JBL is nu zo’n merk dat je echt iconisch mag noemen. Al was het maar omdat zo goed als iedereen er wel eens van heeft gehoord. 75 jaar geschiedenis in de audio mag gerust baanbrekend worden genoemd. Terwijl de jeugd van tegenwoordig JBL waarschijnlijk kent van de betaalbare hoofdtelefoons, oortjes en de kabaalstaafjes heeft ondergetekende nog kunnen genieten van de gebruikte JBL4208, de klassieke studiomonitor JBL4412 en zelfs de gehoornde duiveltjes met twee 6 inch woofers waarvan ik het typenummer niet meer weet.
VIP is een initiatief van HIFI.NL/.BEÂ en HVT dat inmiddels handen en voeten aan het krijgen is. Het nieuwe logo is hier een fraai voorbeeld van. In VIP artikelen kunnen recensenten van beide titels bijzondere producten presenteren in een crossmediale setting. Op deze manier krijgen meer lezer van zowel het beste online als het beste offline platform een unieke kijk op het product, terwijl het merk in kwestie haar boodschap op unieke wijze op beide platforms kan versterken.
JBL L75ms Music System
JBL is nu zo’n merk dat je echt iconisch mag noemen. Al was het maar omdat zo goed als iedereen er wel eens van heeft gehoord. 75 jaar geschiedenis in de audio mag gerust baanbrekend worden genoemd. Terwijl de jeugd van tegenwoordig JBL waarschijnlijk kent van de betaalbare hoofdtelefoons, oortjes en de kabaalstaafjes heeft ondergetekende nog kunnen genieten van de gebruikte JBL4208, de klassieke studiomonitor JBL4412 en zelfs de gehoornde duiveltjes met twee 6 inch woofers waarvan ik het typenummer niet meer weet.
JBL heeft zoveel meer op de kerfstok der successen staan, dat het praktisch onmogelijk is ze allemaal te benoemen. (Niet voor niets zijn we bij HIFI.NL/.BE een hele reeks artikelen gestart, red.). Tussen al die snoepjes bevindt zich een aantal modellen dat toch de inspiratie moet zijn geweest voor de totstandkoming van de JBL L75ms. Een daarvan is de JBL Paragon D44000, afgebeeld hieronder. Een one-piece stereosysteem dat het bedrijf van 1957 tot 1983 heeft geproduceerd en de geschiedenis in is gegaan als ‘langst in productie geweest’.Â
Met 270 centimeters breedte een gevaarte van jewelste en destijds de duurste speaker verkrijgbaar. Een ander JBL-snoepje moet de L100 serie zijn geweest die in de jaren ’70 het licht gezien heeft. Hussel de designelementen van die twee goed door elkaar, dan ontstaat langzaam de basisvorm van de L75ms.
Op de schouders van de oude reuzen
Het is niet voor niets dat JBL juist nu met de L75ms op de proppen komt. Het bedrijf is al enige tijd bezig met een revival van hun klassiekers. Zo zijn recentelijk de JBL L100 Classic (foto onder, review hier), de JBL L82 en de JBL L52 verschenen met de kenmerkend geblokte Quadrex schuimen gril en dachten de knappe JBL koppen het succes van de JBL Paragon D44000 te gaan evenaren.
En eerlijk is eerlijk, als je snel kijkt naar beide series, gaat de gelijkenis met de L75ms opvallen. De rondingen en het vakmanschap van de één, gecombineerd met het front van de ander en dat weer vermenigvuldigd met een vleugje van de JBL-bioscoopgeschiedenis. Die uitkomst hebben ze vervolgens belegd met een laag ‘jeugd van tegenwoordig’.
Log en breed?
De uitkomst is een one-piece stereosysteem, retro van uiterlijk en modern van klank. Het gebruik van massief uitziend walnootfineer laat de L75ms eruitzien als een robuust meubelstuk uit de mid jaren 80, terwijl het gebogen front met de geblokte schuimen gril je een beetje het bioscoopgevoel geeft. Met z’n 16 kilo is hij log te noemen en met net geen 80 centimeter breedheid is hij ook niet de kleinste.
Na een aantal dagen in huis ben ik ‘m echt stoer gaan vinden. En niet geheel zonder reden. Want los van de uiterlijkheden, speelt zoals met alles in het leven het echte werk zich van binnen af. Bij elkaar opgeteld zal de combinatie voor menigeen moeilijk te weerstaan zijn.
Hij kan wel heel veel
Ten eerste doel ik op de mogelijkheden die de L75ms je biedt. Dat ‘ms’ staat voor Music System en dat is niet voor niets. Want muziek maken kan hij op veel manieren. Bijvoorbeeld filmmuziek als je ‘m via HDMI ARC als luidsprekersysteem voor je TV gebruikt. Of voor het afspelen van streaming content als je ‘m via WiFi (of met een draadje) met je thuisnetwerk verbindt. Of vanaf je telefoon als je je muziek via Bluetooth naar het systeem wilt sturen. Of van een willekeurige analoge bron via de 3,5mm AUX-aansluiting. JBL heeft zelfs een MM phono stage in de L75ms weten te bouwen, waardoor je direct je draaitafel (geaard en wel) kunt aansluiten.
Alles bij elkaar opgeteld maakt het de L75ms wel tot een zeer veelzijdig beest. Zeker als je je ook nog eens bedenkt dat er A: geen rommel in zit en B: bijzonder goed is nagedacht over de montage van de veelheid aan onderdelen. Om je een idee te geven: vijf versterkers die de vijf luidsprekers aansturen, een hoogwaardige AD/DA converter die hi-res audio produceert, een al even hoogwaardige analoge voorversterker met aparte RIAA phonoversterker, een WiFi en Bluetooth-gedeelte én de elektronica voor een LAN.
Al die onderdelen moeten een uitgekiende plaats hebben om de twee woofers van 13 centimeter, de twee tweeters van 25 millimeter en de middentoner van 10 centimeter precies op de plek te krijgen waar ze een optimaal stereobeeld neer kunnen zetten. Ook hier hebben de knappe koppen van JBL alles aan gedaan om dat mogelijk te maken. Wat dacht je van compensatie voor de prestaties al naar gelang de plaatsing van het systeem (vrij of tegen een achterwand) en iets wat ze ‘sound-field expander’ hebben genoemd. Zeg maar een virtuele pomp voor het vergroten van de afbeelding van de muziek. De luidsprekers samen met de erop afgestemde versterking zijn goed voor een frequentierespons die loopt van een respectabele 45Hz tot een knappe 25.000Hz. Als maximale geluidsdruk noteert het systeem een donderende 106dB op 1 meter. Voor het idee: 105dB is wat een sneeuwblazer noteert, of een helikopter op 30 meter (100-105dB), of een F16A straaljager op 150 meter hoogte (107dB). Niet kinderachtig dus!
...en is ook heel goed bedacht
Zoals duidelijk zit er aan de voorzijde van de L75 maar weinig ruimte tussen het linker- en rechterkanaal. Die kromming in het front is dan ook niet voor niets. Door de luidsprekers 15 graden van elkaar af naar buiten te keren, en de DSP efficiënt in te zetten, wordt voorkomen dat het stereobeeld nauw overkomt. Verder wordt door de kanteling van de units ook handig gebruik gemaakt van natuurlijke reflecties die het beeld een weids karakter geven, hetgeen nog eens wordt versterkt door het gebogen front.
Het gebruik van een middentoner precies in het akoestisch centrum zorgt voor een gebalanceerd stereobeeld, zonder gapende gaten. De toegepaste DSP, die ook de crossover-instellingen voor z’n rekening neemt, maakt ook gebruik van zogenaamde crosstalk cancellation. Dit komt het meest tot z’n recht bij plaatsing van het systeem tegen of vlak bij een achterwand en in de buurt van zijwanden. Dit gegeven maakt de L75 dan ook het perfecte systeem voor de kleinbehuisde mens.
De eerste indruk stelt niet teleur
Bovenstaand klinkt natuurlijk veelbelovend, maar het bewijs wordt altijd nog door die twee chirurgische flapinstrumenten aan de zijkant van mijn olijke hoofd geleverd. Om dat te bewerkstelligen moest het gevaarte eerst worden uitgepakt. Dat kan je het best maar met z’n tweeën doen, maar omdat Anita ‘niet thuis’ gaf besloot ik met rechte rug de stoute schoenen aan te trekken. Uiteraard keurig dubbel verpakt zat de L75 zelfs nog in een wit jasje. Lekker dan!
Na wat ouderwets sjorwerk gaf ik, of eerder nam het beestje een prominente plaats (in) in mijn werkkamer. Draadloos aansluiten was via Google Home binnen luttele seconden gefikst, dus kon ik al vrij rap via de ingebouwde Chromecast aanvangen met streamen via Spotify, Qobuz of zoals in mijn geval TIDAL. En o ja, de L75 is ook via AirPlay 2, de MusicLife app van Harman en zelfs via Roon te benaderen, mocht je dat willen. Omdat ik zweette als een os, besloot ik richting douche te gaan en het systeem eerst maar even rustig in te laten spelen. Hasta la vista, baby!
Het eindresultaat overtuigt
De volgende dag was het dan eindelijk zover. Bij het weerzien, vond ik de verschijning alleen nog maar stoerder geworden. En ook vielen me nu de metalen knopjes op de bovenkant op waarmee je volume en ingang kunt kiezen, hetgeen ook via de bijgeleverde afstandsbediening kan, overigens. Hoe dan ook, de muziek kon eindelijk vloeien, en vloeien deed ‘ie! Een ding moet gezegd, dit is een systeem met ballen, dat kan grommen als een boze beer. En dat natuurlijk in overdrachtelijke en vooral muzikale zin.
Voorts is het zo dat het gebogen ontwerp en toepassing van crosstalk cancellation het beeld superbreed is. Tel vol op bij breed en je blijft over met een overtuigend resultaat. Het systeem speelt even makkelijk op de achtergrond mee als dat er goed gas mee wordt gegeven, en ik kan mij voorstellen dat een logische plaats in een niet al te grote huiskamer onder de TV is. Zeker die loepzuivere afbeelding in het midden is dan een echt voordeel. En mocht je laag tekortkomen, you never know, dan biedt de subwooferuitgang nog mogelijkheden het systeem verder uit te breiden. Ik zie de JBL L75ms zomaar op een kantoor staan, in een slaapkamer, of in de huiskamer van de jeugd van tegenwoordig. Hoe dan ook, in alle gevallen geen straf!
De JBL L75ms is verkrijgbaar bij de geautoriseerde JBL-dealers en kost 1.549 euro. Voor meer informatie kun je terecht op de website van de importeur: www.referencesounds.nl.