Uitzonderingen zijn echter soms goed mogelijk, maar dan kom je al gauw bij operettes terecht, komische opera’s of zelfs bij musicals, al heeft dit laatste pretentieloze genre haar grootste succes doorgaans te danken aan uiterlijk vertoon: glans en glitterkitsch van verblindende spectaculaire massa-scenes, balletten en schetterende muziek die in de regel luidruchtig versterkt en even voorspelbaar als clichématig uit de bak cq. luidsprekers komt. De showbussines stelt aan alle vormen van muziektheater hoge eisen tegenwoordig en dat was natuurlijk ook al in het Wenen van 1912 schering en inslag: operette moest het hebben van fantastische decors en uniformen, en frivoliteiten die soms bedenkelijk pikante ideeen en tafereeltjes deden opbloeien. Giacomo Puccini, de gevierde Italiaanse operacomponist van “veristische”, natuurgetrouwe opera’s, was zelf een gepassioneerd rokkenjager, die daarbij zelfs ooit een dramatisch afgelopen affaire had veroorzaakt met vele nare gevolgen van dien. Hoe dan ook, toen een Weense theaterdirecteur dit genie benaderde met het verzoek om een operette, vroeg Puccini de nodige bedenktijd omdat hij een hekel had aan muziektheater met ellenlange gesproken episoden die volgens hem slechts oponthoud en afleiding veroorzaakten. Hij stemde toe met een komische, door-gecomponeerde opera, ongeveer zoiets als Strauss’ “Der Rosenkavalier” met lichte, melodische muziek en fijne instrumentale en vokale hoogtepunten. Het werd “La Rondine” De Zwaluw”, op een libretto van Guiseppe Adami, naar een theaterstuk van de Duitse auteurs A M Willner en H. Reichert.
Deze lyrische komedie was aanvankelijk weinig succesvol na de matig ontvangen premiere op 27 maart 1917 in Monte Carlo, met als een der solisten de grote tenor Tito Schipa. In dat jaar zong Benjamino Gigli te Bologna de Italiaanse premiere. In de meeste Europese landen heeft La Rondine evenmin lang repertoire gehouden, maar in Amerika en Argentinie des te meer. Talloze grote wereldsterren hebben in deze opera furore gemaakt en ook de onlangs door Arthaus uitgebrachte dvd is vokaal en instrumentaal van grote klasse, zodat deze min of meer lichtvoetige versie van Verdi’s “La Traviata” wel degelijk ongekende muzikale vondsten openbaart die je als het ware dwingen, het werk vaker te beluisteren. Wat betreft die link naar “La Traviata”: het gaat ook hier om een courtisane die verliefd wordt en er met die geliefde vandoor gaat naar elders (Frankrijk).
Een drama dus ontdaan van zwaarmoedigheid op muziek die licht is en lyrisch. Onder leiding van de beroemde Italiaanse maestro Carlo Rizzi maken de veelal jeugdige solisten, koor en orkest van het La Fenice Theater Venetie een waarachtig muzikaal feest tussen kunst en kitsch van deze La Rondine: want wat ensceneurs, belichters, decormakers en regisseur Graham Vick hier allemaal aan show laten opdraven, zou Joop van den Ende bepaaldelijk niet misstaan. Héél eigentijds,allemaal, zou je zeggen… Geluids- en video-kwaliteit van deze spetterende produktie zijn uitstekend.
Al blijft La Rondine toch wel een wat vreemde, bonte eend in Puccini’s bijt….
Aanvullende informatie:
“La Rondine” lyrische komedie in 3 bedrijven van G.Puccini.
Tekst Guiseppe Adami.
Solisten, koor en orkest theater La Fenice, Venetie.
Dirigent: Carlo Rizzi
Regie: Graham Vick.
Decors: Peter J Davison
Kostuums: Sue Willmington.
Swing Dance Ballet Venetie e.v.a.
Live uit het Fenice-theater Venetie.
ArtHaus Musik-dvd.
Subtit: Eng, D, F, Sp, Ital.
PCM Stereo, 106 min.
