Met de LSX zet KEF een draadloze speaker neer die alles in huis heeft om de kandidaat-Sonos-koper te verleiden: een beter geluid gebaseerd op diepe hifi-kennis, echte stereoweergave en een hip design. Sinds kort zijn de streamingopties uitgebreid met AirPlay 2, wat de LSX een nog sterker verhaal maakt.
KEF LSX actieve speaker
Wie op zoek is naar een draadloze speaker die zonder gedoe muziek afspeelt, komt snel bij een aantal grote namen uit. Is KEF daar één van? Misschien niet voor iedereen, maar het zou wel moeten. Want met de LSX heeft het Britse merk een zeer sterke uitdager voor nagenoeg alle speakers met streaming op de markt. Het leverde de LSX alvast deze zomer een EISA Award voor beste draadloze stereospeaker op.
Nu kan het zijn dat KEF een naam is die je eerder associeert met traditionele hifi-luidsprekers, wat niet vreemd is aangezien het bijna zestig jaar lang inderdaad net daarmee bezig was. Maar het merk sleutelt al geruime tijd aan draadloze luidsprekers met ingebouwde streaming. KEF wil natuurlijk ook iets bieden aan muziekliefhebbers die nu massaal vanwege het gebruiksgemak voor Sonos en Bose kiezen – maar dan wel iets dat trouw blijft aan de hifi-roots van het Britse icoon. Logisch, want net die diepe wortels ontbreken bij de meeste rivalen.
Slim ontworpen op vele vlakken
De LSX is een mooie illustratie van wat er dan mogelijk is: dit is een draadloze luidspreker die enkel een stopcontact nodig heeft om muziek te spelen - maar wel ontworpen aan de hand van de diepe audio-knowhow van KEF. Dat betekent betere drivers dan meestal het geval is, maar ook dat de LSX eigenlijk bestaat uit twee aparte luidsprekers die echte stereo leveren. Iets dat een doorsnee draadloze speaker in één doos niet echt doet – ook al staat er stereo op de doos - omdat stereoweergave nu eenmaal een paar luidsprekers vereist die op een zekere afstand van elkaar staan. We kunnen niet genoeg benadrukken hoe impactvol 'echte' stereo wel is. Het is iets waar je rekening mee moet houden als je de 1.200-euro kostende LSX-speakers vergelijkt met pakweg een Sonos Play:5. Ja, de Sonos kost minder, maar eigenlijk moet de vergelijking gebeuren met een paar Sonos-speakers, niet met één.
Voor wie dan spontaan denkt: “Ik wil geen pak grote luidsprekers in mijn kamer!”, is er goed nieuws. KEF koos bij de LSX voor een compacter ontwerp dat heel fraai is afgewerkt en goed in een interieur past. Er hoeft ook geen kabel tussen de twee speakers te lopen.
Dankzij de tekenpen van designer Michael Young ogen de LSX-speakers heel modern en hip in hun blauwe, rode of fraaie groen edities, en iets klassieker in de witte of zwarte uitvoeringen. Heel knap is het contrast tussen het mat afgewerkt, gebogen voorpaneel en het stofje met een hip patroon dat de zijkanten omhult. Mooier dan de meeste andere draadloze speakers? Zonder twijfel. In de doos vind je ook een slanke afstandsbediening voor het volume en om de ingangen te veranderen.
Meer heb je niet nodig
De LSX is bedoeld als totaaloplossing. Extra apparaten heb je niet nodig om naar muziek te luisteren, want je kunt vanuit meerdere bronnen naar de speakers streamen. Er zijn behoorlijk wat opties: vanuit de KEF Stream-app (voor eigen bestanden en Tidal), via Bluetooth, vanuit de Spotify-app, via AirPlay 2 of via de Roon-software. Omdat je via Bluetooth of AirPlay 2 eigenlijk alle mogelijke streamingdiensten kunt afspelen, is er eigenlijk geen enkele beperking op wat je kunt beluisteren.
Maar het draait niet enkel om streaming. In tegenstelling tot heel wat draadloze speakers komen de LSX-speakers ook met fysieke ingangen. Alle ingangen zijn gegroepeerd op de achterkant van één van de LSX-speakers, de zogenaamde ‘master’ (de andere speaker is de ‘slave’). Dankzij de optische aansluiting kun je heel makkelijk de KEF-speakers verbinden met je televisie, bijvoorbeeld. Door hun kleine formaat passen de compacte speakers netjes links en rechts van een tv-scherm, op een tv-meubel. Daarnaast is er een aux-ingang, wat je met een gepaste kabel kunt gebruiken om een muziekspeler of zelfs een draaitafel (met versterkte uitgang) aan te sluiten. De USB-poort levert enkel stroom (2A), wat voldoende is voor een Chromecast Audio – mocht je nog zo’n adapter van Google in huis hebben.
Nieuw is AirPlay 2
Een van de redenen om de LSX nogmaals te bekijken op HiFi.nl is toegenomen functionaliteit. Dat is nu eenmaal het voordeel van toestellen zoals deze: een software-update maakt ze beter. Sinds de lancering een klein jaar geleden is de speaker inderdaad nog verder geëvolueerd, onder meer door de toevoeging van Roon en – vooral – AirPlay 2. Dat laatste is significant omdat de KEF-speaker hierdoor heel makkelijk te bedienen is vanuit het AirPlay-menu dat je te zien krijgt als je in de rechterbovenhoek van je iPad naar beneden swipet. Als de LSX met het netwerk verbonden is, zie je hier de KEF-speaker verschijnen. Tik er op en automatisch hoor je de audio van apps via de luidsprekers afspelen. AirPlay 2 maakt dus de LSX compatibel met elke streamingdienst ter wereld – of toch elke dienst die over een iOS-app beschikt. Apple Music, Qobuz, Deezer, YouTube Music… dit maakt het wel heel krachtig.
AirPlay 2 maakt de LSX bovendien multiroom-compatibel. Je kunt immers de muziek van een app ook naar meerdere AirPlay 2-speakers tegelijkertijd sturen, bijvoorbeeld naar een set LSX-speakers in de keuken en een LSX-paar in de eetkamer. Dat gaat heel vlot. Qua geluidskwaliteit zit het goed, want AirPlay 2 verstuurt audio zonder verlies aan cd-kwaliteit door. Verkies je hi-resaudio, dan moet je een van de andere streamingopties gebruiken.
De kleinere broer
AirPlay 2 is een van de zaken die de LSX onderscheidt van zijn oudere broer, de LS50 Wireless. Dit iets oudere draadloze KEF-product deelt veel eigenschappen met de LSX, zoals de opstelling met twee aparte speakers. Maar de LS50 Wireless is een stukje groter, want honderd procent gebaseerd op de iconische passieve LS50-luidsprekers van KEF (let op het ontbreken van de Wireless-prefix). De LS50, op zijn beurt geïnspireerd op de bekende BBC-monitor, is een zeer gerespecteerde compacte luidspreker die je combineert met een (betere) versterker. Maar dat is een heel ander verhaal, meer bedoeld voor mensen die wel nog graag een hifi-set samenstellen uit meerdere apparaten en bekabelde luidsprekers.
Bij de LSX en de LS50 Wireless zit alle elektronica in de speaker zelf, waardoor versterkers werden ingebouwd die perfect aansluiten bij de driver. Doe er nog een scheut DSP-technologie bij, en je hebt een speaker die op elk volume een optimaal balans vindt tussen hoog en laag en zijn controle niet verliest als het wat luider wordt. De DSP of digital sound processing-chip laat ook toe om de klank aan de situatie aan te passen, wat kan via de KEF Control-app (zie verder).
Het grote geheim van KEF heet echter Uni-Q, wat de naam is voor de opmerkelijke speaker die bij de LSX centraal gemonteerd is. De Uni-Q ziet er niet enkel mooi uit met zijn centrale wave guide (die aan de kwartjes van een sinaasappel doet denken), maar is bovendien heel vernuftig. Het is een coaxiale driver, wat betekent dat het eigenlijk twee speakers in één verpakking is. De conus van de driver aan de buitenkant zorgt voor het middenbereik, terwijl het midden een aparte tweeter is die onafhankelijk van de omringende conus beweegt. Het knappe aan het Uni-Q-design is dat door die dubbele opstelling een groot deel van het frequentiebereik uit één punt komt, wat instrumenten veel natuurlijker doet klinken dan bij vele luidsprekers die meerdere aparte drivers gebruiken. Enkel de allerlaagste tonen komen van elders, via de baspoort aan de achterkant. KEF is niet de enige met coaxiale drivers, maar niemand heeft zoals de Britten er zo hun kenmerk van gemaakt. Nagenoeg alle speakers van het merk gebruiken een vorm van Uni-Q, van de betaalbare modellen tot de luxueuze Blade- en Muon-reeksen.
De LSX bezit overigens moderner hardware dan de LS50 Wireless. Daardoor kan de compactere KEF-speaker alles wat de LS50 Wireless kan, maar kan het ook meer. Naast AirPlay 2 is er bijvoorbeeld geen kabel nodig die loopt van één speaker naar het andere. De twee LSX-speakers werken volledig draadloos. Al kun je wel een kabel tussen de beide speakers leggen als je dat verkiest, bijvoorbeeld omdat je hi-resaudio wil beluisteren.
Twee apps
Bij de LSX horen twee apps. Je ontmoet de eerste, KEF Control, als je de speakers instelt. KEF Control wandelt je door een eenvoudig stappenplan om een verbinding te maken met je draadloos internet. Moeilijk is dit niet en de app stelt alles helder voor, ook als er iets fout gaat. In plaats van WiFi kun je ook werken met een ethernetkabel, dan wordt het instellen wel heel eenvoudig.
Eens de netwerkverbinding ingesteld is, ben je klaar om muziek te beluisteren. Maar toch het is de moeite om nog even in de KEF Control-app te blijven. Je kunt alles nog een beetje finetunen. Via het instellingen-icoon rechtsonder heb je namelijk de mogelijkheid om de klank van de speaker te optimaliseren voor jouw situatie. Klinkt dat overbodig? Net niet. Net zoals de meeste luidsprekers klinkt de LSX dicht bij een muur iets anders dan als de speaker verder weg staat. De eigenschappen van je kamer en de plaats waar je de speakers parkeert hebben gewoonweg een grote invloed op de geluidskwaliteit. Het is dus wel fijn dat KEF hier rekening mee houdt – en ook met het feit dat niet iedereen even veel weet over audio. Daarom kun je in de app finetunen op twee niveaus: Basic of Expert. Het eerste klinkt sommige misschien te simpel in te oren, maar door enkele sliders met een duidelijke functie (afstand naar de muur bijvoorbeeld, of grootte van de kamer) wordt de klank behoorlijk goed geoptimaliseerd, merkten we. De Expert-modus geeft je iets meer controle, wat vooral nuttig is als je een extra subwoofer instelt. Dan kun je zaken als de crossover-frequentie en sub-gain instellen. Handig is dat je instellingen kunt bewaren in een profiel. Je kunt meerdere aanmaken, wat handig is om te experimenteren. Via het hoofdscherm van KEF Control wissel je snel op elk moment tussen de verschillende profielen, zodat je zelf kunt bepalen wat je het best vindt klinken. De ene mens heeft nu eenmaal graag wat meer treble, de andere wat meer bassen.
De tweede app van KEF, KEF Stream, is eigenlijk optioneel te gebruiken. Je haalt het boven als je eigen bestanden vanaf een NAS of je mobiel toestel wil afspelen of via Tidal wil luisteren. Ben je echter een Spotify-liefhebber of gebruik je liever AirPlay 2 of Bluetooth, dan heb je KEF Stream helemaal niet nodig. Nog een optie nodig? Omdat de LSX DLNA-compatibel is kun je ook DLNA-spelerapps gebruiken, wat soms extra opties geeft. Onze favoriet op Android, BubbleUPnP, laat je niet enkel eigen bestanden afspelen over het netwerk, maar ook muziekbestanden op clouddiensten en vanaf Qobuz en Google Play Music. Het volume regelen kun je sowieso via de meegeleverde remote of via de verschillende apps. De LSX is trouwens eveneens Roon-compatibel, wat de muziekminnende fans van deze audiofiele software helemaal gelukkig zal maken.
Met optionele sub
Als je een blik werpt op de achterkant van de master-LSX, zal je merken dat er een uitgang voor een subwoofer is voorzien. Ondanks hun compact formaat zijn de LSX-speakers toch goed in het produceren van diepere bassen. De meeste mensen gaan dus geen nood hebben aan een extra subwoofer in de kamer.
Maar in een grote ruimte of als je een set LSX-speakers bij een tv gebruikt kan het net wel interessant zijn om een subwoofer aan het geheel toe te voegen. Niet alleen ervaar je dan diepere bassen (een sub kan veel lagere frequenties voortbrengen en met meer detail), de LSX-speaker krijgen dan meer ademruimte om de hogere frequenties correcter weer te geven. Bij sommige genres valt de meerwaarde meteen op. De diepere beats bij ‘Doin’ it Right’ van Daft Punk zijn met subwoofer uiteraard heel wat machtiger dan zonder, om maar iets te zeggen, maar ook het hectische deel van ‘Contact’ op hetzelfde DP-album blijft strakker. Wanneer we de LSX-speakers aan onze Samsung-tv verbinden via een optische kabel, ontdekken we opnieuw snel de meerwaarde van een extra sub.
Zonder subwoofer ontvang je al een mooie upgrade van je tv-geluid. De UniQ-drivers van de LSX-speakers doen spraak en dialogen veel helder klinken dan doorsnee tv-speakers, en ook bij muzikale soundtrack is de verbetering de moeite waard. Bovendien ga je van het flauwe stereobeeld van de tv-speakers naar een echt stereobeeld. Het is geen surround, maar toch nog een verrassende opstap qua beleving. Bij de geestige badkamerscène van ‘Paddington’ via Netflix – als de dwaze beer vreselijk hilarische dingen doet met tandenborstels en de wc – bevinden de geluidseffecten mooi rond het scherm. Dit klinkt al goed, maar we doen de subwoofer er graag bij om de actiescenes van een film als ‘Mission Impossible: Rogue Nation’ toch iets meer body en spektakel te geven.
Tip voor wie een LSX bij de televisie wil gebruiken: plaats wel de speakers netjes op gelijke afstand aan weerszijden van het tv-scherm. Het audiosignaal moet ook op ‘PCM’ zetten, want de Dolby Digital die Netflix standaard uitstuurt verwerkt de LSX niet.
Je merkt het, we hebben het scenario LSX plus sub effectief onderzocht. We vinden de combinatie van kleine speakers plus een subwoofer nu eenmaal heel effectief om een indrukwekkendere klank te krijgen. De sleutel tot de beste ervaring in dit geval is het goed afregelen van de speakers met de subwoofer, wat via de KEF Control-app relatief eenvoudig is.
Open en natuurlijk
Je kunt veel zeggen over design en uiterlijk, maar waar het uiteindelijk op neerkomt is dat het goed klinkt. De Uni-Q-driver maakt hier het grote verschil, want vergeleken met de meeste rivalen pakt de LSX je echt met zijn goede focus en coherentie. Muziek klinkt daardoor natuurlijk en emotioneler, zonder dat de fun-factor uit het oog verloren wordt. Je kunt de LSX bijgevolg met veel soorten muziek uit veel bronnen voeden, met een goede kans dat het wel prima zal klinken. Soms zelfs op verrassende wijze: een commercieel popalbum als ‘Sunshine Kitty’ van de Zweedse Tove Lo zal op een typische goedkope draadloze speaker misschien niet zo bijzonder overkomen, terwijl het op de LSX-speakers een pak boeiender wordt. Je krijgt de soms rauwe lyrics van bepaalde tracks op dit album heel frontaal aangeleverd, net zoals het bedoeld is.
Maar ook bij meer klassieke genres doet de Uni-Q-driver heel veel. Het speelse vioolwerk op ‘Foscarini’s Groove’ op I Bassifondi’s ‘Roma ‘600’ brengt de LSX toch wel heel fraai over, met melodieën die dartelend door onze kamer bewegen. Snaarinstrumenten (en vocals) doet KEF altijd wel prima, waardoor de Spaanse versie van ‘Hotel California’ van de Gipsy Kings – je wellicht bekend van de onvergetelijke Jesus bowling-scène uit ‘The Big Lebowski’ – geweldig uit deze kleine speakertjes rolt. Voor liefhebbers van muziek uit de zeventiende eeuw is Roma ‘600 trouwens een aanrader, want het slaagt wonderwel in zijn opzet: je de diverse muziekstijlen laten beleven die 400 jaar geleden zowel aristocraten als het gepeupel in Rome beluisterden. Wat we hier – gelukkig – missen is de verstopte klank van veel DSP-gestuurde compacte luidsprekers, er is een fris- en openheid die je associeert met duurdere luidsprekers (zoals de passieve LS50’s, bijvoorbeeld).
Omdat we ook de LS50 Wireless in de buurt hebben, kunnen we wel vergelijken om te ontdekken wat je krijgt als je een stukje meer uitgeeft aan de grotere versie van de KEF-speakers. Voor een groot deel zit de meerwaarde net in dat groter formaat, waardoor de bassen die uit de LS50 Wireless rollen dieper duiken én gedetailleerder zijn. Iets dat we zeker noteren als we de nieuwe retrospectieve verzamelaar van Jóhann Jóhannsson bovenhalen en het orgelwerk op het sfeervolle ‘The Miner’s Hymns’-album aanhoren. Tegelijkertijd blijft het straf hoe goed de LSX de immense soundscape van dit album vertolkt. En dat heeft zeker ook weer te maken met het feit dat we hier naar twee goed ontworpen speakers in echte stereo zitten te luisteren.
Conclusie
De KEF LSX is een van de beste draadloze luidsprekersets die je kunt kopen, zeker aan dit prijspunt. Het elegante, moderne design en de beschikbare kleuren maken deze compacte luidspreker ook één van de mooiste, fraai passend in de meeste interieurs. Maar bovenal klinkt het ook veel beter dan typische draadloze speakers. Daar heeft de UniQ-driver veel mee te maken, maar ook het feit dat het hier gaat om een echt stereosysteem. De ondersteuning van Roon naast Spotify Connect en AirPlay 2 maakt de LSX even interessant voor audiofielen als mensen die gewoon van hun muziek in een betere kwaliteit willen genieten. Een sub toevoegen is geen must, maar een aanrader voor wie meer spektakel bij films wil beleven en detail bij klassiekere muziek.
KEF LSX
1.199 euro | www.kef.com
Beoordeling 4,5 op 5
