Van de Noorse fabrikant Sigberg Audio ontvangen we een set actieve Sigberg Manta monitorluidsprekers inclusief twee compacte Sigberg 10D subwoofers ter review. Een primeur, want dit is een van de eerste, zo niet dé eerste review van dit cardioïde luidsprekersysteem in de EU. Meer dan de boodschap ‘ik ben benieuwd wat je ervan vindt’ heb ik er niet bij gekregen. En inderdaad, ik bén ook benieuwd. | For English, click here
Actief raakt steeds meer ingeburgerd in de highend audio-industrie. In de professionele wereld is dit al decennialang een begrip, maar door vele kritische muziekliefhebbers wordt het nog te vaak met argusogen bekeken. Want een hifi-luidspreker met een ingebouwde versterker is toch zeker niet audiofiel? Alles moet immers passief en het liefst zo analoog mogelijk om een audiofiel labeltje te krijgen toebedeeld. Vinden sommigen. En hier ben ik het niet altijd met critici eens. De door mij ontvangen Sigberg Manta actieve drieweg luidspreker onderstreept dit. Dat zeg ik niet om te voorkomen dat Thorbjørn de toorn van alle goden uit de Noorse mythologie op me afstuurt, maar ik ben van mening dat je met een actieve aansturing de beste match maakt met de gebruikte drivers en deze combinatie met behulp van DSP optimaal kunt afstemmen op het kastontwerp.
Ja, het is lastig om zonder DSP een optimale full-range muziekbeleving uit conventioneel ontworpen luidsprekers te realiseren met luidsprekerkabinetten van een bescheiden formaat. Hier is bovendien kennis, kunde en kapitaal voor nodig. Moderne technologie maakt het gemakkelijker. Gemakkelijker voor het thuisfront vanwege de kleinere vormfactor en budgettair gemakkelijker omdat de muziekliefhebber het zich beter kan veroorloven.
Maar gaat het uiteindelijk om de klassieke traditie, moderne technologie of juist om de muziekbeleving? Het gaat mij persoonlijk om de muziekbeleving die een set overbrengt bij het afspelen van muziekalbums. Niet alleen de super-de-luxe geproduceerde albums, ook bij kwalitatief matige metal, rock en dance albums uit de jaren ’90. Zoals het grootste deel van mijn muziekcollectie.
Sigberg Audio Manta
Sigberg Audio is niet de enige fabrikant die zich richt op de ontwikkeling van cardioide luidsprekers. Er zijn steeds meer kleine en grote fabrikanten die het actieve pad nemen en hierbij een dergelijk afstraalpatroon verkiezen. Veelal met de nodige elektronica en aanvullende drivers. Sigberg neemt hier met de Manta-serie wel een unieke plek in. Naast de toepassing van de in Nederland geproduceerde Hypex klasse-D modules voor de versterking en DSP, maakt de fabrikant zo min mogelijk gebruik van complexe elektronische technologie. Sigberg kiest juist voor slimmigheden zoals het ‘opknippen’ van akoestische uitdagingen in kleine bewerkbare stukjes. Om de luidsprekers optimaal te laten presteren in de hoeken of dicht op een muur, heeft de fabrikant (a) een cardioïde afstraling toegepast waarbij nadelige reflecties worden voorkomen en (b) het signaal naar de midbas driver beneden de 80 hertz weggefilterd, zodat het diepe laag geen hinder meer ondervindt van de standplaats in de ruimte. In plaats van extra elektronica en drivers in flanken of achterzijde waarmee een niervormig afstraalpatroon wordt gegenereerd, maakt het ontwerp van Thorbjørn juist gebruik van een geventileerd kastontwerp om de openheid in de muziek en de imagingeigenschappen te bevorderen. Hierbij is de klankkast voorzien van ‘ademende’ sleuven en ook het midhoog compartiment is geventileerd uitgevoerd.
Je zult paralellen zien met de zogenaamde open baffle ontwerpen die zich kenmerken door een ongekleurde en ‘kastloze’ muziekweergave. Een subwoofer vult het laag ten slotte aan tot diep in het sublaag. Deze zet je op een plek waar deze niet in de weg staat en pas je het laagvolume met behulp van de gain regelaar aan voor een evenwichtige klank. Nergens heb ik het idee dat de subwoofer het geluid kleurt of aandikt. Deze verdwijnt in het geluid en laat zich pas horen wanneer de muziek erom vraagt.
De Sigberg Manta drieweg luidsprekers (vierweg met de optionele subwoofers) hebben een formaat van 360 x 600 x 350 mm en het gewicht bedraagt maar liefst 25 kilogram per luidspreker. De Manta’s zijn voorzien van een 12-inch midbass driver met een papieren conus voor een ultrasnelle response, een 5,5-inch midrange driver met eveneens een papieren conus en een 1-inch silk dome tweeter. De drivers worden voornamelijk ingekocht bij het Deense Scan Speak en het Italiaanse Sica die een uitstekende reputatie heeft bij PA-toepassing. De Sigberg luidsprekers zijn volledig geproduceerd in Noorwegen en de in deze Manta’s toegepaste Sica drivers worden als matched pairs (met maximaal 1 dB onderling verschil tussen 100 en 10.000 hertz) in de luidsprekers gemonteerd. De midhoog sectie is vormgegeven als een coaxiale midhoog driver waarmee de Manta de geluidsbundel van de tweeter optimaal laat aansluiten op de midrange driver en hierbij een optimale timing en fasegedrag levert.
De cardioïde afstraalkarakteristiek (120-180 graden) van de Manta bedraagt 10-12 dB tussen 100-500 hertz, 16-20 dB tussen 500-1,000 hertz en 25 dB tussen de 1,000-5,000 hertz. Sigberg maakt voor de filtering gebruik van een 1e/3e orde lineair phase crossover. De drivers worden elk afzonderlijk aangestuurd met een 3-kanaals Hypex nCore klasse-D versterker die een muziekvermogen van 600 watt per kanaal levert. Met deze versterker levert de Manta een geluidsdruk van 122dB op 1 meter afstand en hierbij is de totale harmonische vervorming minder dan 0,5% (bij 96dB). Als gebruiker beschik je tevens over een parametrische 9-bands equalizer waarmee kleine correcties ten behoeve van de plaatsing of ruimte of persoonlijke smaak kunnen worden gemaakt. Tijdens het verblijf van de speakers heb ik hier overigens niet mee geëxperimenteerd.
Analoog kunnen de monitors worden aangestuurd via een RCA- of XLR-connectie en hierbij wordt dit signaal doorgestuurd naar een RCA- en XLR-uitgang waarop je een additionele Sigberg 10D of een andere subwoofer naar keuze aan kunt sluiten. Digitaal beschikken beide speakers over een optische Toslink, coaxiale S/PDIF en gebalanceerde AES-EBU-ingang. Deze digitale ingangen worden eveneens uitgestuurd voor het gebruik met een digitaal aangestuurde subwoofer. De latency bedraagt 0,35 ms (analoog) en 1,8 ms (digitaal). Je kunt de ingangen manueel selecteren op het achter paneel, of maak hierbij gebruik van de automatische signaaldetectie.
Af-fabriek worden de luidsprekers geleverd met een netsnoer, USB-kabel en magnetische afneembare grills. De fabrikant levert ook een set solide stands mee waarop ik de luidsprekers met een maximale hoogte van 107 centimeter en vier graden opwaarts gericht plaats. De voorgeschreven minimumafstand van luidspreker tot de muur is tussen de 10 en 50 centimeter, ik plaats ze licht naar de luisterpositie toe met een onderlinge afstand van 2,2 meter uit elkaar voor mijn televisiekastje. De luisterpositie bevindt zich op een kleine drie meter afstand en hiermee valt deze binnen de door de fabrikant voorgeschreven 1,5 tot 5 meter.
Het eerste resultaat is een levendige en uiterst natuurgetrouwe muziekweergave met een brede sweetspot. Zang en stemmen klinken voortreffelijk. Dit smaakt naar meer.
En dan zijn er nog de gesloten uitgevoerde Sigberg 10D subwoofers. Voor deze recensie kreeg ik niet één maar twee exemplaren die overigens verkrijgbaar zijn in satijnwit en -zwart. Klein als ze zijn, zijn ze uitgerust met twee 10-inch woofers en worden ze intern aangedreven door een krachtige Hypex nCore klasse-D versterker met DSP. De frequentierespons begint bij 23 tot 250 hertz. De laagextensie in de kamer reikt zelfs tot 16 hertz, waardoor een full-range geluidsweergave wordt gerealiseerd in combinatie met de Sigberg Manta of met een andere monitorluidspreker van een ander fabricaat.
Deze 10D's kunnen aangestuurd worden door RCA, XRL of high-level inputs. De latentie is 0,35 ms en er is een variabele gain-regeling om de perfecte geluidsbalans te creëren. Echte nerds onder jullie willen waarschijnlijk ook de geluidsdrukniveaus, afmetingen en het gewicht weten. Vooruit dan maar. De kast meet 36 x 37 x 41 cm, weegt 27 kilogram en produceert maar liefst 117 decibel op 1 meter en 30-80 hertz. Ik moet zeggen dat ik erg onder de indruk ben van de prestaties van deze bescheiden subwoofers.
Sigberg Manta luistersessies
De Manta monitors zijn gebalanceerd met mijn Bryston BP-26 voorversterker verbonden. Hiervoor maak ik gebruik van een set lange Grimm TPR interlinks. De Sigberg Audio 10D subwoofers lus ik via de XLR-aansluiting op de monitors door en gebruik hier eveneens een set Grimm interlinks voor. Hiermee realiseer ik een uiterst flexibel te plaatsen full-range luidsprekercombinatie met een frequentiebereik van 18 hertz tot 20 kilohertz (+/- 3dB). Ik pas verder niets aan in de equalizatie, maar voer de gain in het laag aan beide zijden een half streepje op vanwege de plaatsing van de subwoofers in mijn ruimte.
Bij het nummer “House Of Broken Love” van het album …Twice Shy van Great White ervaar ik een strak omlijnde basdrum met een lekkere punch. Deze heeft een stukje verdieping naar het sublaag waarmee het slagwerk heerlijk vol klinkt. De snare klinkt strak en ‘snappy’ waarbij de aanslag met een heerlijke echo wordt omgeven en hierbij krijg ik de indruk dat de drummer zich halverwege de ruimte bevindt. Cymbalen worden logischerwijze op dezelfde afstand van de luisterpositie weergegeven als het overige slagwerk. Het nummer “She Only” begint met een akoestische steelstring gitaar heeft een authentieke klank en sprankelt in mijn ruimte, zonder zich voor de leadzang te plaatsen. Tamboerijn wordt weer halverwege in de ruimte neergezet en hierbij hoor ik de afzonderlijke schellen met een hoge mate van realisme klinken. Het samenspel van leadzang en achtergrondzang geeft deze ballad welhaast een extra dimensie.
Bij het nummer “Grace Too” van het album Day For Night van The Tragically Hip uit 1994 wordt de basdrum wederom met een heerlijke punch en een stukje laag extensie weergegeven. Dit is dus niet zozeer afhankelijk van de opname. De rauwe zang van Downie, die helaas veel te vroeg is heengegaan, snijdt als een mes in mijn ziel. Deze luidsprekers spelen dan niet alleen heel subtiel en netjes, door de hoge snelheid van drivers en versterking wordt de rauwe kant van rockmuziek niet weggepoetst. Achtergrondzang van overige bandleden en de instrumentlijnen worden elk op een logische eigen plek in het geluidsbeeld neergezet waarmee de illusie van een podium wordt vergroot.
Het album Dawn Of Dreams van Darkened Skies opent met een tot een bescheiden podium samengeknepen geluidsbeeld. De snel repeterende dubbele bassdrum legt een vloer van pulserend laag in de ruimte, terwijl elektrische gitaargeweld een muur van geluid net voor de luidsprekers in de ruimte neerzet. Zang, of liever grunts, staan messcherp in het midden van dit fictieve podium. De intensiteit waarmee deze naar me worden afgevuurd geven me bijna keelpijn. Jongens wat gaat dit hard. Slechts één streepje harder is niet genoeg, maar meer is onverstandig om de relatie met mijn buren niet onder druk te zetten. Kwalitatief is dit niet de beste opname, maar jongens wat weten deze Manta’s van Sigberg Audio een spektakel neer te zetten.
Hierna ga ik naar het andere uiterste met het nummer “Quadrophonia” van het album Cosmic Jam van de band Quadrophonia. Gelijk word ik gegrepen door de aanstekelijke nineties beat met afwisselende links-rechts stereo effecten en periodieke rap invloeden in dit nummer. Ondanks dat dit stukje elektronische muziek redelijk druk en vol van aard is, pik ik alle lijntjes, instrumenten en effecten er moeiteloos uit. Ik heb dit album redelijk vaak op verschillende sets beluisterd, maar ditmaal ervaar ik voor het eerst in lange tijd weer de meeslepende houseparty-vibe die ik in lang vervlogen tijden mijn bezoeken aan obscure clubs eerder heb ervaren. Bij “The Man With The Masterplan” word ik verder deze vervolgen tijden ingetrokken met rap, synth effecten en het geluidsbeeld dat tot de volle kamerbreedte wordt opgerekt. Dit vraagt nu toch echt om een flinke slinger aan de volumeknop. Zalig.
Afsluiten doe ik met het muzikale theater van Enigma met het album The Fall Of The Rebel Angel. Een fraai album met full-range soundscapes. Dit album vult de ruimte van hoek tot hoek met muziek waarbij deze met gesloten ogen reikt tot aan de denkbeeldige horizon. De openheid en precisie waarmee de Manta’s dit album weergeeft is heel bijzonder. Van het diepste laag tot de snelst weergegeven details, effecten en zang. Het gehele tonale spectrum wordt met een optimale controle weergegeven. Dit getuigt niet alleen van versterkingskracht en een goed fasegedrag, het geeft ook aan dat er niet is bezuinigd op de voeding.
Zelfs tijdens de weergave van het krachtige sublaag loopt het overige spectrum niet dicht. Het geluidsbeeld blijft onder alle omstandigheden staan als een huis.
Oordeel
Wat een fantastisch presterende luidsprekercombinatie is deze Manta inclusief de 10D subwoofer van Sigberg Audio. Of ik nu muziek uit het klassieke, rock, metal, dance of elektronica genre afspeel, bij alles ervaar ik een optimale muziekbeleving. Dankzij de precisie en lichtvoetigheid waarmee dit actieve systeem speelt haal je uit elk genre een maximale beleving. Dankzij de punch, slam en laagextensie worden live opnames met een onmiskenbare live vibe afgespeeld. De neutrale midrange heeft een fijne textuur waarbij er nooit sprake is van de typische hardheid waar de eerdere generatie klasse-D versterking nog wel eens om bekend stond. Het hoog is snel en levendig met een mooie topend extensie.
Dankzij de fluweelzacht spelende silk-dome tweeter ervaar ik nergens enige scherpte. En dankzij het voorbeeldige fase- en afstraalgedrag wordt een perfecte van phantom center gerealiseerd waarbij de doorgaans levensechte zang een logische plek tussen de luidsprekers inneemt. Afhankelijk van de mix neemt deze een pasje naar voren of juist naar de achtergrond, maar belandt hierbij nooit bij je op schoot.
Ik kan niet gelukkiger zijn met fabrikanten zoals Sigberg Audio waarmee een full-range muziekbeleving binnen het bereik komt van een grotere groep muziekliefhebbers. De muziekweergave met deze Manta’s is ongedwongen, neutraal en wordt gekenmerkt door precisie en rust. Het spectrum is heel mooi in balans en stemmen hebben voldoende gewicht om de artiest met realisme in de ruimte neer te zetten. Dit actieve Manta luidspreker duo presteert op een niveau van een set conventionele highend componenten die het investeringsbedrag van het door mij ontvangen systeem van Sigberg Audio significant overtreft. Dit actieve luidsprekersysteem biedt daarbij een geluidskwaliteit waar je bij het samenstellen van een conventioneel hifi-systeem doorgaans jaren over zal doen om dit niveau met mixen en matchen te evenaren.
Conclusie
Ik heb deze Manta’s inclusief de 10D subwoofers van Sigberg Audio ervaren als een duo goed gestemde zangvogels. Door de openheid van de nCore modules beluister ik de muzieklijnen netjes gescheiden in het geluidsbeeld terug. Niets doet vermoeden naar een klasse-D versterking te luisteren en heeft meer weg van een solid state klasse-A versterking.
De soundstage die deze luidsprekers neerzetten is niets minder dan indrukwekkend. Alle genres die ik afspeel krijgen het podium dat past bij het type muziek. Nooit te smal, geknepen of juist te ver uiteengerukt, maar uitsluitend met realistische proporties. Zit ik niet in de ideale luisterdriehoek, dan kijk ik vanuit een ander perspectief in hetzelfde plaatje en valt dit muzikale plaatje niet in scherven uiteen. Dit is een hele speciale eigenschap en zie hier bovenal de toegevoegde waarde van het cardioïde concept van Sigberg Audio. Aanrader van de redactie.
Sigberg Audio Manta (monitors) en 10D (subwoofer)
14.433 euro (monitors/paar) | 21.225 euro (inclusief 2 subwoofers zoals voorgeschreven)
www.sigbergaudio.no | Beoordeling volledige set: 5 / 5
