Het genoegen om naar de speler te luisteren is al ruim een week aan de gang. Dan schuif ik een door YG Acoustics gecompileerde CD in de speler en de eerste tonen van Kari Bremnes vullen de ruimte. De lang aangehouden en langzaam uitstervende tonen zetten een stem neer die uitstijgt boven de donkere muziek uit de Fjorden. Een 2e stem is overduidelijk waar te nemen achter Kari zelf. De muziek is dynamisch en ongeremd, geheel vrij van compressie op welke manier ook.

Het laag dat bij Kari vaak problemen oplevert gaat erg diep en wordt niet extra aangezet. Laag weergave is een zware taak voor een dac (iets wat sterk wordt onderschat omdat de nadruk altijd op een rustige, niet digitale hoogweergave was gericht) en bij Roksan hebben ze dat meer dan begrepen. De zware, dubbele voeding zal ongetwijfeld hierin een belangrijke rol spelen. Track 2 laat een piano horen die mooi vol van klank is. Er is gewicht zonder dat het naar te zwaar neigt. Komt een klarinet erbij dan speelt die luchtig en levendig samen met de piano. Steel gitaar met xylofoon laat zich op track 3 en 4 afwisselen met klassiek gitaar en gestreken bas. In beide gevallen is het tokkelen van de snaren snel en puntig. De bas is melancholiek en treurig als een tragische clown, de xylofoon juist helder en vrolijk.

De helderheid van de weergave kruipt langzaam in mij en de bewondering voor de Roksan techniek neemt steeds meer toe. Vooral omdat helder niet neigt naar hard en schel maar aangenaam en natuurlijk blijft De Caspian M series-1 is echt een heerlijke speler die mijn Apogee dac naar de kroon steekt met de transparante manier van weergeven. Het maakt de Caspian niet uit of het geluid hard en strak moet zijn (steel gitaar) of juist rond en lieflijk (klassiek gitaar). In alle gevallen is het luisteren uitermate boeiend en plezierig. De CD sluit af met The Stimulators, een opname met veel laag, een donkere rollende zangstem en aanwezige percussie. Stem goed verstaanbaar en aanstekelijk. De Caspian trekt er zijn neus voor op en vraagt bijna om hogere kwaliteit opnames om zijn kunsten te vertonen. Dit is te gemakkelijk om de tanden in te zetten.

Nou dat kan geleverd worden in de vorm van Holly Cole. Laat haar bassist zijn gang gaan en het resultaat is met de Caspian een diep gravende basweergave die de subwoofer haast doet trillen. De bas blijft scherp gedefinieerd en wordt geen eentonige dreun maar een te volgen melodielijn. Zowel bas, percussie als stem staan elk op de voorgrond. De ruimte om de spelers is kleiner dan ik haalbaar acht en het stereobeeld minder diep, daar staat een compactheid tegenover die de drie muzikanten tot een eenheid smeedt.

Verderop staat nog "Briar and the rose", een opname waarbij hoorns zijn ingezet als instrument en dat is volmaakt harmonieus in de weergave. Een uitermate transparant en doortekend beeld weet ik ook uit de speler te toveren met een opname van harpiste Deborah Henson-Conant. Het spettert en de conussen bewegen op volle snelheid in en uit de speakerkasten. Wederom ervaar ik dat mijn referentie nog net wat natuurlijker is, maar ten opzichte van de Caspian meer versluiert en minder transparant. Een CD-speler die dit resultaat weet te behalen is in mijn ogen een topper en behandel ik met veel respect. De aantoonbare verschillen ten opzichte van elkaar liggen vooral in het bieden van autoriteit en reality. De vraag rijst of het prijsverschil tussen de combinatie en de geïntegreerde speler wel terecht is. Hoe dan ook, de nieuwere generaties d/a converter chips zijn griezelig goed aan het worden.

Pas met de klanken van Hugh Masakela’s "Hope" komt de Caspian voor het eerst wat adem te kort om met de echte grote jongens mee te spelen. Om meer druk en meer autoriteit vraagt de Afrikaanse jazz muzikant als hij het leed van de zwarte mijnwerkers beschrijft.

Het transparante en evenwichtige karakter van de Caspian kun je met deze muziek beter inruilen voor een naar zweet ruikende krachtexplosie van een nog emotioneler speler. De lichte teruggang in breedte en diepte is al eerder aangehaald . De band kruipt dichter naar het aanwezige publiek en Masekela dichter naar de band. De hoogte afbeelding is voorbeeldig en zet een volwassen mens neer van normale grootte.

Wie liever klassiek draait dan zojuist aangehaald werk en zich daarbij richt op barokke muziek treft in de Roksan een maatje voor het leven. Zodra de eerste tonen weerklinken van de "Brandenburgse concerten" van Bach weet ik dat ik ademloos de dubbel CD ga uitluisteren. De opname die is gerealiseerd door Dabringhaus en Grimm, uitgebracht op gold CD, is van onweerstaanbare klasse. De levendigheid straalt van de speler. Optima forma plezier, klank en samenspel. De helderheid waarmee de Roksan weergeeft leidt tot een feest van herkenning zoals alleen de beste spelers dat kunnen evenaren.

Wat een genot om zo de huiskamer te veranderen in een mini concertzaal en de virtuositeit van de musici in je op te nemen. Als alle voorgaande muziek in de afgelopen tijd met de Roksan de hoofdmaaltijd vormde is dit het toetje dat de chefkok definitief met een ster in de Guide Michelin doet belanden. Terecht dat een Engels blad de Caspian M series-1 met vijf sterren bekroonde. Roksan ontwerpers en technici lijken alles uit de kast te hebben getrokken om voor 1599 euro een statement neer te zetten voor iedereen die CD trouw is en blijft. Verfijning, openheid, klankbeeld, plaatsing, transparantie, het is er allemaal. Niet verwonderlijk dat na Bach ook Mozart, Vivaldi en Locatelli achter elkaar in de lade schuiven en ik nog een paar uur geniet van het samenzijn met Roksan.


Eindoordeel

Er lijkt geen einde te komen aan de verbeteringen die te realiseren zijn met een gewone CD speler. Het medium dat al jaren de hoofdmoot vormt van verkochte muziekdragers heeft veel meer in zich dan wij nooit vermoedden toen de LP van het toneel dreigde te verdwijnen. Ik geef u gelijk als u 1599 euro een heleboel geld vindt voor een CD speler die geen DVD Video, SA-CD of DVD Audio kan weergeven. Echter afgezet tegen een muziekcollectie van honderden en bij sommige mensen zelfs duizenden CD’s valt de prijs mee. De Caspian M series-1 is een meester in het onttrekken van digitale informatie aan het kleine glimmende schijfje. De opbouw van de speler, waaronder de uitgebreide voeding en scheiding van loopwerk en dac, rechtvaardigt een deel van de kostprijs. Het andere te rechtvaardigen deel komt regelrecht naar voren als er muziek weerklinkt. Ik vind het een topspeler die recht doet aan een kostbare set en daar een waardige bouwsteen in vormt. De Caspian is on-Engels goed en tegelijkertijd gestoeld op een pure Britse weergave kwaliteit die merken als Linn, SME, B&W en vele anderen op de wereldkaart zetten. Wie in de markt is voor een speler om een CD collectie te koesteren moet (!!) de Roksan in zijn aankoopoverwegingen betrekken. Niets is volmaakt zelfs een Caspian niet, maar Roksan komt griezelig dicht bij het summum. Het afscheid nemen van de Roksan Caspian voelt of ik een vriendje zie vertrekken.

Prijs:
Roksan Caspian M series-1:  1599 euro

Importeur:
Monitor Audio Nederland
Huizerweg 13 (achter Bolland Companies)
1261 AS Blaricum
Postbus 283
3760 AG Soest
Telefoon 035 6295491
Fax 035 6295492
E-mail: info@monitoraudionederland.nl
Web site: www.monitoraudionederland.nl