De inmiddels 70-jarige Zwitserse hoboïst, dirigent en componist Heinz Holliger is al zijn leven lang gefascineerd door Robert Schumann. De drie werken op deze CD hebben allemaal te maken met het jaar 1853, het jaar waarin Schumann zijn Romances voor cello en piano schreef. Werken die later door zijn vrouw Clara met tal van andere verbrand werden omdat ze zijn imago zouden kunnen schaden.
Romancendres is een samentrekking van romance en cendres, het Franse woord voor as. In dit stuk beoogt Holliger, zoals de toelichting aangeeft, zowel een reconstructie als een deconstructie van de voor altijd verdwenen Romances van Schumann. Holliger baseert zich daarbij op een beschrijving van de stukken in een brief. Het in atonale stijl geschreven werk lijkt in ieder geval totaal niet op de Romanzen die Clara Schumann ook in dat jaar 1853 schreef en als introductie de CD openen. De viool in deze drie lieflijke stukjes wordt hier vervangen door een cello, waarmee een gepaste context vormen voor wat volgt. Cellist Christoph Richter en de pianist Dénes Várjon zorgen voor een gloedvolle uitvoering. Várjon maakte onlangs al veel indruk in de met Carolin Widmann gespeelde late vioolsonates van Schumann.
Romancendres mag dan doordrenkt zijn van Schumann, de muzikale taal is die van een andere tijd. Dat geldt ook voor Gesänge der Frühe, een compositie van Holliger uit 1987 voor koor, orkest en tape. De titel verwijst naar de gelijknamige late pianowerken van Schumann. Het stuk is collageachtig, soms bijna een hoorspel, met door elkaar, onder andere door acteur Bruno Ganz voorgelezen fragmenten uit brieven en de autopsierapporten van Schumann en Friedrich Hölderlin, en op muziek gezette teksten van Friedrich Hölderlin. De muziek en de teksten creeren een beeld van de waanzin waaraan Schumann in zijn laatste jaren leed.
De CD vormt een hecht geheel en een even indrukwekkende als eigenzinnige evocatie van een belangrijke periode uit de muziekgeschiedenis.
Aanvullende informatie:
Speelduur: 59:59
Clara Schumann – Drei Romanzen op. 22 (1853) Version für Violoncello und Klavier
Heinz Holliger – Romancendres (2003) für Violoncello und Klavier
Heinz Holliger – Gesänge der Frühe (1987) für Chor, Orchester und Tonband nach Robert Schumann und Friedrich Hölderlin
Christoph Richter, cello
Dénes Várjon, piano
SWR Vokalensemble Stuttgart
Radio-Sinfonieorchester Stuttgart des SWR o.l.v. Heinz Holliger
Label: ECM New Series
Distributie: Challenge
