Ruim een jaar geleden had ik het genoegen te mogen luisteren naar het grootste systeem uit de Aria-serie van Focal, de Aria 948, die met zijn omvang nogal huiskamervullend was. Niettemin kon de conclusie niet anders zijn dan dat Focal met zijn nieuwe conusmateriaal (Flax) een weg is ingeslagen die regelrecht leidt naar hogere audiosferen.
De verfrissende Franse kijk op weergave kwam nogal onverwacht voor mij, terwijl ik meer dan 15 jaar met Focal heb gespeeld. Anders dan anders en vooral een vooruitgang, met een ongekend scherpe prijs. De lijn is doorgezet en ik prijs mij gelukkig, wederom één van de eersten te zijn die de laatste en kleinste Aria-telg aan de tand mag voelen. Is de Aria 905 net zo verrassend goed als de grote broer?
Heel erg veel kun je aan een luidspreker in de budgetklasse niet meer veranderen om hem beter te maken dan wat de concurrent aanbiedt. Het kastmateriaal is negen van de tien keer MDF, de gebruikte componenten in een wisselfilter mogen niet te duur zijn, want die zie je niet en dan prijs je jezelf uit de markt. Hetzelfde gaat op voor bekabeling en stands. Wat resteert zijn de gebruikte units en in dit geval specifiek het gebruikte conusmateriaal. De 13 cm Focal woofer heeft een conus waarvan het basismateriaal bestaat uit vlas. Een zeer licht natuurproduct met een holle vezel die voldoet aan alles wat een luidspreker-ontwerper verwacht: licht in gewicht, nauwelijks rekbaar, zelfdempend en de vezels zijn lang. Door de enorme hoeveelheden vlas die beschikbaar zijn, kan Focal uit de beste soorten kiezen en het materiaal op dikte sorteren. In een wooferconus gaat een dikkere bundel vlas dan in de conus van een middentoon-unit. Tijdens de productie wordt het vlas omgeven door twee lagen glasfiber-materiaal met een dikte van maar 0,04 mm. Het resultaat is een zeer lichte conus, die gemakkelijk machinaal te fabriceren is, met een hoge stijfheid en lage kostprijs. Focal is al sinds jaar en dag bekend van de inverse dome tweeter. In de Aria-serie is het materiaal van de dome een legering van aluminium en magnesium en het 25 mm membraan wordt opgehangen in poron. Voor beide units is gekozen voor krachtige magneten om een rendement van 89 dB mogelijk te maken.
Het uiterlijk met de walnoothouten zijwanden is niet geheel in overeenstemming met mijn smaak, maar dat is persoonlijk. De (naar verwachting) chique uitvoering in zwarte lak was ten tijde van het schrijven nog niet beschikbaar. De baffle en de achterzijde zijn afgewerkt met leer, de bovenplaat is van glas. Een met magneten bevestigd frontje is standaard. De bijbehorende stand (meerprijs) heeft een met glas afgewerkte voetplaat en een aluminium zuil. Aan de achterzijde van de luidspreker vinden we een enkele aansluiting voor de luidsprekerkabel en op de voorzijde, onder de woofer, zit de reflexpoort. In het achterpaneel zit een voorziening om de Aria 905 aan de muur te kunnen hangen. De luidspreker zelf meet een bescheiden 334 x 212 x 245 mm en weegt net geen 6 kilo. De summiere technische gegevens melden een nominale impedantie van 8 Ohm met een minimumwaarde van 4 Ohm. Het frequentiebereik loopt van 60 Hz tot 28 kHz (+/- 3 dB) en het -6 dB punt ligt voor de woofer op 52 Hz. Voor de scheidingsfrequentie tussen de twee units koos Focal 2500 Hz.
Om een budgetluidspreker te beoordelen moet je als recensent een set samenstellen die in dezelfde klasse zit. Daarom werd eerst geluisterd met een Micromega MyAmp versterker die via een digitale ingang signaal ontvangt van een Naim UnitiQute die als netwerkspelers werkt voor de op een NAS opgeslagen FLAC, WAV en ALAC files. Een versterker van 2 x 30 Watt met ingebouwde digitaal-naar-analoog-converter die maar 499 Euro kost en veel grootser presteert dan je zult verwachten als je ziet hoe klein hij fysiek is. Een stap hoger is het aansluiten van de UnitiQute als compleet all-in-one systeem (1649 Euro). In hoeverre zal de Aria 905 meegroeien? Om tenslotte alle zeilen bij te zetten en als digitale, streamende bron een Bluesound Node te pakken, gekoppeld aan een NAD M51 DAC/voorversterker met Exposure 3012S2 monoblokken van elk 100 Watt (samen 4246 Euro). Kabels houd ik zo standaard mogelijk, AudioQuest voor digitaal en ethernet, Supra luidsprekerkabels en netsnoeren die netjes zijn afgeschermd maar niet meer kosten dan luttele tientjes. De Aria 905 plaats ik op de bijbehorende stands, netjes ingedraaid richting de luisterplek, op de korte zijde van de ruimte. Noodgedwongen slechts 40cm uit de muur, wel op ruim 75cm van de achterwand.
De importeur was zo vriendelijk om de Aria 905 alvast flink in te spelen, maar toch kwam de Aria 905 later nog verder los toen ik fors gas kon geven met de mono-eindversterkers. Maar voordat ik daar aan toe kom, mag de MyAmp aan de slag. Om in Franse sferen te blijven is de eerste CD die ik stream van Hélène Segara met de titel Quand L’Éternité, waar Hélène nummers zingt met een groot orkest en dat is voor een kleine versterker vaak niet heel gemakkelijk. De MyAmp heeft al eerder bewezen uitstekend om te kunnen gaan met lastiger werk en laat mij ook nu niet in de steek. Geluid komt goed los van de luidsprekers en zet een behoorlijk stereobeeld neer. De weergave van de lage tonen is terughoudend in deze opstelling, wat in een kleine ruimte vaak geen kwaad kan. Tenslotte is de Aria 905 juist gemaakt om ook in een kleine ruimte te presteren. Dat stereobeeld waar ik het net over had, is een overtreffende trap beter als ik overga naar Agnes Obel. Riverside zet zelfs stemmen op de juiste hoogte en laat de piano iets naar achteren geplaatst zijn werk doen, tussen de vocalen die Agnes allemaal zelf heeft ingezongen. Het geluid is lichtvoetig, aangenaam en goed genoeg om met veel plezier het luisteren in een studeerkamer mogelijk te maken.
