Er is de afgelopen tijd veel te doen geweest rondom de overname van het Britse Bowers & Wilkins. Nadat het bedrijf na de introductie van de vorige 800 D3 Series in handen komt van het Amerikaanse EVA Automation en onder het toenmalige management haar actieve Formation Series introduceert, wordt het begin dit jaar na enige speculatie wederom overgenomen. Ditmaal door Sound United, dat het merk als premium brand naast grote namen als Denon, Marantz, Rotel, Classé, Definitive Technology, Boston Acoustics en Polk Audio positioneert. Een bedrijf waarvan wij het gevoel hebben dat deze muzikale Brit zich nu in een veel beter gezelschap bevindt.
Bowers & Wilkins 800: vierde generatie
Ondanks alle overnametumult hebben de technici van Bowers & Wilkins stoïcijns achter de schermen doorgewerkt aan de nieuwe 800 D4-Serie. Nu was de vorige 800 D3-serie al uitmuntend en ook de vorig jaar geïntroduceerde speciale edities van de populaire 700-series blonken uit in finesse – waaronder de fraaie 705 Signature. Hiermee was het performance gat tussen de 700-serie en 800-serie wel een stuk kleiner geworden. Op het moment dat bekend wordt dat er een nieuwe 800-serie wordt gelanceerd, hadden we het vermoeden dat deze vierde generatie Diamond serie mede daarom wel eens iets speciaals zou kunnen worden. Collega Jamie Biesemans heeft de vloerstaande 804 D4 recentelijk aan de tand gevoeld en nu is het aan uw auteur de eer om de bevindingen van de compacte 805 D4 luidsprekers op papier te zetten.
Nadat we de 805's in ontvangst en uit de verpakking hebben genomen is er één ding dat ons direct opvalt: wat zijn deze speakers met een hoog vakmanschap gebouwd en met een uiterste precisie afgewerkt. Met deze nieuwe 800-serie legt de fabrikant de lat voor de gehele industrie nog maar eens een streepje hoger.
Nieuwigheden
Wanneer we de speakers inspecteren zien we de Reverse Wrap kastconstructie van de vloerstaande topmodellen in de D3-serie terug. In plaats van deze constructie alleen in de topmodellen van de 800-serie toe te passen wordt deze nu bij elk 800 model in de serie ingezet. Dat betekent vooral dat de klankkast van de compacte 805 over dezelfde inerte kastconstructie beschikt, waarmee kastkleuring (vervorming) wordt geëlimineerd. Verder valt het ons op dat de tweeter – die bij de oude 805 D3 ook al niet meer in de behuizing zelf was gemonteerd – nu net als bij de 800-topmodellen on-top is geconstrueerd. Zodoende is de tweeter nog beter ontkoppeld van de klankkast, waarmee de weergave schoner en opener wordt.
Verder valt op dat de fabrikant de bovenzijde van de klankkast heeft voorzien van een chique laagje Connolly (kunst) leder. Hiermee geven deze speakers een knipoog naar de pre-continuüm periode van de 800 serie. Nu geeft Bowers zelf aan dat deze lederlook vooral een optisch effect heeft, maar kunnen we ons voorstellen dat dit ook een positief effect zal hebben op nadelige reflecties. De turbinevormige tweeter behuizing is langer en overbrugt de gehele lengte van de topplate van de 805, heeft nu een prachtige met CNC-techniek gedraaid oppervlak en is voorzien van een duurzaam geanodiseerde afwerking. De toegenomen lengte van de tube aan de achterzijde van de diamond-dome zorgt voor een nog betere afvloeiing van nadelige geluidsgolven.
Erg fraai is ook de zichtbare aluminium rand om de lederen afwerking op de top plate. Dit is niet zomaar een optische feature, maar maakt deel uit van de massieve aluminium bovenplaat van de nieuwe 800-serie. Dit is een belangrijk onderdeel in de geheel herziene interne matrixconstructie van de klankkast zelf, waarmee deze nog minder last heeft van ongewenste kastvervormingen. Bowers & Wilkins maakt bij de kastconstructie ook gebruik van aluminium in de bodemplaat. Daarbij wordt de midbas driver en reflexpoort resonantievrij in een aluminium frame achter de baffle bevestigd en maakt de slanke backplate waarop het filter is gemonteerd het geheel tot een stevige aluminium constructie.
We ontvangen de speakers inclusief een set elegante vloerstandaards. Onze vrienden van Bowers & Wilkins zijn zo vriendelijk geweest om deze op kantoor alvast te vullen met zand. Dat maakt het tillen en het plaatsen van de speakers zoveel gemakkelijker voor ons stramme oude lijf...
Wanneer we na een uitputtende installatieronde de eerste klanken van deze speakers beluisteren kunnen we niet anders zeggen dan dat het allemaal de moeite waard is geweest. We zijn instant onder de indruk van de fenomenale diamond tweeter van deze nieuwe 800 serie. Een tweeter die wederom op vele vlakken is aangepast. Enkel de originele 1-inch dome is gebleven en verder is werkelijk alles bij deze tweeter herzien.
De overgang van tweeter naar de vernieuwde continuüm midbas driver is perfect. Volgens Bowers & Wilkins heeft dit ook voor een groot deel te maken met het door Bowers & Wilkins toegepaste 2-weg filter. Ook de long-throw midbass driver heeft een geheel herziene constructie waarbij de continuüm conus en de Anti Resonance Foam Plug uiteraard zijn gebleven. Eerlijk gezegd kunnen we nog wel 1000 woorden besteden aan alle vernieuwingen bij deze 805 D4, maar daar ben je vast niet geïnteresseerd. Wil je toch meer weten, dan verwijzen we je graag naar de website van Bowers & Wilkins, of ons introductieartikel. Het gaat in deze review immers om het enthousiasme waarmee deze luidsprekers je favoriete muziekalbums laat horen, niet om de specs.
We hebben onze review uitgevoerd met behulp van onze Bryston BP26 pre, twee krachtige Bryston7B3 mono’s een BCD3 cd-speler en een vintage Denon DP47F platenspeler voorzien van een evenzo vintage ADC TRX-1 MM element. We gebruiken hierbij de iPhono 2 van iFi Audio als phonostage en de XLR en RCA interlinks inclusief de luidsprekerbekabeling is afkomstig van het Nederlandse Driade. We hebben voor deze review de volgende cd albums uit de kast getrokken; World Machine van Level 42 uit 1985, Singles Collected van REM uit 1994, de Reality Dream Trilogy van Riverside uit 2011, Sacrament van Lamb of God uit 2006 en A Collection of New Ambient Part 1 en 2 van verzamelaar State Of Art uit 1993. Op vinyl beluisteren we Switch van de Golden Earring uit 1975, Revolutions van Jean Michel Jarre uit 1988 en Worlds Apart van Saga uit 1981.
Ontdek je plekje
Een van de meest belangrijke en toch meest onderschatte zaken bij het installeren van een hifi-set is de plaatsing van de luidsprekers. Omdat grotere vloerstaande luidsprekers vaak wat meer ruimte nodig hebben om lekker te klinken, kan dit in veel woonkamers problemen opleveren met de inrichting. Een te grote luidspreker hoeft dus niet altijd de beste geluidskwaliteit te leveren. Hierom zijn wij dan ook erg gecharmeerd van stand mount luidsprekers zoals de B&W 805 D4. Deze kunnen dichter op de wand worden geplaatst zodat er minder vloeroppervlak wordt benut en hierbij niet snel zwaar of vermoeiend gaan klinken.
Wanneer we de speakers op dezelfde plek neerzetten als onze eigen vloerstaande referentiespeakers vinden we de klankbalans wat aan de dunne kant. Om onze de klank van deze compacte luidsprekers af te stemmen op de grootte van onze luisterruimte, schuiven we de speakers in kleine stapjes dichter naar de achterwand. Hiermee creëren we telkens een fractie meer warmte en muzikaliteit in onze ruimte. Bij een plaatsing evenwijdig met de achterwand ervaren we al een heel prima geluidsbeeld. Vervolgens draaien we de speakers heel licht in waarbij we ons richten op een paar meter achter de luisterpositie. Dat vinden de speakers fijn, waarop ze ons belonen met een heerlijk ruimtelijk geluidsbeeld en een goede, scherpe focus.
Verslag luistersessies
Het eerste dat ons opvalt bij het afspelen van de eerder genoemde albums is de openheid, precisie en neutraliteit waarmee deze luidsprekers de tracks laten horen. Het hoog van de diamond tweeters is snel en sprankelend met een totale afwezigheid van hardheid. Van slissen of blikkerig geluid is beslist geen sprake. De snares in het slagwerk hebben een droge, neutrale klank, de high-hat in het slagwerk klinkt levendig en de verschillende bekkens hebben elk een onderscheidende koperklank met een top-end sprankeltje die we niet bij heel veel luidsprekers waarnemen. Deze tweeter uit de vierde generatie diamond serie presteert echt uitstekend.
De weergave in het laag is netjes in balans met het overige geluidsspectrum en heeft, mede door de lage massa van het conusmateriaal, een hoge snelheid waarmee de het laag en midlaag erg goed gedefinieerd worden weergegeven. Dankzij de hoge transparantie zijn details duidelijk te onderscheiden en merken we zelfs de kleinste nuances in de muziek op. In het laag beluisteren we nog wel wat nieuwigheid in de spider en rubberen rand van de driver, maar desondanks ervaren we een prima gecontroleerde weergave met voldoende push rond de 50Hz. De laagweergave loopt gehoormatig redelijk diep door tot iets beneden de 40Hz. Ondanks we initieel wat aan sublaag in sommige muziekstukken missen, hebben we dit de op alle overige vlakken perfect presterende speakers al snel vergeven.
Het geluidsbeeld dat deze luidsprekers neerzetten is groots en breed. Zodanig breed dat we met gesloten ogen het idee hebben in een substantieel grotere ruimte te zitten. Het virtuele podium wordt een stukje naar de voorgrond geprojecteerd waarbij de luidsprekers helemaal opgaan in het geluidsbeeld. De geluidsdiepte is bij plaatsing dicht op de achterwand iets minder diep dan we zouden wensen, maar wordt helemaal goedgemaakt door de projectie naar de luisteraar toe. We hebben diverse studio- en livealbums de revue laten passeren en ongeacht genre of uitvoering laten deze speakers alle lijntjes in de muziek feilloos horen en hebben we geen enkele moeite om er een logische plek aan te geven.
Eindoordeel
We zijn erg enthousiast over de klankeigenschappen van deze nieuwe 805 D4 van Bowers & Wilkins. Door de inerte klankkast ontbreekt elke vorm van kleuring. Voor sommige muziekliefhebbers kan dit beslist even (af)wennen zijn. Met de laagweergave zit het echter wel goed. De basdrum van het slagwerk levert bij een hoger afspeelvolume een lekkere push en zang en piano hebben voldoende body en gewicht. Synthbass legt een heerlijk laagfundament in de ruimte, zonder hierbij overpowering te worden. Verwacht geen ultra-diepe basweergave in de állerlaagste octaven. Wil je wel een diepe basweergave ervaren beneden de 38Hz, dan is de vloerstaande 804 D4 wellicht een betere keuze.
Een van de grootste pluspunten van deze 805 D4 speakers is, naast het fantastisch goed kunnen weergeven van stemmen, het vermogen om een ruimtelijke soundstage neer te zetten en een lekkere atmosfeer in de ruimte te creëren. Ook merken we dat deze luidsprekers met de opbouw van de soundstage een stukje de hoogte ingaan. Uiteraard heeft dat ook voor een groot deel te maken met alles dat zich vóór de dubbel uitgevoerde voor bi-wire of –amping geschikte luidsprekerterminals van de speakers bevindt. Dat geeft wel aan dat deze luidsprekers prima mee kunnen groeien wanneer je je hifi-systeem in de loop der tijd wil upgraden.
Kanttekeningen
Ondanks dat we erg enthousiast zijn over de weergavekwaliteit van deze baby-800’s hebben ze een hoger geluidsvolume nodig om echt tot leven te worden gewekt. Dat kan te maken hebben met de tijd die deze speakers nodig hebben om helemaal los te komen en dat we deze tijd nog niet volledig hebben benut. We hebben in het verleden al eens met een set 802 D3 topmodellen ervaren dat een ingespeelde speaker significant anders klinkt dan een exemplaar met nog maar een paar honderd uur op de klok. De Bowers & Wilkins 805 D4 speakers zijn niet heel erg lastig aan te sturen en zijn bovendien vergevingsgezind op het gebied van plaatsing. De plaatsing moet echt wel heel beroerd zijn om je favoriete artiest diep onrecht aan te doen.
Tot slot het design. Net als bij de overige 800-modellen houd je ervan, of spreekt het je niet aan. Persoonlijk vinden we het erg mooie speakers, maar geven we toe dat het design wel een stempel op de inrichting drukt. Het Connolly leder is absoluut van meerwaarde bij het design van deze premium luidsprekers. Het kunstleder is initieel vervaardigd voor de automotive industrie en wordt, onder andere, door Jaguar gebruikt voor de luxueuze lederen interieurs. We vinden deze speakers prachtig in een minimalistisch ingerichte woonomgeving, waarbij de witte uitvoering met afstand onze favoriet is.
Conclusie
We hebben deze Bowers & Wilkins 805 D4 gedurende een paar weken in huis gehad en hebben deze na een korte inspeelperiode ervaren als een set ongelofelijk fijne hifi-speakers. Deze luidsprekers laten erg gemakkelijk naar zich luisteren, creëren een heerlijke atmosfeer in de ruimte en zijn eigenlijk niet gebonden aan een specifiek muziekgenre. Ondanks dat we het niet expliciet hebben vermeld spelen deze luidsprekers met voldoende finesse om delicate klassieke stukken met overtuiging weer te geven. De weergave van stemmen is fantastisch en ook het geluidsbeeld dat deze speakers neerzetten is imposant. Dankzij de inerte klankkast kleurt het geluid nergens en ervaren we een eerlijke, muzikale weergave.
Bowers & Wilkins 805 D4
8.000 euro (per set) | www.bowerswilkins.com/nl
FS-805 D4 stands: 1.250 euro (per set)
Beoordeling 5 / 5
