Wie mijn recensies een beetje volgt weet dat ik al jaren met Focal-JMlab luidsprekers werk in de meeste omstandigheden; opgenomen in mijn duurdere systeem. Rond 1995 ben ik begonnen met een zelfbouw set gebaseerd op een ontwerp van Focal. De naam Focal werd toen nog gereserveerd voor de zelfbouw luidsprekers, gerede producten droegen de naam JMlab.

De set werd opgevolgd door monitors van Focal. Daarna de eerste kant-en-klare JMlab’s bestaande uit Electra 926, opgevolgd door de 927 Be tot aan heden de 937 Be. Tussen de bedrijven door heb ik nog kunnen snuffelen aan andere types inclusief Utopia modellen. Inmiddels is de naam JMlab naar de achtergrond verschoven en is Focal de roepnaam voor de meest belangrijke luidsprekerfabrikant van Frankrijk. Om die reden zal ik de laatste loot van de familie, die ik met veel moeite naar 3-hoog sjouwde, maar gewoon aanduiden als een Focal. Type Electra 1037 Be. Kenmerk van alle Focal’s ooit in huis is de inverted dome tweeter.


Beryllium

De inverted dome is ooit door Jaques Mahul ontwikkeld met het idee dat de vorm van een dome teveel afwijkt van de conusvorm van een middentoon luidsprekerunit of een woofer. Op zoek naar nieuwe materialen heeft Focal tweeters ontwikkeld met een Kevlar dome, een titanium versie, titanium oxide, aluminium en tegenwoordig in de topmodellen een beryllium dome.

Beryllium is een zeer hard materiaal dat bovendien extreem licht is en een dempende eigenschap heeft. Het is lichter dan aluminium of titanium. Hard genoeg om glas mee te krassen. Het is moeilijk verwerkbaar en tijdens het productieproces extreem giftig. Bij Focal worden de domes vervaardigd door mensen die een soort ruimtepakken dragen. Als de dome klaar is, na een procédé dat Focal zelf ontwikkelde, is het gevaar voor vergiftiging geweken. Het is denk ik van belang aan te geven dat meerdere fabrikanten claimen dat zij beryllium gebruiken in hun luidsprekers. Dat betreft echter coating op ander materiaal aangebracht. Voor zover ik weet is Focal de enige fabrikant ter wereld die in staat is een 100% beryllium tweeter te maken. De generatie tweeters in de 1000 Be serie, waarvan de 1037 Be de top vormt, zit in een eigen gesloten behuizing afgewerkt met een frontplaat die bijdraagt aan het opvallende uiterlijk van de luidspreker. Het frequentiebereik dat start rond de 1000 Hz gaat met gemak tot boven de 40 kHz zodat vijf octaven worden bestreken. Niet alleen de dome is belangrijk, ook het magneetsysteem, de interne demping en de ophanging. Focal positioneert de IAL tweeter net onder de Utopia serie en boven de Electra 907/927/937 Be.

De middentoon luidspreker is een 6,5” unit die boven de tweeter is gemonteerd. In het hart van de unit zit een faseplug die significant bijdraagt aan het vlakke frequentiebereik en de goede afstraling. Onder de tweeter vinden we drie woofers van elk 7” die gesteund worden door een enorme naar onderen afstralende reflexpoort. De conus noemt Focal een “W” sandwich. De basis is polypropyleen dat wordt bedekt door twee lagen glasvezel. In het Frans is glas “verre” en van verre-verre maakte men “W”. Krachtige magneetsystemen zorgen voor een hoog rendement. Aluminium korven voor veel stijfheid van de units. Vanwege het hoge rendement en de uitgekiende scheidingsfilters die Focal ontwikkelt is de aansturing van veel Focal luidsprekers niet lastig. Met succes spelen mijn Focal’s en de 1037 Be op een buizenversterker. De 1037 Be doet dat met zijn hoge rendement van 93 dB zelfs erg gemakkelijk. De minimale impedantie is 3,3 Ohm en nominaal een mooie 8 Ohm. Ondanks dat de tweeters al vanaf 1000 Hz kunnen werken is gekozen voor 2000 Hz. De woofers vallen al bij 230 Hz -3 dB af. De belastbaarheid van de 1037 Be is ongeveer 400 Watt, het minimaal aanbevolen vermogen van de versterker 40 Watt. Het frequentiebereik wordt door Focal gespecificeerd als 33 Hz tot 40 kHz binnen +/- 3 dB. De luidspreker zou tot 26 Hz doorlopen in een normale luisterruimte.

Het systeem is groot: 1250 x 303 x 400 mm en weegt 51 kilo zonder doos. De meegeleverde spikes voegen nog eens een paar centimeter aan hoogte toe. De kast is aan de voorkant licht gebogen en afgewerkt met hoogglans antraciet. De zijkanten lopen schuin naar achteren weg om interne staande golven te vermijden. De kast staat op twee brede steunen om de reflexpoort ruimte te geven om te ademen. In de oersolide kast vinden een aantal braces een plek om de lange wanden met succes resonantievrij te houden. Aan de achterzijde zit slechts één paar terminals die blank draad, spades en banaanstekkers accepteren. Focal is tegenstander van bi-wiring en bi-amping. In de goedkope series worden wel dubbele terminals gebruikt om commerciele redenen, op de Electra en Utopia serie zult u dat nooit zien. De luidsprekerunits kunnen worden afgedekt met een doekje. De tweeter met een gaasje. Om het systeem optimaal te laten klinken en esthetisch verantwoord te houden raad ik aan het gaasje voor de tweeter weg te halen en het doekje voor de middentoner te verwijderen. Het doek voor de woofers kan dan blijven zitten. De Electra 1000 Be serie omvat naast de grote 1037 Be een bescheidener 1027 Be en een 1007 Be monitor. Voor 5.1 is een center beschikbaar en surround speakers. Voor nog dieper laag een subwoofer. De 1000 Be serie is leverbaar in Classic afwerking (een lichte kleur fineer) of Signature dat een rode glans heeft.