tot gevolg!
Het komt niet vaak voor dat bij het niet na kunnen komen van de aanlevertermijn voor testproducten, een importeur samen met de fabrikant besluit om de test om te buigen tot een heus fabrieksbezoek. Maar in geval van de gloednieuwe Primare PRE60 voor- en A60 eindversterker is hier toch daadwerkelijk heel bewust voor gekozen. In dit geval waren het vooral een hele reeks kleine aanpassingen in het ontwerp van het metaalwerk, die bij elkaar meer vertraging veroorzaakte dan mijn deadline voor dit artikel kon bolwerken. Om mij vervolgens toch de kans te kunnen geven deze producten als één van de allereerste audiojournalisten ter wereld nog vóór de High End 2014 show in München te kunnen beluisteren, werd door goede onderlinge communicatie alsnog slechts één week voor deze befaamde internationale show een fabrieksbezoek georganiseerd.
Primare
Mede doordat Primare pas een half jaar geleden van het 200 km noordelijker gelegen Växjö, naar het veel beter bereikbare en centraler gelegen Malmö is verhuisd, kan ik samen met ‘reisleider’ Martin Odijk van More Music voor dit bezoek op het dicht bij Malmö gelegen vliegveld van Kopenhagen landen. Na een voortvarende en rustige vlucht is het nog slechts een korte rit over de indrukwekkende Sontbrug met zijn maximale wegdekhoogte van maar liefst 57 meter boven het zeeniveau, om het bedrijfspand aan de Limstensgatan 7 te bereiken. Ik weet niet wat u zich voorstelt bij een merk als Primare, maar voor mijzelf had ik toch het idee van een soort van fabriek op een industrieterrein, met één of meerdere hallen waar lange rijen personeel de apparaten in verschillende voortgangsfasen aan het monteren was.
Maar niets blijkt minder waar te zijn. Want het desbetreffende industrie-terrein blijkt in de praktijk toch meer een opmerkelijk groen bedrijvenpark te zijn, waarbij het laagbouw Primare pand bijna naadloos in de omgeving opgaat. Omdat onze aankomst laat in de middag plaatsvindt, blijkt er bij binnenkomst tevens geen drukte maar juist een serene rust op de werkvloer te heersen. De inrichting bevat veel fris wit gesausde wanden, een licht houten parketvloer en een entourage die naast natuurlijke tinten, verder opmerkelijk knus en vooral prettig overkomt. Al snel worden we verwelkomd door ex More Music medewerker Siemen Algra die inmiddels alweer de nodige jaren bij deze Zweedse elektronicafabrikant in de functie van verkoop- en marketingmedewerker werkzaam is. Samen met vrouw en kinderen blijkt hij het nog steeds bijzonder goed naar de zin te hebben in dit stabiele Scandinavische land van rust, ruimte, reinheid en vooral prachtige natuur!
Ook al willen we gezien het inmiddels vrij late uur eigenlijk pas de volgende dag de ‘fabriekstour’ doen, voor ons vertrek naar het hotel krijgen we toch nog even een vluchtige glimp van het bedrijf zien. Wat mij daarbij eigenlijk meteen opvalt, is naast de relatieve kleinschaligheid, de ‘schok’ als blijkt dat er eigenlijk helemaal niets in dit pand zelf wordt geproduceerd! Met andere woorden zijn het alleen de ontwerpfase en bepaalde gespecialiseerde reparaties die in dit onderkomen worden uitgevoerd en is de productie heel bewust bij enkele andere zeer gespecialiseerde Zweedse bedrijven en voor de goedkopere modellen Aziatische ondernemingen ondergebracht. Een werkwijze die tegenwoordig overigens bij veel meer bedrijven eerder gemeengoed dan afwijkend is.
Fabriekstour
Na een verkwikkende nachtrust en een goed Zweeds ontbijt, vertrekken we de volgende ochtend al vroeg richting Primare. Dit keer is wel iedereen present en ontmoeten we naast de overige medewerkers, ook topontwerper Bent Nielsen en directeur Lars Pedersen. Al snel ontstaan aan de koffietafel de eerste gesprekken en blijkt Lars naast een bijzonder aardige persoonlijkheid ook over de nodige humor en ontzettend veel parate feitenkennis te beschikken. In een later stadium van ons bezoek praat ik wat langer met hem, maar eerst neemt Siemen ons mee voor een uitgebreide fabriekstour. In het lichte en ruime magazijn is zoals het een goede fabrikant betaamt, van ieder model voldoende voorraad aanwezig om de wereldwijde distributeurs in een zo kort mogelijke tijd van de gevraagde modellen te voorzien.
Naast de op de diverse magazijnstellingen netjes gestapelde dozen, valt mij het volgende moment in een ander deel van deze opslagruimte, het grote aantal verrijdbare racks vol met nieuwe apparaten op. Siemen ziet meteen mijn vragende blik en verklaart: ‘Letterlijk ieder product wat hier ‘vers’ geproduceerd binnenkomt, wordt voordat het weer de deur uitgaat echt volledig gecontroleerd. Bij Primare nemen we dus niet hier en daar maar een enkele steekproef, maar hebben we voor ieder model afzonderlijk een zelf ontwikkelde, volledig geautomatiseerde kwaliteitscontrole ontworpen! Je vraagt je nu natuurlijk af waarom we dat bij letterlijk ieder apparaat doen. Feitelijk is dit vooral ontstaan door vervelende uitvalproblemen die alweer een behoorlijk aantal jaar geleden bij enkele van onze toeleveranciers speelden. Doordat al snel ons eigen gevoel voor kwaliteitsbesef werd overschreden, staken we om verdere klachten te voorkomen, veel tijd en moeite in het ontwikkelen van op maat gesneden eigen testprotocollen.
