REVIEWRoksan

Roksan Caspian

René van Es | 14 april 2005 | Roksan

Op het moment dat je de Roksan Caspian M series–1 CD speler optilt merk je al dat hij bijzonder is. Ik ken heel wat versterkers die minder wegen dan deze speler terwijl zijn buitenmaten heel bescheiden zijn. Ik heb de speler meegenomen van de Doelen Lente Hifi Show om thuis aan de tand te voelen en vooral om naar te luisteren. Het luisteren werd een zeer aangename ervaring die bewijst dat Roksan volop in beeld is als het gaat om het ontwerpen en produceren van hoogwaardige audio componenten. Sterker nog, ik heb spijt dat ik niet de aangeboden hele set (voor/eind/tuner/cd) heb meegenomen en alleen de CD speler ter beschikking had.

Roksan Caspian

De bescheiden afmetingen van 43 x 33 x 8 centimeter grote Caspian M series–1 verraden niet het gewicht van 9 kilo van deze speler. Het gewicht is grotendeels afkomstig van de oerdegelijke kast en van twee ringkern transformatoren. Roksan heeft in één kast als het ware een loopwerk en een d/a converter gebouwd. Het loopwerk, waarvan de herkomst niet te achterhalen is, heeft een geheel eigen voeding en besturingsprint. Uit de voeding voor het loopwerk wordt tevens het display gevoed en de logica om de druktoetsen af te tasten. Een tweede printplaat bevat alle elektronica voor het omzetten van het digitale signaal naar een analoog signaal. Voor dit gedeelte is de tweede transformator bestemd en de print bevat daarom ook een eigen voedingscircuit.

Roksan Caspian M series-1 CD speler (c) Xingo (c)

Opvallend is dat Roksan in de speler twee digitale klokken gebruikt, op elke print één, waarvan er één dient om het loopwerk te sturen en het digitale signaal op te wekken, de tweede klok stuurt de d/a converter chip. Een scheiding die ik in deze vorm niet eerder in een enkele behuizing gerealiseerd zag. De converter zelf is een upsampling Burr Brown PCM 1730E die werkt tot 24 bits op 192 kHz maar hier staat ingesteld op 44.1 kHz. Roksan claimt dat door twee precisie klokken te gebruiken de totale jitter onder de 150 pico seconden blijft. Jitter is zoals u wellicht weet een belangrijke oorzaak dat CD spelers "digitaal" klinken (wat door sommigen nog altijd ten stelligste wordt ontkend). Op de achterzijde van de Caspian M series–1 een euroconnector voor 230 volt. Een analoge uitgang via cinch en drie digitale uitgangen. Cinch voor 75 Ohm, XLR voor AES/EBU 110 Ohm (opvallend want dat zie je niet veel) en een Toslink optische uitgang. Kies waar mogelijk altijd de XLR bus als u de Caspian als loopwerk zou benutten. Intern is te zien dat Roksan de uitgangen rechtstreeks vanuit de elektronica aanstuurt en helaas geen digitale trafo’s benut om jitter aan de uitgang nog verder omlaag te brengen. Een blik op de printplaten verraad een doordacht ontwerp met korte signaalwegen en een minimum aan draad en draadbruggen.

Roksan Caspian M series-1 CD speler (c) Xingo (c)

De Caspian laat zich via het frontpaneel bedienen en via de overzichtelijke, universele afstandbediening. Functies als programmeren, repeat, tijdsaanduiding etc zijn beschikbaar via de remote. Minpunt vind ik zelf dat de display niet uitschakelbaar is en heel irritant knipperend aangeeft welke track er speelt. Ander minpunt is het lichte kreunen van de CD lade bij openen of sluiten, wat volgens de importeur exemplarisch is. De werking is er niet minder om. Al met al maakt de Roksan een zeer degelijke indruk en lijkt gebouwd voor jaren luisterplezier op high end niveau tegen een redelijke prijs van 1599 euro. Niet goedkoop voor een speler die uitsluitend Red Book standaard CD’s kan weergeven maar daar staat tegenover de kwaliteit, de opbouw met twee voedingen en twee klokken, en vooral de verfijning in geluid waarover later uiteraard meer.


Aangesloten


De Caspian sluit ik aan met een Siltech Mxt New York interconnect op een Marsh Sound Design P2000b voorversterker. Vandaar uit via een Crystal Cable Connect Reference XLR naar een Marsh A200s eindversterker en met Crystal Cable Speak Reference naar een set Focal-JMlab Electra 927Be met ondersteuning van een Electra SW900 actieve subwoofer. De Roksan heeft heftige concurrentie van een Teac/Monarchy/Assemblage/Apogee digitale combinatie en van een Marantz SA8400 door Van Medevoort gemodificeerde SA-CD speler. Het standaard meegeleverde netsnoer van de speler is vervangen door een Läpp exemplaar. Veel aandacht voor de stroomvoorziening met Kemp Elektroniks Balanced Source Isolator en Powersource en voor het eerst is halverwege de test een AHP Neozed zekering in de meterkast geschroefd. De Caspian presteerde op een zo hoog niveau via de interne dac dat het totaal overbodig en onzinnig was om een externe dac aan de machine te koppelen. De speler is daarom "an sich" bekeken als geïntegreerde speler.

Roksan Caspian M series-1 CD speler (c) Xingo (c)






EDITORS' CHOICE