De CES 2017 is weer voorbij en dat betekent dat we de balans weer kunnen opmaken. Wat is er gepresenteerd op het gebied van audio en wat betekent dat voor het komende jaar? In dit artikel zetten we de belangrijkste ontwikkelingen en aankondigingen voor je op een rijtje.
Vinyl
Zoals verwacht stond de draaitafel weer volop in de spotlights. Niet alleen merken waarvan we het verwacht hadden, zoals Pro-ject met de nieuwe Essential III en de AT-LP3 van Audio-Technica, kwamen met nieuwe spelers. Nee, de grootste verrassing kwam uit de hoek van Mark Levinson, die voor het eerst sinds lange tijd weer met een draaitafel. De 10.000 kostende speler is ontworpen in samenwerking met VPI, die trouwens zelf ook twee nieuwe apparaten ter wereld brachten: de Avenger Plus en Prime Signature. Bovendien kwam Technics met nóg een variant op de immens populaire SL-1200GAE, de SL-1200GR.
Mobiele audio
Als we het nieuws vanaf CES mogen geloven wordt 2017 het jaar van de mobiele audio – er was namelijk nogal wat nieuws. Los van de met diamanten ingelegde Onkyo H900M en de nog onbetaalbaardere Utopia Tournaire van Focal werd er genoeg aangekondigd voor de doorsnee consument. Zo kwam Klipsch voor het eerst sinds de oprichting van het merk met (semi-)open hoofdtelefoons van natuurlijke materialen.
Toch voerden de draadloze hoofdtelefoons de boventoon. Sennheiser introduceerde bijvoorbeeld de eerste draadloze modellen in hun HD 4 serie, waaronder uiteraard ook een noise cancelling model. Ook Master & Dynamic kwam met een nieuw draadloos model. Audio-Technica kwam zelfs drie nieuwe modellen (niet allemaal draadloos) presenteren, waaronder het vlaggenschip SR9, een referentiemodel voor de bekabelde series.
Maar mobiele audio betekent natuurlijk niet alleen hoofdtelefoons: ook mobiele DACs en hoofdtelefoonversterkers waren vertegenwoordigd. Chord presenteerde bijvoorbeeld de Hugo 2, een directe verwant van de populaire en prijswinnende Mojo. Wil je iets minder uitgeven aan een mobiele DAC, dan kun je terecht bij Mytek, die voor relatief weinig geld een interessante DAC/hoofdtelefoonversterker presenteerde.
Hi-res audio
Hi-res audio moet beschikbaar worden ‘for the masses’, dat is de strekking van veel diensten en fabrikanten. Sony komt bijvoorbeeld met de NW-A35 Walkman, die DSD-formaten ondersteunt en ook nog eens draadloos kan afspelen. De prijs voor een hi-res speler tegenwoordig? Zo’n 200 euro.
Tidal stond, samen met onder andere Qobuz, natuurlijk al bekend om hun hi-res bestanden (FLAC in 44.1kHz/16-bit). Maar in 2017 gooien ze er nog een schepje bovenop: Met de nieuwe Master feature kun je streamen in 96kHz/24-bit. Oftewel, MQA.
Luidsprekers
Uiteraard is CES niet compleet zonder de nodige luidsprekers. Hoewel weinig mensen de nieuwe Lexicon SL-1 met 32 drivers in huis zullen halen, was het een absolute eyecatcher in Las Vegas. Hetzelfde geldt, vanwege de prijs, overigens voor de Enigma Veyron EV-2 van Kharma, waar we tijdens High-End München al kennis mee mochten maken.
De Triton Reference heeft met zijn tien drivers niet zoveel als de Lexicon, maar het is toch nog een stuk meer dan we gewend zijn. Met drie actieve en vier passieve subwoofers lijkt het ons dat het met het laag wel goed zit. Ook de Amadeus Philharmonica luidsprekers beleefden hun vuurdoop op CES 2017.
Ook de 4312SE van JBL werd goed ontvangen. Deze luidspreker lijkt rechtstreeks uit de wilde jaren ’70 te komen, uit de tijd dat JBL te vinden was in een groot gedeelte van de muziekstudio’s. Een must-have voor de echte retroliefhebber die op zoek is naar goed geluid. Tenslotte maakte de Performa3 Be van Revel zijn opwachting in Las Vegas. “De Performa3 Be concept loudspeakers brengen de vermaarde Ultima2 Beryllium tweeters naar de prijswinnende Performa3-lijn voor ongeëvenaarde prestaties,” vertelt Revel. In hoeverre dat waar is laten we nog even in het midden, maar alle aankondigingen zijn veelbelovend voor het komende jaar.
