Er waait een nieuwe wind door het televisielandschap. De introductie van High Dynamic Range beelden is een belangrijke stap in de richting van steeds realistischer beeld. Hoe ziet de televisie van de toekomst er uit en welke technologie komt daar aan te pas? Een dossier uit het Grote AV-Jaarboek 2016-2017.
Een simulatie van HDR- (boven) en SDR-beelden
High Dynamic Range
Verbeteringen in beeldkwaliteit zijn dikwijls vrij subtiel. We denken dan bijvoorbeeld aan het verschil tussen Ultra HD en Full HD. Ja, de hogere resolutie is, zeker met het juiste beeldmateriaal, perfect merkbaar op een normale kijkafstand en een scherm van 50 inch of groter. Maar de stap van standaard definitie naar Full HD was veel groter. Hoe zit het met HDR? Die plaatsen we ongetwijfeld in de categorie van indrukwekkende verbeteringen.
Om te beginnen gaat HDR over een groter dynamisch bereik. In het geval van onze televisies betekent dat eigenlijk een hogere luminantie. Een typische lcd-tv heeft een maximale luminantie van 300 nits. Onderzoek van onder andere Dolby wijst uit dat we een significante verbetering krijgen in beeldkwaliteit als we dat maximum zouden optrekken naar 1.000, 4.000 of zelfs 10.000 nits. Dat licht is niet nodig in het volledige scherm, maar geeft reflecties van lichtbronnen (zoals de zon op water of metaal), schitteringen, en heldere hemels veel realistischer weer. Voorlopig zitten de beste televisies ergens tussen de 700 nits luminantie (LG 2016 OLED-tvs), tot 1.300 nits (Samsung SUHD-reeksen, Panasonic DX900-reeks), en zelfs 1.800 nits (Sony ZD9 - foto). En dat zijn al duidelijke verbeteringen.
Maar HDR biedt nog meer. Door de informatie anders te coderen is er ook veel meer zwartdetail zichtbaar. En dat is erg belangrijk want ons oog is zeer gevoelig voor subtiele wijzigingen in donkere tinten. Kerkers, nachtscenes, donkere binnenhuis-beelden lopen niet meer het risico om grote zwarte vlakken te zijn met hier en daar een lichtpuntje, maar beloven veel meer sfeer en detail te geven. Een interessant neveneffect is dat donkere scenes ook kleurrijker zullen worden.
Voor de beste resultaten moet de televisie uiteraard in staat zijn om die twee dingen te combineren binnen een beeld, waardoor je het effect krijgt dat je vandaag al ziet bij HDR-fotografie. Sterke contrasten met intense accenten, en toch perfect schaduwdetail.
