Net als bij veel andere commerciële takken van sport, is ook in de audiobranche vandaag de dag in toenemende mate een situatie ontstaan, waarbij de presentatie en het gezien worden van een product bijna belangrijker zijn dan de kwaliteit zelf. Hoe groter het marketingbudget en de stroom publicaties in de pers, hoe succesvoller een product vaak in de praktijk zal zijn. Toch zijn er gelukkig ook nog altijd merken en modellen die wel een (erg) goede kwaliteit leveren, maar zichzelf om verschillende redenen minder nadrukkelijk willen of kunnen profileren. Het Engelse ProAc is van deze tweede groep misschien wel de kampioen op het gebied van understatement firma’s. Aan marketing en de nieuwste waan van de dag wordt eigenlijk in het geheel geen aandacht besteed. Maar wel wordt gepoogd om al tientallen jaren op zeer consistente wijze de beste luidsprekers binnen een bepaalde prijsklasse te bouwen. Ook de ProAc Response D 30R streeft vanaf het allereerste moment in de luisterruimte naar dit heilige doel.



Ondanks de relatieve commerciële onzichtbaarheid, zal toch bij veel muziekliefhebbers bij het noemen van de naam ProAc wel ergens een belletje gaan rinkelen. In de meeste van die gevallen zal het dan waarschijnlijk om de Tablette gaan. Een kleine, relatief betaalbare maar tevens ook zeer natuurlijk klinkende monitorluidspreker, waarvan al 35(!) jaar geleden de eerste versie ten tonele kwam. Vandaag de dag is deze Tablette in zijn Anniversary editie met uiteraard wel heel andere units, een verder geëvalueerde behuizing en een ander wisselfilter, inmiddels alweer aan zijn negende incarnatie bezig. Een opmerkelijk feit in een branche waar nieuwe modellen zich soms nog sneller afwisselen dan een winkelier ze kan verkopen! Het in 1979 opgerichte ProAc is het geesteskind van Stewart Tyler, een bevlogen ontwerper met zeer veel ervaring en duidelijke ideeën waar een goed luidsprekerontwerp aan moet voldoen. De inmiddels al meer dan 20 jaar gevoerde Response reeks, is daarbij de middelste van het uit vijf series bestaande assortiment en staat synoniem voor topkwaliteit met huiskamervriendelijke afmetingen en een zeer goede prijskwaliteitsverhouding. De Tablette Anniversary is een op zichzelf staande monitor die een zo hoog mogelijke kwaliteit binnen een zo klein mogelijk oppervlak nastreeft. Terwijl de prestigieuze K en Carbon Pro serie tenslotte de compromisloze bovenkant van het merk vormen.

Response D30 R
Laat ik er maar niet omheen draaien en u maar meteen confronteren met de typerende eerste indruk die eigenlijk voor iedere ProAc luidspreker geld. Want naast het bijna volledig ontbreken van reclame en andere marketing uitingen, is op het eerste gezicht ook de vormgeving eigenlijk bijzonder (Engels) conservatief. Met andere woorden bestaat tot op heden ieder Proac model uit een met echt houtfineer afgewerkte rechthoekige kast van MDF. De hoeken en randen zijn daarbij maximaal haaks uitgevoerd, hoogglans kleurlakken zijn niet verkrijgbaar en zelfs het frontdoek wordt in plaats van onderhuidse magneetjes, nog steeds met insteeknokjes op zijn plaats gehouden. Toch moet ik u bekennen dat ik zelf eigenlijk helemaal niet zo’n probleem met deze behoudende uitstraling heb. Zeker als zo’n product dan ook nog eens een excellente afwerkingsgraad bezit en onderhuids ‘gewoon’ een volledig actueel en modern concept blijkt te zijn. Zo monteert ProAc bij dit uitmuntend netjes gefineerde 2-weg basreflex systeem, een volgens eigen specificaties vervaardigde 6 cm x 1 cm band-tweeter voor het hoog en een 16,5 cm koolstofvezel bas/midden unit voor het laag-/middengebied. De basreflexpoort straalt daarbij naar onderen tegen een op een vaste afstand van de kast gemonteerde houten plint. Een constructie die ik vandaag de dag steeds vaker tegenkom en in de praktijk de luidsprekers wat minder gevoelig qua plaatsing maakt.



Met zijn huiskamer vriendelijke afmetingen van 104,1 cm hoog, 21,5 cm breed en 26,6 cm diep (gewicht 27 kg), is de Response D 30R geen echt kleine, maar zeker ook geen overmatig grote verschijning. Naast het overbekende zwart essen, zijn de luidsprekers verder zonder meerprijs ook in mahonie, kersen en esdoorn verkrijgbaar. Visueel bijzonder vind ik de asymmetrische plaatsing van de tweeter. Een plaatsingsmethodiek die je vroeger veel meer tegenkwam en vooral aan de binnenkant voor minder baffle diffractie zorgt dan bij de tegenwoordig zo gangbare centraal geplaatste tweeter. Ook kan met name op de centrale luisterplaats bij een asymmetrische tweeterplaatsing doorgaans een groter stereobeeld worden waargenomen. Mindere punten zijn echter een stereobeeld wat vooral buiten de luisteras wat minder nauwkeurig en meer diffuus kan klinken. Ook opmerkelijk is de keuze dat ProAc bij de Response D 30R de consument laat kiezen tussen een 25 mm softdome tweeter of de in het testmodel gemonteerde bandtweeter. De softdome is daarbij € 250,- per stuk goedkoper en geeft doorgaans bij gebruik van een dynamische woofer zoals in deze Respons D 30, in absolute zin ook nog eens een betere totaalintegratie en een meer uniform afstraalgedrag. Maar de duurdere bandtweeter wordt natuurlijk niet voor niets aangeboden en zorgt op zijn beurt dan weer voor een onovertroffen snelheid en superbe transientweergave in het hoog en hoge middengebied. In de praktijk wordt dit doorgaans door veel luisteraars waargenomen als een wat meer open en transparant geluidsbeeld.



Erg positief vind ik de ronduit gemakkelijke aanstuurbaarheid van deze nieuwe ProAc loot. Want met een nominale impedantie van een uiterst vriendelijke 8 Ohm, 89 dB rendement en een aanbevolen versterkervermogen vanaf 10 Watt, is eigenlijk iedere kwaliteitsversterker geschikt. Er kan zelfs van mooie en zeer puur klinkende lage vermogens versterkerontwerpen (buis of klasse A solid state) gebruik worden gemaakt en dat is in mijn ogen een grote meerwaarde. Aan de achterzijde van de kast is een goed bereikbare bi-wiring luidsprekerterminal, die is voorzien van een kwartet robuuste Michell luidsprekerklemmen zichtbaar. Op zich niets mis mee zou u zeggen, maar minder is dat Proac voor een plaatsing hoog (pal achter de woofer) op de achterwand heeft gekozen. Ik kom dit af en toe wel eens meer tegen en vaak heeft het te maken met het feit dat het wisselfilter in de kast rechtstreeks op de luidsprekerconnectoren is bevestigd. Door de hoge plaatsing kan dan inwendig van zo kort mogelijke kabelverbindingen gebruik worden gemaakt. Vanuit fabrikantoogpunt een slimme keuze omdat deze hierdoor zo min mogelijk aan de vaak extreme trillingen en luchtcirculaties in de kast worden blootgesteld. Maar voor u als consument zorgt deze gedachtegang wel voor de noodzaak om met nog eens één extra meter luidsprekerkabel per kanaal rekening te houden! Als laatste is de kast aan de onderzijde nog voorzien van inslagmoeren om de bijgeleverde spikes kunnen huisvesten en is het wisselfilter zorgvuldig hardwired opgebouwd en voorzien van eersteklas componenten.