De New Music Show in Brussel is de grootste hifi-show in België. Misschien mag dat niet verrassen, want zoveel andere grotere shows zijn er niet. Maar het is ook de combinatie van mainstream audiomerken, zoals KEF en Bowers & Wilkins, met meer exclusieve hifi-namen die deze beurs in het Courtyard Marriott-hotel aan de rand van de Belgische hoofdstad het bezoeken waard maken voor de audioliefhebber. Zoals altijd is de organisatie in handen van de grote New Music-winkel dicht bij het Flageyplein in hartje Brussel.
Als we het Courtyard-hotel binnenwandelen, worden we meteen begroet door de Grote Namen uit de hifi-wereld. De grote, open lobby bijvoorbeeld, is in handen in Pro-Ject, die voor de New Music Show exportmanager Günter Rathammer heeft ingevlogen. Het Oostenrijke merk pronkt zoals altijd met veel fraaie draaitafels, waaronder de goed ontvangen X1 en X2, en zijn lijn compacte audio-apparaten met Box Design. Maar even opvallend was de aanwezigheid van Music Fidelity, een merk dat Pro-Ject vorig jaar kocht. De bestaande producten van het Britse merk zijn blijven doorlopen, maar stilaan duiken er nieuwe toestellen op die in onder leiding van Pro-Ject-baas Heinz Lichtenegger tot stand zijn gekomen. Music Fidelity is echter niet plots een Oostenrijks merk geworden, want het oude team in het V.K. blijft aan de slag. Begin volgend jaar wordt het écht interessant qua Musical Fidelity, vermoeden we. Ook in de lobby te ontdekken: Supra Cables en de nieuwe Singature-lijn van Atoll.
De New Music Show speelt zich op meerdere verdiepingen af, met op verdieping één heel wat meer ruimtes dan op gelijkvloers. Vooraf wisten we al naar welke kamer we als eerste in een rechte lijn zouden stappen: die van Reference Sounds. We wisten namelijk al wat er zou staan – en dat was behoorlijk bijzonder (kostbaar). Wilson Audio-speakers met hun aparte drivers die naar je toebuigen staan al lang zeer hoog op ons ‘dit-zijn-de-beste’-lijstje, daar hebben voldoende demonstraties op High End München wel voor gezorgd.
In Brussel zou de Alexx staan, werd ons beloofd, aangestuurd door een Momentum-voorversterker en twee machtige Relentless-monoeindtrappen van Dan D’Agostino. Je bent er voor of je bent er tegen, als het gaat om de heftige designtaal van dit merk, maar voor die enorme wijzerplaten en de rauwe kracht die uit deze stalen monsters komen kun je alleen maar veel respect hebben.
Reference Sounds nam in elk geval geen risico’s, want ondanks het enorme muzikale vermogen van dit systeem schakelde de distributeur toch een bijkomende Progression Power Amp met twee Thor’s Hammer-subwoofers in. Die nam alle twijfels weg over het bestaan van een spectaculair diep basfundament. De naam ‘Thor’s Hamer’ zegt eigenlijk al genoeg; het zou ons niet verbazen als het nabij geleden NAVO-hoofdkwartier op een bepaald moment aan de lijn hing om te vragen wie met de artilleriestukken aan het spelen was.
De drie groten
Daarna is het terug naar de lobby. Dat wordt een kwestie van kiezen: noord, oost of west? Recht vooruit, in het noorden, heeft Savor Audio samen met Look en Listen een immense ruimte tot de nokken gevuld met begerenswaardige spullen van McIntosh en Audio Research, met aan de zijkanten een mooie display met Thorens-draaitafels. Look en Listen is namelijk relatief recent begonnen met het verdelen van de knappe platenspelers van het – nu weer – Duitse merk. Het geheel wordt afgewerkt met Sbooster en Lumin - en natuurlijk heel veel Sonus faber. Over een overdaad gesproken!
Dat McIntosh een zeker aantrekkingskracht uitoefent op de Belgische hifi-liefhebber, viel in Brussel absoluut te merken. Er liep constant volk binnen om te genieten van de fraaie McIntosh MA352 met de nieuwe Sonus faber Nova 3-vloerstaanders. We signaleerden zelfs een vader met zeer jonge baby op de arm die de versterker tot in de fijnste details wou bewonderen. Voor wie bezorgt is dat je op een hifi-event enkel grijze baarden tegenkomt, hier was dat duidelijk niet het geval.
Bezoekers die even bleven wachten in de Savor-ruimte konden een mooie vergelijking maken: eerst met het machtige 2-kilowattsysteem van McIntosh die de forse Sonus faber Lilium-speakers feilloos aanstuurden. Dit zijn niet de allerhoogste luidsprekers van de Italiaanse constructeur, maar ver van de top zitten ze niet. Daarna werd met de MA352 en de Nova’s. Binnen de assortimenten van McIntosh en Sonus faber spreekt je met die twee sets in zekere zin van twee uitersten, en dat is natuurlijk boeiend om te horen.
Gegeven de vele aandacht voor McIntosh vonden we het toch ook fijn dat er een derde demoset van Audio Research voorzien was, met een sleutelrol voor de Reference 160-versterker. Uiteraard met de kenmerkende handgrepen, wat dacht je? Het is een historisch belangrijk hifi-merk dat naar ons gevoel een klein beetje uit de aandacht is verdwenen en wel toe is aan een revival. Leuk dat het hier ook aan bod kwam, samen met Lumin en Thorens in de rol van digitale respectievelijke analoge bron.
McIntosh en co hadden een immense ruimte, maar Bowers en Wilkins overtroefde de Italiaans-Amerikaanse combine qua aantal vierkante meters die werd ingenomen. De Britten hebben dan ook heel veel te vertellen. Naast de bestaande 600-, 700- en 800-luidsprekerlijnen die in de picture blijven staan, zet het merk heel sterk in op de Formation multiroom-toestellen. Alles van Formation viel in Brussel te bewonderen, maar uiteraard was er ook Formation te beluisteren. Toen we de ruimte binnenliepen, vond net een fraaie demo van de Duo-speakers plaats. Dat trok veel aandacht, al viel het op dat ook veel hifi-liefhebbers geboeid de Michi-set aan de andere kant van de kamer bewonderden.
Niet zo verrassend, want er is wel wat buzz rond de Michi-merknaam. Na bijna 20 jaar afwezigheid is deze luxelabel van Rotel er weer. Afwisselend met de actieve Formation Duo-speakers werd er muziek gedraaid op een imposant systeem bestaande uit een Michi P5 Control Amplifier met een AKM-gebaseerd DAC-gedeelte en twee M8-monoblocks die op hun beurt een paar Bowers & Wilkins-vlaggenschepen van de nodige power voorzien. Power? Jawel, want elke M8 klasse AB-versterker levert 1.800 Watt (bij 4 Ohm) aan vermogen. Michi staat de komende maanden bij heel wat dealers in de schijnwerpers, dus als je geïnteresseerd bent ga je kansen genoeg hebben om ze zelf te beoordelen.
Jaja, Naim- en Neat-verdeler Latham wist ons goed te misleiden. Toen we de best grote ruimte binnenliepen en geconfronteerd werden met een wall of sound, bleken niet de centraal opgestelde Neat Ekstra-luidsprekers te spelen. Neen, de weergevers van dienst waren toevallig de supercompacte IOTA Alpha’s aangestuurd door een Uniti Atom. Bijzonder, want de IOTA Alpha is al bij al een nogal compacte speaker met een bijzonder design. Het is gemaakt om op de vloer te staan, met een woofer die naar beneden wijst en een afgekapte bovenkant zodat de tweeter en midrange schuin naar boven uitstralen. Eigenlijk is het een speaker voor kleinere woonkamers, wat het moedig maakte om ze toch even in te zetten (“een bezoeker wou ze echt horen”, hoorde we) in de zeer grote ruimte in het hotel.
Ontmoet de sterren
Dat Dali Benelux gaat voor de mooiste stand, dan hadden we al enkele weken geleden bij de iEar’ Show vastgesteld. In Brussel was de opstelling bescheidener, maar nog altijd heel boeiend. Je kon luisteren naar een mooie demo van de NAD M10-wonderdoos met de betaalbare en modern getekende Dali Oberon-vloerstaanders. Ook de twee primeurs van in Tilburg waren er opnieuw bij: de actieve Rubicon 2C-speakers die binnenkort op de markt komen en de T 778, een gloednieuwe AV-receiver van NAD die op een nieuw platform is gebouwd. Uiteraard met een groot scherm, BluOS ingebouwd, kamercorrectie van Dirac en MDC-slots voor toekomstige upgrades. Eentje om naar uit te kijken, welk prijskaartje er aan zal bengelen is nog onbekend.
Met Johan Coorg had KEF voor de nodige star power gezorgd. Wie bij de sympathieke Brit (met Nederlandse wortels) langsgaat ontdekt altijd nieuwe muziek, afgespeeld op de compacte maar toch groots spelende actieve LSX-speakers. Ook de R-reeks, die toch wel heel veel innovatie biedt voor een scherpe prijs, kwam aan bod. Bij het betreden van de ruimte kon je zelfs een kleine primeur ontdekken: een set LSX-speakers in de Soundwave Edition-design van Terrence Conran, met een mokkakleurige behuizing en een opvallend blauwpaarse waveguide rond de Uni-Q-driver. Heimelijk blijven we de olijfgroen-met-gouden-tweeter-editie van Michael Young toch de mooiste vinden. Maar goed, dat is dan weer een kwestie van persoonlijke smaak. KEF vertelt ons dat alle kleurversies van de LSX ongeveer in gelijke mate verkopen. De Soundwave-versie is echter vooralsnog niet in de handel te koop, tenzij via KEF zelf of via de premiumdesignwebwinkel van Conran.
Maar dat was niet alles wat KEF betrof op de New Music Show. Het Britse merk had eveneens iets heel leuks voor de surroundliefhebber in petto: een 7.2.4-opstelling met speakers uit de R-reeks, aangestuurd met elektronica van Arcam. Die combinatie is niet helemaal verrassend – Arcam bezit in zijn hoofdkantoor immers een heel fraaie thuisbioscoop met knappe KEF Reference-speakers. Voor surroundliefhebbers in Brussel was het KEF-systeem een boeiende opstelling, want voor de hoogtekanalen werden zogenaamde Dolby-speakers ingezet die boven op een R-vloerstaander worden geplaatst. Dat is misschien minder optimaal dan speakers die echt aan het plafond hangen, maar het is wel een oplossing die beter past bij heel wat woonkamers. Dus was het wel handig dat bezoekers deze aanpak eens live konden ervaren. De opstelling bewees alweer dat in de juiste omstandigheden Dolby-speakers wel een adequate oplossing kunnen bieden om van Atmos-content te genieten. Surroundliefhebbers hadden wel meer geluk, want door een paar stappen te zetten konden ze opnieuw hun hart ophalen bij een heel andere opstelling van het altijd heel dynamische Klipsch en Synthesis-versterking.
Dat Sound United met Denon, Marantz, Definitive Technology en Classé veel merken in zijn portefeuille heeft zitten merk je meteen op een event zoals deze. Ze hebben altijd veel mee, zoals een display met de aankomende vernieuwde Delta-reeks van Classé. De focus lag echter hoofdzakelijk op de combinatie van de Marantz PM7000N, de nieuwste stereoversterker mét HEOS ingebouwd, en de fonkelnieuwe D15- en D17-vloerstaanders uit de Demand-reeks die in Tilburg voor het eerst te bewonderen waren. De eerste testsamples worden geleverd terwijl je dit leest, dus binnenkort kun je in primeur al een review lezen en ontdekken wat we vinden over deze luidsprekers met zijdelingse woofers.
Is de toekomst WiSA?
Het was onverwacht, maar qua streamingtechnologie ontdekten we in de kamer van importeur Perfect Audio Integration iets bijzonder interessant. Je kon daar luisteren naar een set bestaande uit de Primare SC15 en twee legend 5 silverback-speakers van het Deense System Audio. Waar zijn de luidsprekerkabels? Die zijn er niet, want zowel de Primare-voorversterker als het paar actieve SA-speakers zijn WiSA-compatibel. Het lijkt wel een eeuwigheid geleden dat we de lancering van WiSA bijwoonden op CES (“2013”, aldus onze hoofdredacteur), en eindelijk komt er wat schot in de zaak.
WiSA is een ultieme draadloze technologie, ontworpen om audio te versturen in lossless, hi-reskwaliteit. En dat eventueel in meerdere kanalen voor surround en met perfecte synchronisatie. Boeiend, zeker nu ook LG zijn tv’s er mee uitrust. Ook interessant: de silverback legend-familie omvat ook muurspeakers die – net als de andere luidsprekers uit deze lijn – ingeschakeld kunnen worden in een draadloze 7.1-opstelling. In elk geval, over WiSA gaan we (eindelijk) meer horen, daar zijn we zeker van.
Frankrijk is nooit ver weg
Franse hifi-merken zijn altijd net iets meer aanwezig in België dan in Nederland, dus waren we niet zo verbaasd om een grote ruimte met Cabasse tegen te treffen. Al is het toch ook hier een beetje een comeback. Het was in elk geval voor het eerst dat we de kans kregen om de oogbolvormige The Pearl in een stereo-opstelling te horen, wat wel bijzonder was (al was de ruimte te druk om echt een mening te vormen). Ook present, een klein primeurtje, was de compactere en nieuwere AKOYA-versie van The Pearl. Waar de originele The Pearl op 32 cm diameter aftikte, is de Akoya ongeveer 22 cm. Wat, komt de vorm van de draadloze The Pearl je bekend voor? Neen, we willen niet stout zijn en verwijzen naar de Phantom-speakers van Franse rivaal Devialet; de echte inspiratie voor The Pearl zou de zeer high-end La Sphère van Cabasse zelf zijn. Die legendarische megaspeaker kost ongeveer 180.000, The Pearl is gelukkig een stuk betaalbaarder en de Akoya-editie nog heel wat meer. Al blijft het wel een premiumspeaker, uiteraard.
Ook uit Frankrijk is Triangle, een naam die daar klinkt als een klok. De Belgische importeur van Triangle, Impèdance, verdeelt eveneens Cambridge Audio – en dus was de match wellicht snel gemaakt. Naar de Edge-versterker (NQ en W) luisteren is natuurlijk nooit een straf, en je kon genieten van de fraaie prestaties van deze CA-combinatie weergegeven op de 2.500-euro kostende Triangle Signature Delta. Ook de budgetvriendelijke Borea BR08’s kwamen aan bod, speakers die in de buitenlandse pers hoog worden aangeschreven voor hun prijs-kwaliteitverhouding.
Verleidelijk Vivid
Stap uit de lift op de tweede verdieping en je liep meteen de kamer van Terrason binnen. Het zijn geen immense ruimtes op deze verdieping, wat eerlijk gezegd niet alle demo’s de kans gaf om even goed te klinken als mogelijk was. Maar de combinatie van Vivid Kaya (jawel, in vuurrood), DAC en versterking van Mola Mola (ontworpen door de Belg Bruno Putzeys) en de spitstechnologie die vervat zit in de MU1 van Grimm Audio klonk wel heel excellent. Heel licht, heel natuurlijk, heel ontspannen. Vivid Audio maakt wat ons betreft van de beste luidsprekers die op dit moment beschikbaar zijn – en ze werden door deze set helemaal niet in de steek gelaten.
More Music verdeelt aardig wat prestigieuze merken – en dat viel direct op wanneer je de Seoul-kamer betrad. Er viel bijzonder veel te bewonderen, gaande van de streamers van Aurender tot de volledige line-up van Primaluna. De demoset in Brussel was, net zoals op de XFI Show, opgebouwd met componenten van dCS en Moon Audio om de Gauder Akustik-speakers in de schijnwerpers te zetten. Meer bepaald, de forse DARC 100 met de Double Vision Diamond-tweeter. Technisch zitten deze luidsprekers van Duitse makelij heel vernuftig in elkaar. De behuizing is bijvoorbeeld heel atypisch opgetrokken uit zware ribben uit aluminium met dempingsmateriaal tussen elke laag. Ook intern zijn deze premiumspeakers wel heel doordacht geconstrueerd.
Op deze verdieping was het echt drummen in de kamer van TAD, waar merkambassadeur Frank Van Leuvenhaege presenteerde. Helemaal weg was het Japanse audiobedrijf nooit, maar de laatste jaren was het in onze contreien toch heel erg stil geworden rond Technical Audio Devices Laboraties. Nochtans een merk dat volgens meer dan één kenner ontegensprekelijk tot de absolute wereldtop behoort. Dat stukje geschiedenis van TAD kwam in Brussel ruimschoots aan bod, maar gelukkig was er vooral veel tijd voor demo’s van de compacte TAD ME 1-speaker aangestuurd door een voor/eindcombinatie van een TAD D 1000 MK2 en een M 1000. De hifi-historici onder ons konden zich ook verlekkeren aan het zicht van een Pioneer RT 2044 Reel / Reel-machine.
Op een show zoals deze is het altijd wel druk en er is niet altijd tijd voor een lang gesprek, maar we vonden toch een moment om iets langer met Russell Kauffman te keuvelen. Zijn bedrijf, Russel K, pakt het wat anders aan dan merken die inzetten op luidsprekerbehuizingen die zo massief mogelijk zijn om vibraties te voorkomen. Vertrekkende vanuit de historische BBC-speaker bouwt hij speakers met eerder dunne wanden die net wel mee bewegen en met heel weinig interne demping. Een van de voordelen, luidt het, is dat zelfs een compacte luidspreker daardoor een betere laagweergave kan voorleggen. De speakers zien er nogal traditioneel uit, maar de kleine Red 50’s die in Brussel stonden te spelen klonken best wel fijn – ook wel leuk dat het volume op een aangenaam niveau ingesteld stond. Wellicht speelde de aansturing door de Synthesis Roma 90-buizenversterker en Melco-voorversterking hier ook wel een grote rol in.
NuPrime, Melco en Scansonic blijken heel goed bij elkaar te passen, ontdekten we in Brussel. Bij het Deense Scansonic is er op designvlak het afgelopen jaar wel wat veranderd, met aanpassingen aan de speakerontwerpen waardoor ze naar ons gevoel qua kwaliteit dichter opschuiven richting het spectaculaire Raidho – een broedermerk van Scansonic dat een heel pak hoger mikt. Een interessante evolutie! Boeiend trouwens om Nuprima in actie te horen, want dat hadden we ook nog niet vaak meegemaakt. Ook de Bonn N8 Silent Angel waar een deel van de hifi-wereld helemaal voor in vuur en vlam staat, kon uiteraard niet op het appel ontbreken.
Sant in eigen land
Brussel is België – maar hoe zit het qua Belgische hifi? In Denemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland kom je inheemse audiobedrijven bij de vleet tegen, zelfs in Nederland zijn er aardig wat audiofirma’s, maar het Belgenland scoort op dat vlak al wat minder. Er mag wel veel kennis aanwezig zijn – zie bijvoorbeeld DSP Valley bij Leuven – een merk uitbouwen doen maar weinigen. En toch was er op de New Music Show één: Ilumnia. Je zag en hoorde ze misschien op de voorbije edities van de XFI Show met hun bijzonder geconstrueerde luidsprekers met een tweeter die zweeft boven een grensverleggende driver zonder een surround of spider. Dat zijn de onderdelen die doorgaans nodig zijn om een driver structureel te ondersteunen, maar die ook door hun aanwezigheid het drivergedrag beïnvloeden. Op een slechte wijze, luidt het bij Ilumnia, en dus doen zij het op basis van zeven jaar research helemaal anders. Het achterliggende technisch verhaal is even boeiend als baanbrekend, maar het klinkt vooral zeer goed. We vermoeden dat we in de toekomst nog veel meer gaan horen over Ilumnia, al blijven hun speakers wel nog premiumproducten. Op de New Music Show wisten ze in elk geval opnieuw te overtuigen met een bijzonder snelle, natuurlijke weergave, dankzij de kleinere Vocalis-speakers.
Weg van de mainstream
Sommige merken bouwen hotelkamers helemaal om zodat hun demo’s beter klinken, maar de ruimte van John Watkinson was nog behoorlijk ‘authentiek’. Dat deert het merk echter niet, want hun bijzondere 360°-speakers zijn zelf ook allesbehalve conventioneel. Door het gebruik van een waveguide die centraal gemonteerd is in een kolom waar ook een actieve subwoofer in huist, zouden de speakers zich gedragen als puntbron en wordt muziek uniform de kamer ingestraald. De ontwerper – John Watkinson dus – claimt dat zijn luidsprekers daardoor verdwijnen en je iets hoort dat heel dicht bij een live-ervaring staat. Er wordt weinig moeite gedaan om de speakers aan je te verkopen, maar het kan niet ontkend worden dat ze inderdaad anders in de kamer staan dan conventionele weergevers.
Het Duitse MBL – niet te verwarren met het Amerikaanse MSB – zijn we nog niet vaak op shows tegengekomen. De naam prikkelde, dus gingen we kijken in hun kamer in Brussel. Voor de gelegenheid waren ze aanwezig met zowel hun luidsprekers als componenten. Onze aandacht werd meteen getrokken door de aparte monitors die MBL naar de show had meegebracht, compact maar wel met een merkwaardige tweeter in een soort kooiconstructie boven de eigenlijk behuizing. Het bleken achteraf de Radialstrahler mbl 126 te zijn, de kleinste weergevers van het merk en met een omnidirectionele uitstraling die voor hen kenmerkend is. De set, incluis de N51-versterker en N31-DAC/cd-speler, die er stond kostte rond 35.000 euro. Premium dus, maar toch was er een groot publiek die aandachtig bleef luisteren.
Ook de zeer moeite waard vonden we de demonstratie van Aspera Audio. De YG Acoustics-speakers trekken wel vaker onze aandacht, ook hier in Brussel met een fijn systeem van PS Audio en Nagra. Nagra-liefhebbers (en wie geeft ze ongelijk?) werden elders ook enorm verwend. Een van de indrukwekkendste systemen op de show was die waaar Nagra gecombineerd werd met Magico. Ook alweer luidsprekers die bewuste keuzes maken en daardoor voor sommigen tot de top behoren. We bleven eveneens hangen bij Genelec, een bouwer van actieve speakers die superbekend is bij studiotechnici en muzikanten, maar bij hifi-liefhebbers wat minder. De kamer in Brussel was zeer spaarzaam ingericht, met een centrale rol voor een set monitors uit The Ones-lijn.
Interessant aan Genelec is niet enkel de hardware, maar ook de bijhorende GLM-software waarmee de speakers helemaal op de ruimte afgestemd kunnen worden. IsoAcoustics was ook weer van de partij met een schakelende opstelling waarbij je ter plekke het verschil in weergave met en zonder GAIA-voetjes kon horen. De voordelen van de GAIA’s werden in Brussel misschien door de kleine ruimte niet helemaal belicht. Lees misschien onze recente review om er meer over te weten.
Zoals we al aan het begin van dit artikel melden, is de New Music Show net door zijn schaal en aanbod iets heel behapbaar - en tegelijkertijd boeiend omdat het je laat kennismaken met veel delen van het hifi-landschap, van instap tot behoorlijk premium. Volgend jaar zijn we er vast weer bij!