In een tijdspanne dat de cd nog het leidende digitale medium vormde en streamers zeker in het high-end segment nog amper bestonden, sloeg de introductie van de S10 in als de spreekwoordelijke bom. We hebben het hier over 2010, toen de Zuid-Koreaanse fabrikant Aurender zich als vernieuwende aanbieder op de kaart zette. Een indruk die nog verder werd versterkt door een typerende, bijna over de gehele breedte aangebracht OLED display en het in die dagen innoverende gebruik van solid state techniek voor het buffergeheugen. Inmiddels is het 2023 en lijkt de nieuwe top-Aurender, de N30SA, net als de rest van het inmiddels bijzonder omvangrijke gamma visueel nog altijd verrassend veel op zijn grensverleggende voorouder. Maar dat de tijd niet stil heeft gestaan bewijst deze nieuweling in de nu volgende test.
Hoewel we het vaak anders denken, is ieder mens onderhevig aan invloeden vanuit zijn directe leefomgeving. Zo ook uw schrijver die eigenlijk pas sinds een jaar of vijf de kracht en kwaliteit van streaming audio onderkent. Mede versterkt doordat er steeds minder titels op cd uitkomen, werd het gaandeweg meer noodzakelijk om toch eens op zoek naar een alternatief te gaan. In principe waren daarbij twee mogelijkheden.
De eerste was teruggrijpen naar bewezen technieken uit het verleden en dan moet u denken aan tape en vinyl. De tweede optie was alsnog de actuele digitale technieken omarmen. Aangezien ik vóór het digitale tijdperk lang met de genoemde analoge dragers samen heb geleefd, wist ik dat ik die kant niet nog een keer op wilde gaan. Hierdoor koos ik net zoals vele anderen voor het laatste.
Toch leek het gemakkelijker dan gezegd, want vervolgens werd ik nog een hele poos niet blij van de in mijn ogen, of beter gezegd oren, minder goede geluidskwaliteit ten opzichte van de cd.
Aurender S10
De Aurender S10 (foto rechts) was nog ruim vóór die tijd in 2010 de grote uitzondering op die ongeschreven regel. Niet alleen toonde het apparaat veel meer als een traditioneel hifi product, ook bleek het (eindelijk) gevrijwaard van hinderlijke stoorgeluiden zoals ventilatoren en gierende harde schijven. Een ander opvallend aspect was het voor die dagen bizar grote en duidelijke display. Een ontwerpdetail dat ook vandaag de dag veel Aurender modellen typeert.
Ook daar hield het onderscheid niet op, want ook de aansluitmogelijkheden waren ongekend. Voeg daarbij de uitstekende, door de Zuid-Koreanen zelf ontwikkelde gratis Conductor App en een klassieker was geboren.
W20(SE)
Als er één schaap over de dam is, volgen er vaak meerdere en dat ging ook in dit geval op. Na de S10 sprongen niet lang daarna ook andere fabrikanten op deze nieuwe audiotrein en is uiteindelijk het aanbod ontstaan zoals we dat vandaag de dag kennen. Hoewel ik in de jaren die volgden nog andere mooie en begerenswaardige Aurender modellen te logeren kreeg, ontstond het echte déjà vu gevoel pas weer in 2013 met de komst van de monumentale “über” Aurender, de W20 (foto rechts). Nog groter en zwaarder dan al zijn voorgangers en met nog meer nadruk (ontstaan door de inmiddels opgedane kennis) op maximale geluidskwaliteit. Gelukkig heb ik het genoegen gehad om deze grootheid en de huidige W20SE een poos thuis te beluisteren. Gebeurtenissen die bewezen dat streaming audio wel degelijk tot topweergave in staat bleek te zijn.
Lees ook onze review van de Aurender A15 en A200
Een verschil waarmee beide W20 varianten zich trouwens van de rest van het aanbod wisten en weten af te zetten is de mogelijkheid om van een externe wordclock gebruik te maken en de aanwezige accuvoeding. De eerste wordt normaal alleen gebruikt in professionele opnamestudio’s waar het voor optimale timing tussen alle schakels in de opnameketen zorgt. De accu of batterijvoeding zorgt op zijn beurt voor een nog verdere verlaging van de ruis-/stoorvloer. Andere verschillen tussen deze twee zijn het 4 GB systeemgeheugen voor de W20SE, tegen 8 GB voor de N30SA, en de MQA core decoder die de N30SA dan weer niet heeft en de W20SE wel.
Zo zijn er nog wel meer soms kleine maar toch vaak ook meer substantiële verschillen. Een onderscheid wat de keuze voor één van deze machtige machines kan laten doorslaan. Luisteren naar beide apparaten was en is nog steeds een bijzondere ervaring. Met name omdat ik voor het eerst dezelfde soort gelaagdheid, klankkleuren en rust in de weergave waarnam als ik al die jaren ook bij topkwaliteit-cd ervoer.
De W20SE is daarbij nog vloeiender en verfijnder als de nog immer prachtige W20. De grote bonus van streaming audio is tenslotte dat je ook hogere resolutiebestanden in zowel DSD als PCM af kunt spelen en daardoor kwalitatief nog verder kunt gaan dan met 16 bit mogelijk is.
Aurender N30SA
Inmiddels is de huidige enorme modellenreeks van 13(!) Aurender muziekservers onderverdeeld in een digital output en een analoge output serie. Vrij vertaald is de eerste groep een muziekserver zonder ingebouwde DAC, terwijl de tweede, u raadt het vast al, er wel zo een aan boord heeft. Doordat zowel de W20SE als N30SA in de digital output reeks vallen, is de eindgebruiker vrij om deze zelf naar eigen voorkeur te kiezen. Maar dan nu de hamvraag. Als de W20SE (43 cm breed, 10,6 cm hoog, 37 cm diep en 21,1 kg zwaar) in ieder geval op papier het absolute Aurender topmodel is, waarom bestaat de N30SA (43 cm breed, 9,6 cm hoog, 35,3 cm diep per behuizing en 22 kg in totaal zwaar) dan uit maar liefst twee behuizingen en is nog zelfs 3.400 euro duurder?
Laten we beginnen met te stellen dat de N30SA een uniek model is dat speciaal voor Europa en Noord-Amerika wordt vervaardigd. Het verschil met de “normale” N30 die voornamelijk in Azië wordt verkocht, zit in het soort opslag en capaciteit. Waar in Azië voor de N30 gebruik wordt gemaakt van een naar keuze conventionele harde schijf van 4, 8 of 12TB en er verder geen extra opslagruimte meer mogelijk is, is de N30SA uitgerust met een supersnelle 8TB SSD. Daarnaast biedt een sleuf op het achterpaneel ruimte om desgewenst nog een extra schijf toe te voegen. Uniek voor de N30SA is dat deze als eerste Aurender met de MC10 en MC 20 Master en Word clock modellen (op 10 MHz werkzaam) kunnen worden gecombineerd, met een nog betere nauwkeurigheid.
Waarom twee behuizingen?
Dat antwoord is eigenlijk heel simpel; om een zo groot mogelijke scheiding van stoorinvloeden te verkrijgen bij een zo hoog mogelijke geluidskwaliteit. Om dat te bereiken worden de twee afzonderlijke chassis met elkaar verbonden door zowel een voedings- als datakabel. Het krachtige voedingsgedeelte en de systeemcontrole bevinden zich vervolgens in het ene chassis, terwijl het andere de audio-output en OCXO-klok herbergt.
Door de audiocircuits en voeding zowel fysiek als elektrisch te scheiden, ontstaat een opmerkelijk verbeterde en vooral compromisloze maximale geluidskwaliteit. Naast het elimineren van ruis vanuit het elektriciteitsnet door middel van een nauwkeurige AC/DC-conversie, was er nog een andere bron van externe ruis die moest worden aangepakt, namelijk de ethernetkabel. Doordat Aurender hier al meerdere generaties veel tijd en zorg aan besteed, ontwierp het ook voor de N30SA speciale LAN-poorten. Deze maken gebruik van galvanische isolatie via een transformator en dubbel geïsoleerde aansluitingen om ruis van de router te scheiden. Wederom een schakel die ervoor zorgt dat er een bijzonder zuiver audiosignaal zonder ongewenste storingen ontstaat.
Bij het bekijken van de digitale uitgangen op het achterpaneel van de “powerbox” komt de grote variëteit aan verschillende aansluitingen in beeld. Hieronder AES/EBU, BNC, Coax, Tos-Link en een speciale Audio 2.0 USB variant. Het audiosignaal dat hieruit voortkomt, wordt namelijk verwerkt met behulp van een unieke aardtechniek, elektrische isolatie en DC-voeding vanuit de voedingsunit. Hierdoor is het ruisniveau vrijwel niet meer meetbaar en wordt er volgens de Aurender ingenieurs een nieuw nog hoger niveau van zuiverheid en transparantie bereikt.
Soepele bediening
Last but not least maakt ook de N30SA net als alle andere Aurenders gebruik van de bekroonde Conductor App. Het gaat hier om een intuïtieve en gebruiksvriendelijke muziekbeheerapplicatie die niet alleen met de jaren gestaag steeds beter en uitgebreider is geworden, maar ook een mooi en vooral gratis(!) alternatief biedt voor het dure maar wel supergoed werkende Roon. Met de Conductor app krijg je dus snel toegang tot je favoriete bestanden en streamingdiensten. Bovendien biedt Aurender via de app-gebaseerde remote support login een ongekend niveau van klantondersteuning en wordt voor iPad, iPhone en Android aangeboden.
Toch valt er nog meer heugelijk nieuws te melden, want inmiddels is ook Aurender overstag gegaan en heeft het een aanvraag bij Roon ingediend! Daardoor zijn ook deze topmuziekservers binnen afzienbare termijn met Roon compatible en dat zal door veel muziekliefhebbers met gejuich worden ontvangen.
De enige keerzijde van deze medaille is dat u nog wel even geduld moet hebben. Ten tijde van dit schrijven is vooralsnog niets bekend over de daadwerkelijke beschikbaarheid, maar er wordt aan gewerkt.
Gebruik
Zowel de N30SA als W20SE behoren beide tot de top van Aurender en zijn daardoor ontworpen om ontzettend veel kwaliteit te leveren. Een prestatieniveau dat net zoals bijvoorbeeld signaalkabels, er pas “uit” komt als ook de rest van het systeem dat kan laten horen. Om ervoor te zorgen dat de onderlinge verschillen zo goed mogelijk kunnen worden waargenomen, zijn voor deze test veel mooie topproducten verzameld.
Op het gebied van luidsprekers hebben mijn Master Contemporary C luidsprekers versterking gekregen van de Marten Parker Duo, Ilumnia Vocals mk 2 en Boenicke W5 SE+ monitoren. De referentie Zanden 6000 versterker is uitgebreid met een Thrax Enyo MK 2, CH Precision I1 en Modus Audio SPR01 met SPA01.
Qua D/A-converters is behalve een Mola Mola Tambaqui, ook gebruik gemaakt van een Esoteric N-01XD en het DAC-gedeelte van zowel de Enyo mk 2 als de I1. Als ondersteunde muziekservers hebben zowel een Grimm MU1 en Cary Audio DMS-800 PV als Esoteric N-01XD acte de préseance gegeven. Signaalkabels zijn de Kinzan exemplaren van het Nederlandse IKIGAI audio, SX van Nirvana Audio, Royal Signature en Crown series van Siltech en de prachtige Dragon en Fire interlinks van AudioQuest. Op het gebied van stroomkabels heb ik van de Reference powercord van Kemp Elektroniks, de Current Conductor van Essential Audio Tools en ten slotte van de IKIGAI Kinzan en SX en PC+ van Nirvana Audio gebruik gemaakt.
Luisteren
Ondanks dat de N30SA dual chassis muziekserver zoals eerder gezegd over hetzelfde stijlvolle, zeer herkenbare Aurender “familie uiterlijk” beschikt, zijn er toch zowel qua mogelijkheden als de geluidskwaliteit de nodige verschillen. Wat gehoormatig meteen opvalt is dat het merk voor zijn nieuwe topserver een opvallend spontane speelwijze in samenspel met een prachtig natuurlijk omlijnd stereobeeld weet neer te zetten. Hoewel digitale bronnen doorgaans minder nadrukkelijk “anders van elkaar” zijn dan hun analoge tegenhangers, worden hier wel degelijk zeer duidelijke onderlinge verschillen geëtaleerd.
Helemaal interessant wordt het wanneer ik de N30SA afzet tegen de W20SE. Nu is laatstgenoemde “slechts” in één enkele behuizing ondergebracht. Een gegeven wat zeker bijdraagt aan de minder hoge prijs. Maar de W20SE gooit dan weer wel zijn accuvoeding in de strijd en daar is de N30SA dan weer niet mee voorzien.
Om de daadwerkelijke verschillen te duiden, haal ik inmiddels traditiegetrouw en met het nodige plezier weer de auto-analogie van stal. De W20SE staat voor mij synoniem met een Mercedes S-klasse of elektrische EQS. Volledige stilte, een ultiem luxegevoel, en een koninklijke vanzelfsprekendheid.
De N30SA zie ik daarentegen meer als een (Mercedes) AMG GT Coupé. Hij is sneller, vlotter, wendbaarder en heeft een plus qua raffinement. Bij de S-klasse of elektrische EQS-variant gaat het dan weer meer om ultieme ontspanning en onthaasten. Een gevoel waarbij je bijna letterlijk wordt ondergedompeld in luxe en weelde. Omgezet in audiokretologie biedt de W20SE een wat rijkere en meer ontspannen weergave. Je hoort alles maar hij brengt je bewust minder naar het puntje van je stoel. De N30SA is absoluut gezien wat spannender om naar te luisteren en betrekt zijn toehoorder wat sterker en meer nadrukkelijk bij het muzikale gebeuren.
De weergave is van beide prachtig gelaagd en groots. Maar de N30SA is wat meer open en transparant, waardoor alles wat meer wordt uitgelicht. Aan u ten slotte de keuze of u gaat voor het enorme gemak en een meer rustige en rijke weergave waarbij u maximaal kunt ontspannen. Of liever een wat meer levendige en open presentatie (N30SA) prefereert. Ook de opvallende afwezigheid van hifi-artefacten maakt trouwens indruk. Een gegeven waar zowel de N30SA als W20SE, ondanks hun andere invulling, beiden enorm goed in zijn.
Maximale consistentie
Zoals ik hiervoor al heb vermeld, is de N30SA rijkelijk voorzien van alle bekende digitale uitgangen en dat is enorm prettig. Met name omdat je hierdoor de volledige vrijheid krijgt om de uitgang te kiezen die het beste bij je eigen voorkeuren en gekozen DAC past. Maar het blijkt zelfs nog beter te kunnen. Want in tegenstelling tot veel concurrenten waar de ene uitgang bijna altijd beter of slechter presteert dan de ander, blijken op deze “über” Aurender alle uitgangen gelijkwaardig te presteren. Een uitkomst die natuurlijk is ontstaan door de enorme kennis die de ingenieurs door al die jaren heen hebben opgedaan. Dat het vervolgens daadwerkelijk is gelukt, betekent ook dat de eerdergenoemde keuzevrijheid géén gehoormatige consequenties meer heeft. Heel erg knap.
Conclusie
De Aurender N30SA behoort zowel prijstechnisch als gehoormatig bij het zeer kleine groepje beste muziek servers van dit moment. Hoewel er zelfs binnen dit zeer hoge prijssegment steeds meer concurrentie is ontstaan, is de Zuid-Koreaan bijzonder goed uitgerust om adequaat van zich af te kunnen bijten. Dit is echt waar high-end audio anno 2023 voor staat, wat nog eens wordt gecompleteerd door de volstrekt probleemloze werking, de toekomstgerichte uitbreidingsmogelijkheden en de levenslange ondersteuning.
In hoeverre u de meerwaarde ten opzichte van andere Aurenders zult waarnemen, heeft vooral te maken met uw akoestiek en de rest van de keten. Feitelijk is het net zoals met veel andere dingen waar de zwakste schakel de kwaliteitsdoorgifte aan de rest verhindert. Toch zijn de verbeteringen van deze Zuid-Koreaanse state-of-the-art muziek server niet gering. Want ook op meer normale systemen hoor je al snel hoe bijzonder dit apparaat is.
Velen zullen zich ongetwijfeld afvragen welke van de twee nu uiteindelijk echt het beste klinkt. Helaas is daar geen eenduidig antwoord op te geven. Met name omdat ze elk hun eigen specifieke kwaliteiten en sonische signatuur bezitten. Zoals altijd het geval is bij high-end audio, zullen zorgvuldig luisteren, de persoonlijke voorkeuren en de systeemafstemming deze vraag definitief per situatie beantwoorden.
Net zoals Ferrari verschillende auto's aanbiedt, elk met hun eigen rijkwaliteiten en persoonlijkheid, zal in ieder geval niemand beweren dat het niet allemaal supercars zijn.
Aurender N30SA 8TB in zwart en zilver
27.900 euro | www.moremusic.nl
