Latham Audio, op de recente Audio Show iEar' nog de ontvangende partij van de HIFI Award voor Best Sound, heeft ons de EE1 Noise Isolator van English Electric ter review aangeboden. Met deze EE1 laat je je premium netwerkspeler volgens de fabrikant nóg beter presteren. Netwerkfiltering is niet nieuw en lang niet elke oplossing werkt even effectief. We zijn dus benieuwd of de EE1 de verwachtingen waarmaakt.
De EE1 netwerk filter van English Electric, een dochterbedrijf van The Chord Company, is een passief uitgevoerd netwerkfilter gebaseerd op de technologie achter haar succesvolle ruisonderdrukkende netwerkswitches en kan eenvoudig tussen de netwerkkabel en de ontvangende netwerkcomponent worden opgenomen. Dit kan een muziekserver of netwerkspeler zijn, maar ook een televisie of beamer kan hier zichtbaar van profiteren met een beter contrast, diepere zwartwaarden en levendigere kleuren. De EE1 is dus niet alleen ontwikkeld voor kwaliteitswinst op audiogebied, deze is ook bedoeld voor het verbeteren van streaming video, al verwachten we niet dat je na het lezen van deze review een gros van deze filters gaat bestellen voor elk beeldscherm in huis. De EE1 is namelijk niet goedkoop.
Het principe van de EE1 Noise Isolator is in theorie eigenlijk heel eenvoudig. De data wordt ongehinderd doorgelaten terwijl de ongewenste ruis wordt geblokkeerd en is vergelijkbaar met de werking van een stroomfilter. Er is echter veel controverse op dit gebied. En niet onterecht. Veel aanbieders van dergelijke producten, voornamelijk afkomstig uit verre windstreken, laten in de praktijk soms wel verandering maar zelden verbetering horen. Dat heeft vooral te maken met de methode en kwaliteit van filtering. Wanneer je wel eens stroomfilters uit verschillende prijsklassen hebt vergeleken, dan begrijp je wel wat we bedoelen.
English Electric richt zich op het reduceren van digitale schakelruis uit router en switch, voedingsruis van de netwerkapparatuur, netvervuiling van elektrische apparaten elders in huis én effecten van instraling op de netwerkbekabeling. Deze ongewenste vervuiling wordt uit het netwerksignaal gefilterd door toepassing van galvanische scheiding waarmee potentiaalverschillen en laagfrequente vervuiling wordt weggenomen, hoogfrequent filtering waarmee spikes en digitale ruis wordt geblokkeerd en het terugdringen van ‘common mode’ vervuiling veroorzaakt door EMI/RFI. Een complexe manier van filtering dus.
Luistersessies
Om vast te stellen in hoeverre de EE1 Noise Isolator slaagt in zijn taak als volgroeide ‘noise eater’ maken we gebruik van een hoogwaardig presterende hifi-set van NuPrime die bestaat uit de STREAM-9 netwerkspeler, de DAC-X9 voorversterker-DAC en de STA-9X stereo eindversterker.
Met deze set beluisteren we meerdere muziekstukken waarbij we eerste keer zonder de EE1 Noise Isolator luisteren en daarna de EE1 in de keten opnemen. Na de gehele test en ten tijde van het schrijven van dit stuk herhalen we de sessie ook nog eens met onze Bryston BDP-3 die de playlist eerst opslaat op een interne SSD en hiermee de gehele netwerksectie uitsluit in de muziekweergave. Als het netwerk wordt uitgesloten in de vergelijking kan de EE1 hier immers niets verbeteren. Toch?
We beginnen de sessie via de NuPrime met het prachtige Comfortably Numb van het album ‘Lockdown Sessions’ van Roger Waters uit 2022. Dit nummer start met een sample van een harde blikseminslag waarbij onze nekharen op een iets te hoog volume direct al rechtovereind staan. Dit wordt gevolgd door diepe basnoten waarbij de basdrum telkens met een flinke punch op de maat wordt weergegeven. Hihat wordt heel subtiel aan de mix toegevoegd en toetsenwerk blijft sfeervol op de achtergrond. Zang van Waters komt wordt netjes vanuit het centrum weergegeven en achtergrondkoor vult elk leeg gaatje in het geluidbeeld gehoormatig op. Het onweer wordt mooi gelaagd in de achtergrond neergezet waarmee het muziekstuk een fraai ruimtelijk karakter krijgt.
Wanneer we de EE1 in de keten opnemen wordt het laagfundament nóg beter onder controle gehouden en ervaren vooral een toename van rust in de weergave. Zang van Waters tekent zich nog duidelijker omlijnd af en achtergrondzang krijgt gehoormatig meer omvang. We hebben het gevoel nu een flinke pas richting het denkbeeldige podium te hebben genomen waarbij we intenser bij de muziekbeleving worden betrokken. Bij de flinke uithalen in het refrein kunnen we de stembanden van de achtergrondzangeressen zelfs horen vibreren. De impact van het digitaal gegenereerde onweer is haast intimiderend en hierbij heeft het laag nu zoveel kracht dat we bang zijn enig burengerucht te veroorzaken.
Vervolgens beluisteren we het nummer Hey Joe van het album ‘Live At Rockpalast 1988’ van Roy Buchanan uit 2011. Al bij de eerste akkoorden van de gitaar horen we de snare van de snaredrum tegen het vel mee ratelen en wordt gevolgd door de typische sound van de iconische Fender waar Buchanan al zoveel harten heeft veroverd. Met gesloten ogen kunnen we een ruwe schets in ons hoofd maken van het podium waar de muzikanten staan opgesteld. Het snerpend scherpe geluid van de overstuurde Telecaster overstemt de ietwat timide, mompelende zang van Buchanan en reflecteert heftig tegen de wanden van het zaaltje. Op hogere volumes is dit haast te veel van het goede, maar laat ons even een stap nemen in de rauwe wereld van seks, drank (in dit geval) en Rock-‘n-roll.
Wanneer we de EE1 in de keten opnemen beluisteren we ditzelfde nummer met een grotere geluidsdiepte waarbij we meer gelaagdheid in de chaotische live opname ervaren. De voorheen timide zang van Buchanan krijgt meer autoriteit en zijn gemompel transformeert bijna in conversatie. Achtergrondzang wordt met meer adem gezongen en de combinatie van drums en bas wordt met een fraaie punch weergegeven. Naast de kenmerkende klank van single coil elementen van de overstuurde Telecaster, horen we ook de vingers over de snaren glijden bij akkoordwisselingen. Nee, de opname wordt er beslist niet beter, vloeiender of aangenamer door, maar we ervaren wel een flinke toename van rauw realisme.
Als laatste album kiezen we een stukje klassiek om onze trommelvliezen weer in het juiste model te masseren en zetten we Vivaldi’s Sinfonia for Strings in C major, RV 116 door het Helicon Essemble onder leiding van Albert Fuller op. De eerste viool wordt met kracht weergegeven waarbij we door de hoge snelheid van het NuPrime systeem duidelijk de met hars ingewreven haren van de strijkstok over de snaren horen strijken.
Het overige strijkorkest staat op gepaste afstand en vanuit de achtergrond beluisteren we de melodieën van een tokkelende viool en het omvangrijke strijkorkest onder begeleiding van de typische akkoorden van klavecimbel of spinet. Deze opname is van bovengemiddeld goede kwaliteit en onderscheiden de verschillende strijkinstrumenten zonder al te veel moeite.
Wanneer we de EE1 wederom in de netwerkketen opnemen beluisteren we bij de eerste viool nu ook de boventonen van de viool. Het gehele strijkorkest, nu inclusief grondtonen, wordt met meer onderlinge tussenruimte neergezet. Alsof alle stoeltjes een halve meter verder van elkaar zijn geplaatst. Anders dan bij de vorige situatie springen de aanslagen van de toetsen van het spinet er nu levendiger uit en klinken de noten langer door. Deze opname was al van hoog niveau, maar nu ervaren we nog meer snelheid en transparantie in de weergave waarmee het geheel helemaal tot leven komt.
Oordeel
Met de EE1 van English Electric ervaren we in combinatie met de NuPrime Stream 9 netwerkspeler een onverwacht grote sprong in geluidskwaliteit. Dit ondanks dat ons netwerk goed op orde is, we overal gebruik maken van kwalitatief goede bekabeling, niet hebben bezuinigd op de netwerkcomponenten en beschikken over maar liefst twee apart getrokken audiogroepen.
We ervaren via de NuPrime set een toename in de transparantie van complexe muziekstukken en kunnen in A-B vergelijk instant meer microdetail waarnemen. Zang en stemmen krijgen meer autoriteit en door de toename in midrange definitie neemt de impact van snaar- en slaginstrumenten toe waarbij het koperwerk net even langer doorzingt. De soundstage wordt een breder en dieper neergezet.
Bij het afspelen van Qsound albums wordt de geluidsbubbel hoorbaar ruimtelijker en worden de muziekstukken hierbij strakker omlijnd weergegeven. Ten slotte ervaren we meer rust in de muziekweergave doordat het laag nog beter gecontroleerd wordt weergegeven. Het zijn op zich maar kleine individuele stapjes, maar wanneer we al deze kleine verbeteringen bij elkaar optellen zijn de A-B verschillen groot.
Dan komen we bij het gedeelte aan waarbij we de eerdere resultaten vergelijken met die van onze Bryston BDP-3 netwerkspeler in onze Bryston referentieset. Nu wordt het verhaal namelijk interessant, want de uitkomsten zijn niet geheel conform onze verwachtingen. Waar we de initiële verwachting hebben dat de verbeteringen uitsluitend worden bereikt in het opschonen van de UPnP-datastream vanaf internet, NAS of muziekserver, maakt de Bryston speler geen gebruik van UPnP of DLNA-streaming.
De Bryston speler maakt gebruik van het Music Player Deamon platform waarbij de digitale informatie eerst via het netwerk op de interne playlist SSD wordt opgeslagen en de netwerk interface feitelijk uit de keten wordt gehaald. Bij onze speler maken we zelfs gebruik van een tweede interne SSD waarop een deel van onze muziekbibliotheek is opgeslagen. We maken dus, behalve het via het netwerk bedienen via de app, helemaal geen gebruik van het netwerk. Je begrijpt dat we geschokt waren met onze Bryston set vergelijkbare verschillen als met de NuPrime set te beluisteren. De verschillen waren door de werking van het MPD-platform misschien minder groot, maar verre van verwaarloosbaar!
Om meer inzicht te krijgen in deze verschillen hebben we hiervoor zelfs de oscilloscoop en spectrum analyzer uit de kast getrokken om ruisniveaus en harmonische vervorming te meten, maar de verschillen met en zonder de EE1 waren vergelijkbaar met twee individuele meetsessies in dezelfde situatie. Geen meetbare verschillen dus.
Misschien kunnen we de verschillen als volgt verklaren. Netwerkkabels hebben naast de ‘transmitting’ en ‘receiving’ aderparen voor het datatransport ook positieve en negatieve voedingslijnen die, bijvoorbeeld, voor PoE-toepassing worden gebruikt. Ook al wordt er niets over het netwerk gevoed, verbinden deze voedingslijnen alle stroomcircuits van de netwerkcomponenten in de keten mogelijk wel met elkaar. Blijkbaar zorgt de ontkoppeling van deze voedingslijnen met de interne voeding/aarding van de netwerkspeler alleen al voor een hoorbare toename van detail, definitie, impact en geluidsbeeld. Hiermee is de English Electric EE1 dus ook een waardevolle aanvulling voor niet-UPnP streaming devices en dit is voor ons toch wel een verrassing. Dankzij de filtering op de datalijnen zal bij het streamen van muziek via Tidal, Qobuz en Internetradio de muziekbeleving bij spelers met MPD of vergelijkbare streaming technieken enkel nog toenemen. Een aanrader dus.
Conclusie
Met de EE1 van English Electric beluisteren we onze digitale muziekalbums alsof we naar een kwalitatief goede remaster van dit album luisteren. Met een verkoopprijs van net geen driehonderd euro is de EE1 echter niet goedkoop. Toch denken we dat de prijs gerechtvaardigd is als we deze vergelijken met een vergelijkbare sprong in geluidskwaliteit zoals bij een upgrade van je netwerkspeler. Hierbij is doorgaans een significant hogere investering gemoeid. Beschik je over een kwalitatief goede hifi-set en wil je echt alles uit je digitale muziekcollectie halen, dan is de EE1 Noise Isolator beslist een waardevolle aanwinst.
English Electric EE1
299 euro | lathamaudio.nl | englishelectric.uk
Beoordeling 4.5 / 5
Waardering
Klank: 5 uit 5
Imaging: 5 uit 5
Bouwwijze: 5 uit 5
Toepassing: 5 uit 5
Prijs-prestatie: 3 uit 5
