Albums zijn bij Björk slechts topjes van ijsbergen. De fans worden als bij weinig andere artiesten in de gelegenheid gesteld hun geld uit te geven aan geluid- en beelddragers van hun idool. Kost veel geld en kastruimte, zo heb ik ook een tijdje mogen ervaren. Singles met remixen op vinyl en CD, videoclips, live albums op CD en DVD, de stroom is nauwelijks te overzien.
Heel aardig om alles wat er rond het laatste album Volta uitgebracht werd eens op een rij te zetten. Ook dat gebeurt weer in diverse formaten, met onderdelen op vinyl en dergelijken, maar we beperken ons hier tot de reguliere uitgave, bestaande uit twee audio CD’s en twee DVD’s in een handzaam kartonnen pakketje. We lopen het even door.
Disc 1 heet Songs From The Volta Tour Performed Live At Olympic Studios, opgenomen op 25 juni 2007 aan de vooravond van het Glastonbury festival. Het live repertoire van Björk bestaat al jaren uit dezelfde hits aangevuld met nieuw werk, maar het klinkt iedere keer anders omdat ze met een totaal andere begeleiding op de proppen komt. Deze tournee is dat naast de computers een orkest van vrouwelijke koperblazers dat tevens als koor fungeert.
Hoe deze setting in de loop van een lange tournee evalueert is te zien en horen op disc 2, The Volta Tour. Daarop een registratie uit Parijs, precies op de dag af een jaar na de studio-opnamen, nu in het Olympia Theatre. Alles tot in de puntjes verzorgd, ook in visueel opzicht een enorm spektakel, waarbij de grafische interface de elektronische instrumenten zowaar een sexy uitstraling geeft. Heel anders dan de haast serene stemming bij een kleinschalig concertje in Reykjavik dat ook op de DVD staat, met klavecimbel, koor en onbekend, meest in het IJslands gezongen stukken.
Disk 3 bevat de videoclips van de vijf (!) singles die van Volta getrokken werden. Spectaculair en gevarieerd als altijd, Björk werkt met topregisseurs. Aan het schitterende duet The Dull Flame Of Desire met Antony hebben er zelfs drie gewerkt, ieder aan een deel. Van Declare Independance en Wanderlust zijn er making of reportages, en van Innocence een negental versies van een animatiefilmpje, gemaakt door deelnemers aan een wedstrijd.
De clips en de remixes die disc 4 vullen zijn voor de die-hard fans al lang bekend, want ze maakten deel uit van de exclusieve boxen waarin Björk’s singles tegenwoordig verworden zijn. Als altijd zijn het hippe namen die zich aan de bewerkingen wijden, maar waar dit vroeger vaak prikkelende nieuwe perspectieven opleverde is deze verzameling vooral een lange, vermoeiende zit, een wedstrijdje wie het hardst kan beuken.
Als fanatiek liefhebber van Björk’s muziek vond ik Volta geen onverdeeld succes. Voor het eerst greep dit album terug op eerder werk in plaats van nieuwe paden in te slaan. In hoeverre dat te maken heeft met het feit dat velen moeite hadden met de experimenten op albums als Vespertine en Medúlla is niet te zeggen, maar de lomp stampende marsritmes van Earth Intruders en Declare Independence bevallen mij veel minder. Het bijzondere perspectief dat de live schijfjes bieden op oud en nieuw werk maakt Voltaic echter zeer de moeite waard.
Aanvullende informatie:
Speelduur:
Disc 1: CD, 11 tracks, 47:54
Disc 2: DVD, 21 tracks, ongeveer 90 minuten, beeld 16:9, DD/DTS 5.1
Disc 3: DVD, 16 tracks, ongeveer 75 minuten
Disc 4: CD, 12 tracks, 71:50
Label: Polydor / Universal
Websites:
http://www.bjork.com
http://www.myspace.com/bjork