En zo zijn we ineens weer aanbeland aan het einde van de decembermaand van een vreemd jaar. 2021 zal voor velen van ons niet als optimaal in de annalen worden opgenomen. De wereld is veranderd, de mensheid ook. Of dat blijvend is, weet ik niet. Wat gelukkig wel bleef in het afgelopen jaar is de muzikale ondersteuning. En wat hebben we dat hard nodig, zo bleek.

Natuurlijk, ook uw trouwe medium en al zijn medewerkers konden er in 2021 niet omheen. Net als iedereen. De coronapandemie die de wereld inmiddels al veel te lang in zijn greep houdt zorgt ook bij de hifi- en muziekminnende Lage Landers voor de nodige onzekerheden. Uitgestelde introducties van apparatuur wegens een chronisch gebrek aan grondstoffen en halffabricaten (chipsets), een wereldwijd tekort aan vrachtcontainers, podia en theaters die niet open konden of mochten, albumreleases die zijn uitgesteld omdat er geen zicht was op een mogelijke begeleidende releasetour, en nog veel meer zaken zijn allemaal een direct gevolg van ‘het nieuwe normaal’, waar we als weldenkend mens niet omheen konden of mochten gaan. En dan hebben we het eigenlijk nog maar over luxe zaken, als je het goed beschouwt. Ondanks dat ook daarmee veel ondernemers en artiesten gemoeid zijn.

Nee, corona heeft wat anders teweeggebracht. Namelijk meer onrust en verdeeldheid. Of het komt door de (al dan niet mede door thuiswerken, de anderhalvemetersamenleving en de diverse lockdowns verergerde) grotere afstand tot elkaar op sociaal en fysiek vlak durf ik zonder onderzoek niet hard te stellen, maar een vermoeden heb ik wel. Meningen zijn tegenwoordig belangrijker dan respect, zo lijkt het. De komst van internet (en later social media) heeft de mensheid veel positiefs opgeleverd (denk maar eens aan de vele manieren om met nieuwe muziek in contact te komen), maar het heeft ons als mensheid ook verder uiteengedreven. Onder hifiliefhebbers zagen we die verharding indertijd al af en toe op de toen nog levendige internetfora de kop opsteken. Tegenwoordig gaan mensen vanachter de laptop, tablet of smartphone nog veel makkelijker ‘los’ met het propageren van de eigen mening, die blijkbaar heilig is geworden. Als echte toetsenbordridders, maar dan in de veiligheid van de anonimiteit die we tegenwoordig digitaal genieten. En niet alleen onder artikelen die over hifi gaan, maar met alle beelden van pannenslaande figuren in Den Haag of Capitoolbestormende blauwrechtse ‘vikingen’ die nog vers op het menselijke netvlies branden hoef ik verder weinig uit te leggen, vermoed ik zo.

Het lijkt wel alsof we als moderne mens vergeten zijn dat we elkaar moeten respecteren. Of het nu gaat om politiek, levensopvattingen en -overtuigingen of over hifi en muziek, de meningen worden harder en mensen met de meeste tijd lijken met hun (al dan niet digitale) geschreeuw de overhand te krijgen. Wie niet in die overtuiging meegaat, delft onherroepelijk (verbaal) het onderspit. In de audiowereld zien we dat fenomeen ook terug. “Je bent pas echt ‘audiofiel’ aan het luisteren als je….” , ‘Digitaal is het beste, wie nog analoog muziek luistert is al af….” en meer van die onzin wordt online gescandeerd door aanhangers van hun eigen waarheid.

Lieve mensen, er is meer. Er zijn smaken, gevoelens en iets als persoonlijkheid. Geniet van datgene waar je zelf van wil genieten en laat je niet ondersneeuwen door de mening van wat de ‘massa’ lijkt. Kunst verbroedert, muziek des te meer. Maar muziek is ook een ideale uitlaatklep, zeker in deze onrustige tijden. Het maakt niet uit waarnaar je luistert en via welk medium je dat doet, zolang jij er maar van kan genieten. Luister meer muziek, het zal de wereld goeddoen. Vergeet niet dat het de kleinste groepen (of individuen) zijn die het hardste om aandacht vragen met hun online meningdiarree en laat jezelf leiden door je gevoel, je hart en je vermogen om zelf na te denken. Want zo blijft de moderne mens verdraagzaam. En wordt het je teveel, leg dan die tablet of smartphone even weg en dompel jezelf onder in je favoriete muziek, weergegeven via je eigen hifiset. Echt, je leven wordt er vrolijker door.

Gelukkig brengt het ‘nieuwe normaal’ waarin we uiteindelijk ook met z’n allen leven ook veel moois met zich mee. Veel thuiswerkers hebben het belang van goede weergave (her-)ontdekt en genieten thuis van zowel de opgeknapte oude platenspeler van zolder of van mooie nieuwe hifi. Ook de muziekindustrie paste zich aan. Veel artiesten hebben in het afgelopen jaar muziek uitgebracht die zonder corona nooit had bestaan, of in elk geval in een andere vorm. Digitaal vonden musici en bands elkaar en de intimiteit van veel uitgebrachte albums is terug te leiden naar het vele thuiswerken. Toegegeven, de melancholie sloeg weliswaar vaker toe in de muziek dan in eerdere jaren. Maar dat is dan ook het mooie aan deze kunstvorm, het reflecteert immers de tijd waarin we leven en fungeert derhalve als uitlaatklep.

Zoals elk jaar deel ik hier dan ook graag albums die mij dit jaar persoonlijk hebben weten te raken. In de hoop dat jij, de HIFI.NL lezer, er wellicht nog wat uit mee kan pikken waarvan je blij wordt. Dus het is een echte muzieklijst, met meer dan maar alleen muziek die puur vanuit een audiofiel oogpunt is uitgebracht. Soms rauw, soms verfijnd. Soms droevig, soms hoopgevend. Maar altijd met een ziel, want dat maakt wat mij betreft een album echt onderscheidend.

Rest mij om alle lezers na hopelijk vrolijke feestdagen ook een fijne jaarwisseling toe te wensen. En laten we een beetje lief zijn voor elkaar in het nieuwe jaar.

Persoonlijke favorieten 2021

Amenra – De Doorn
Relapse Records

Verrassend werk van deze Belgische band. Colin H. van Eeckhout vult de doomy sludge aan met Vlaams poëtisch gefluister, terwijl de toevoeging van ambient en de inbreng van Oatbreaker zangeres Caro Tanghe voor nog meer diversiteit zorgen. Intens, emotioneel en uiterst krachtig album.

The Aristocrats – Freeze! (Live In Europe 2020)
BOING! Music 

Dat humor en perfectionistisch samenspel goed samengaan, bewijzen Guthrie Govan, Marco Minnemann en Bryan Beller ook op het podium. Instrumentale muziek van hoog allooi, waarbij de heren zich net zo makkelijk bedienen van blues, rock of zelfs latin invloeden. Levendig overgebracht op cd en vinyl, met een fijne productie.

Paricia Barber – Clique!
Impex 

Terug naar de echte standards, die Patricia en haar band al jaren op het podium ten gehore brengen. Zelfverzekerd en voorkomend gebracht door artiesten die al heel lang op elkaar ingespeeld zijn, met een echt audiofiele productie uit de kundige handen van onder andere Jim Anderson. Misschien weinig verrassend, maar des te fijner om van te genieten. | Lees ook de gehele review

Richard Barbieri – Under A Spell
Kscope

Dromerige progressieve elektronische klanken, misschien wel de lockdown-plaat bij uitstek. Under A Spell bevat slaapachtige verwarring en luciditeit die zorgen voor een grote toename van vloeiende elementen in de nummers. Natuurlijk rijkelijk voorzien van soundscapes, her en der aangevuld met vocale elementen die geen duidelijke tekst bevatten. | Lees ook de gehele review

Nick Cave & Warren Ellis – Carnage
Goliath Records/ AWAL

Vriendschap en liefde vormen een rode draad in dit verrassende, intense werk van Nick Cave, die toch weer Warren Ellis opzocht om tijdens de lockdown de banden weer aan te halen. Het resultaat mag er zijn, nog steeds kenmerkend voor de typische Cave-stijl van weleer. Ja, er is leven na Ghosteen.

Cradle Of Filth – Existence Is Futile
Nuclear Blast

De Britse meesters van de extreme gothic metal verbazen vriend en vijand met hun dertiende langspeler. De band heeft na drie decennia niet ingeboet aan kracht en weet op het jongste album te vervoeren met theatraal bombast, ijzersterke riffs en zelfs wat progressieve invloeden. Verfraaid met een uitstekende productie is dit een parel om te koesteren.

Emptiness – Vide
Season Of Mist

Evolutie is de vriendelijke heren van het Belgische Emptiness niet vreemd, zo blijkt weer uit hun zesde langspeler. De zware metalen en fluistergrunts hebben plaats gemaakt voor een combinatie van triphop, postpunk en zelfs wat new wave met Franstalige zang. Niet iedereen zal deze stap kunnen waarderen, maar Vide is een plaat die blijft groeien, elke keer dat je hem oplegt. Fijn experimenteel.

Empyrium – Über Den Sternen
Prophecy Productions

Een album vol diversiteit en zelfs tegenstellingen ter verrijking van de sprookjesachtige sfeer en het mystieke thema. Melancholie staat tegenover vrolijkheid, waarheid tegenover fictie, progressief tegenover archaïsch en donker tegenover licht. Puur genieten van muzikaal vakmanschap in een fijn klankmatig jasje. 

Epiphanic Truth – Dark Triad: Bitter Psalms To A Sordid Species
Church Road Records

Alweer een fantastisch debuutalbum in het zwaardere genre. In een innemend en intelligent drieluik neemt de anonieme band je mee in een psychedelische combinatie van death, doom en black metal, rijkelijk aangevuld met invloeden van jazz, kamermuziek, EDM en ambient/ noise. Niets minder dan episch.

Floating Points – Promises
Luaka Bop

Op Promises neemt Sam Shepherd, samen met jazzlegende Pharoah Sanders en het London Symphony Orchestra je mee op een intense muzikale reis die elektronische muziek combineert met jazz en klassieke muziek. Het resultaat is een telkens vernieuwende compositie die je blijft verrassen. Tijdloos.

Fluisteraars – Gegrepen Door De Geest Der Zielsontluiking
Eisenwald Tonschmiede

Nog zo’n Nederlands kwaliteitsproduct. Fluisteraars gaat op dit album terug naar de oudere black metal sound, maar zonder alle clichés. Een uniek opnameproces met weinig opsmuk, maar wel veel atmosfeer, goed doordachte riffs, stuwende drums en een uitgebalanceerd geheel zorgen ervoor dat Fluisteraars wederom scoren.

Godspeed You! Black Emperor - G_d's Pee AT STATE’S END
Constelation 

Postrock van formaat. De Canadese band laat de wereld op een niet-vernieuwende, maar wel zo fijne manier haar anarchistische boodschap horen. Genadeloos, kolossaal en vooral meesterlijk klinkt GY!BE weer, terwijl de hypnotiserende werking van (vooral) de langere tracks en toch een sprankje hoop het album vervolmaken. Geen lichte kost.

Helleruin – War Upon Man
New Era Productions

Dat je als Nederlandse eenmansband nog perfect weg kan komen met een old school black metal debuut, bewijst ook Helleruin. Ofwel heerschap Carchost, ook bekend als drummer van Orewoet. Niet vernieuwend, maar kwalitatief uiterst hoogwaardig en voer voor zwartgeblakerde muzikale fijnproevers. Geniet van zes niet aan kracht en intensiteit aflatende, rauwe en felle tracks die bijblijven. 

Janine Jansen – 12 Stradivari
Decca

Samen met pianist Antonio Pappano brengt Jansen twaalf verschillende (en uiterst kostbare) Stradivarius violen tot zingen. Vijftien stukken, met werken van onder andere Rachmaninoff, Elgar, Tchaikovsky, Schumann en Ravel en zelfs wat minder bekende componisten laten (dankzij een uitmuntende productie) op een goede hifi-set de verschillen tussen de mythische violen feilloos horen. Waardevol muzikaal document.

Jordsjø – Pastoralia
Karisma Records

Jordsjø levert met Pastoralia weer een fantastisch progressief folkalbum af, dat ondanks een ogenschijnlijk ingetogen karakter een weelde aan melodieën, instrumentale huzarenstukjes en voor de geest uitdagende stukken herbergt. Deze toch wel vrolijke reis naar het fictieve land in het bosrijke noorden van Noorwegen is er eentje die je graag maakt, keer op keer. | Lees ook de gehele review

London Grammar – Californian Soul
Ministry Of Sound

Misschien niet het beste werk dat het elektropop trio ooit maakte, maar Californian Soul bevat toch echt enkele parels die ervoor zorgden dat het album vaker op het draaiplateau van mijn speler terecht kwam in 2021. Dan nemen we zelf wat productionele foutjes op de koop toe.

Luwten – Draft
Glassnote Records

Het tweede album van het eenmansproject van Tessa Douwstra biedt introverte, serene elektropop van prima kwaliteit. Douwstra voegt op het album aan de beats en haar warme, licht hese vocalen een grotere keur aan soundscapes, instrumentatie en zelfs organische klanken toe. Nooit extravert of groots, maar gedoseerd en uiterst goed doordacht. Genieten. | Lees ook de gehele review

Anastasia Minster – Father
Eigen beheer

Wonderschone luisterplaat die de Russisch/Candese zangeres en pianiste Anastasia Minster dit jaar uitbracht. Prachtig gelaagde, dromerige kamerpop met een heerlijke melancholische twist en invloeden van jazz en klassieke muziek. Met Steve Janssen (o.a. Japan) die haar op drie tracks prachtig aanvult. Kippenvel.

Moonspell – Hermitage
Napalm Records

Weinig bands zo herkenbaar als het Portugese Moonspell. Hermitage is alweer het dertiende album van het bijna drie decennia oude gothic metal gezelschap, dat op deze plaat het allerbeste uit het verleden en het heden weet te combineren. Bombast, veel afwisselende stijlen en progressieve, vernieuwende en zelfs gedurfde elementen komen hier prachtig samen. Een groeiplaat, die pas na meerdere luisterbeurten op zijn plaats valt. Maar dan is het pas echt genieten geblazen. 

Schavot – Galgenbrok
Void Wanderer Productions

Meesterlijke black metal uit eigen land, afkomstig van meesterbrein Floris Velthuis (o.a. Asgrauw, Sagenland en Meslamtaea). Heerlijk second wave bruut en tegelijkertijd prettig afwisselend, voorzien van een ‘old school’ saus en een passende productie. Wat wil je meer van een debuut? 

Ook niet te missen releases uit 2021:

• David Crosby – For Free
• Dictaphone – Goats & Distortions 5
• Dodie- Build A Problem
• Efterklang - Windflowers
• Billie Eilish – Happier Than Ever
• Fink – IiuiI (It Isn’t Until It Is)
• Gojira - Fortitude
• Iron Maiden – Senjutsu
• Liquid Tension Experiment – Liquid Tension Experiment 3
• Moby – Reprise
• Robert Plant & Alison Krauss – Raise The Roof
• Silk Sonic – An Evening With Silk Sonic
• Squid – Bright Green Field
• Teitan – Vakuum
• Trees Speak - PostHuman
• The War On Drugs – I Don’t Live Here Anymore
• Steven Wilson – The Future Bites
• Wolves In The Throneroom – Primordial Arcana